Sunday, October 4, 2009

ႏြမ္းလ်အိမ္ျပန္

"လူ႔ဘ၀ဆိုတာ အဓိပၸါယ္ ကင္းမဲ့တယ္လို႔ အလ္ဒတ္စ္ ဟတ္စေလ ေျပာဖူးတယ္။ အဲဒါကို တင္ေမ သိပ္ယံုတာပဲ။ ၿပီးေတာ့ ကေလးေတြကုိ ဘယ္လို အယူအဆ အေတြးအေခၚေတြ ႐ွိလာေအာင္ သင္ေပးမလဲ ဟင္။ တျခားကေလးေတြ ေနတဲ့ေက်ာင္းကို ပို႔ၿပီး အသက္ႀကီးလာေတာ့ တျခားလူေတြ ေနသလို ေနခိုင္းမလား။"

"တင္ေမ့ သေဘာက် ေမြးေပါ့ကြယ္"

"အဲဒီေတာ့လည္း တင္ေမလို ျဖစ္လာၿပီး လူေတြနဲ႔ မတူသလို ျဖစ္ေနမွာ စိုးတယ္။"

"ေတာ္ပါေတာ့ ေမရယ္။ မင္းဟာက အေတြး တ၀က္ျပတ္ႀကီးပဲ။ ဘယ္ေတာ့မွ အဆံုးမွ မသတ္ပဲ။"

"တင္ေမ့ဘ၀ဟာလည္း တ၀က္ျပတ္ပါပဲ။"

***
ကိုင္းထိပ္ဖူးမွာ
ပြင့္ဦးအသစ္ ယခုလွစ္သည့္
ေ႐ႊရစ္ပန္းျပာ ခပ္မာမာေလး။


လွမ္းမီေပမယ့္

ေမာေနပါ့မယ္ ခူးမလြယ္ဘူး

ေျမ၀ယ္ေလ်ာင္းစင္း ေမာင့္ေျခရင္းက

သက္ဆင္းေႂကြလြင့္ ခေရပြင့္ေလ...


အလြယ္လိုက္ၿပီး
အႀကိဳက္ဆင္သင့္ လွမ္းႀကိဳႏွင့္သည့္
ေႂကြပြင့္ကိုသာ ေကာက္ပါေမာင္ရယ္။

***

ဆရာက ေမာလ်သည့္ ေလသံကေလးျဖင့္ "ေႂကြပြင့္ဆုိတာ ဘယ္သူလဲကြယ္" ဟု ေမးေလရာ...

"ကိုေက်ာ္နဲ႔ ေပးစားမယ္ ဆုိတဲ့ မိန္းကေလးေလ။"

တင္ေမသည္ ေပါ့ေပါ့ ေျပာလိုက္သေလာက္ပင္ စိတ္ထဲကလည္း ေပါ့ေပါ့ပင္ ႐ွိ၏။
အခ်စ္သည္ ေသျခင္းလုိ ျပင္းထန္ၿပီး၊ သ၀န္ေၾကာင္စိတ္သည္ ျမွဳပ္သည့္ က်င္းပမာ ၾကမ္းၾကဳတ္သည္ ဆုိသည့္ ကဗ်ာေလးသာ မွန္ေသာသစၥာတရား ျဖစ္လွ်င္ေတာ့ တင္ေမသည္ ကိုေက်ာ္ကို ခ်စ္လည္းမခ်စ္၊ သူ႕ေကာင္မေလးကိုလည္း သ၀န္မေၾကာင္ဟု ဆိုရေပေတာ့မည္။

ကိုယ့္ဘာသာလည္း ၀န္ခံ၊ ဖြင့္ၿပီးလည္း ေျပာမိေသးသည္မွာ...
"ဒီေကာင္မေလးဟာ ကိုေက်ာ့္အဖို႔ တင္ေမ့ထက္ ပိုၿပီး သင့္ေတာ္တာပဲ။"

သူ႕ေကာင္မေလး၏ ထင္႐ွားသည့္ ဂုဏ္မွာ အိမ္႐ွင္မေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္ျခင္းပင္။
မိခင္၏ ၾကင္နာျခင္းမ်ိဳးႏွင့္ သူနာျပဳဆရာမ၏ အျပဳစုမ်ိဳးကို မိန္းမ၏ အခ်စ္အျပင္ ရ႐ွိေပဦးမည္။
ဘယ္ေလာက္ေတာ္သည့္ ေယာက္်ားမ်ိဳးပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အခ်စ္သက္သက္ထက္ အေခ်ာ့ကို မက္ေမာသည္ဟု ထင္မိေလသည္။

ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္မယားသည္ သိပ္ၿပီး မသိတတ္ရ။ လင္သည္၏ အႂကြင္းမဲ့ တပည့္ ျဖစ္ရေပမည္။
ေယာက္်ားမွာ စိတ္ကူး အဆန္းအသစ္ ရလာသည္ဆုိလွ်င္ လြယ္လြယ္လိုက္ၿပီး ေထာက္ခံတာထက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ အညံ့စားထားၿပီး ၾကမ္းၾကမ္းႀကီးလည္း မဟုတ္ဘဲ ပါးနပ္စြာ ခံျငင္းေပးရမည္ ထင္သည္။ သည္ေတာ့မွ ေယာက္်ား၏မာနသည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး သူ႕ကိုယ္သူ ေက်နပ္စိတ္ ေပၚလာေစႏိုင္လိမ့္မည္။

(ၾကည္ေအး - ႏြမ္းလ်အိမ္ျပန္ မွ)

(စာႂကြင္း။ ။ အဲဒီ Theory ကို ခုထိ နားကို မလည္ႏိုင္ေသးဘူး။
ဘာကို ေျပာခ်င္မွန္းကို မသိတာ။)

***

ဖတ္စရာ ႐ွိတာ၊ ၾကည့္စရာ ႐ွိတာ၊ လုပ္စရာ ႐ွိတာေတြ ပစ္ၿပီး ခုတေလာ "ႏြမ္းလ်အိမ္ျပန္" ကို ေရာက္တဲ့ေနရာက ႀကံဳသလို အျပန္ျပန္ ဖတ္ေနမိတယ္။

***
ဟိုအေ၀းမွာ

မင္း...


႐ွိသလား ... ခ်စ္သူရယ္...


တလက္လက္ လင္းတဲ့ ၾကယ္ကေလး ဆီမွာေလ...

(Rita - လြင့္ပါးေပ်ာက္႐ွ မွ)

***
Update :

အိမ္ေထာင္ေရးကိစၥကို သူေျပာသြားတာ ေဟာင္းေနတဲ့ အေၾကာင္းေပၚ အေျခခံၿပီး ေျပာတာေတာ့ မွန္တယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ႔အေတြးအေခၚ(တင္ေမ)ကေတာ့ အဲဒီေခတ္ရဲ႕ ေ႐ွ႕ကို အႏွစ္ ၄၀ ေလာက္မက ႀကိဳၿပီး ေျပးေနတာလို႔ ခံစားရတယ္။

'64 ခုႏွစ္ဆီက အေရးအသားေလ။
(တကယ္ေရးခဲ့တဲ့ အခ်ိန္က 1945 ၀န္းက်င္ေလာက္မွာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္... 1964 က 1st publication လုပ္တဲ့အခ်ိန္)
ဂ်ဴးေတာင္မွ '86 ေလာက္ေရာက္မွ "အမွတ္တရ" ကို ေရးတာ မဟုတ္လား။

တင္ေမက '64 ခုႏွစ္တည္းက living together လုပ္ေနၿပီ။
:)

(မွတ္ခ်က္။ ။ အဲဒီ၀တၳဳႏွစ္ခုလံုးမွာ living together ကို အသားေပး ေရးထားတယ္လို႔ ကိုယ္လံုး၀ မခံစားရပါ)

တင္ေမ ေျပာသြားတဲ့ အေၾကာင္းအရာတခ်ိဳ႕က အဲဒီေခတ္က ျမန္မာမႈစနစ္ အိမ္ေထာင္ေရးကို ထင္ဟပ္ထားေပးမဲ့ သူ႔ character က လံုး၀ကို အဲဒီထဲက ခြဲထြက္ထားတယ္။

ၾကည္ေအး ၀တၳဳေတြ ဖတ္ရတဲ့အခါ အဲဒီ taste မ်ိဳး အၿမဲတမ္းရတယ္။ ကိုယ္ကေတာ့ စာဖတ္ရင္ ပံုႏွိပ္မွတ္တမ္းက စလို႔ ဖတ္တတ္တဲ့သူမ်ိဳးျဖစ္ေတာ့ သူေရးတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ၊ character ေတြနဲ႔ ေခတ္ကာလကို ယွဉ္ၾကည့္ရင္ မအံ့ၾသဘဲကို မေနႏိုင္ဘူး။

***

17 comments:

mae said...

လံၾကဳတ္ဆုိ.. ေအာက္က ဘာလုိ႔ ေမာင္က ပါရတာလဲ၊

Steve Evergreen said...

I think it is Kyi Aye's out-dated idea based on ancient culture mixed with a piece of sexism. Basically, positive arguments are helpful in many occasions in my opinion. But I must admit I don't understand properly what Kyi Aye meant

Rita said...

ကိုယ္ေျပာခ်င္တာကလဲ ၾကည္ေအး ဘာေျပာခ်င္လဲ ဆိုတာ ကိုယ္မသိဘူးလို႔ ေျပာခ်င္တာပါပဲ။

Rita said...

ဒါေပမဲ့ အဲဒီ၀တၳဳကို မႀကိဳက္ခ်င္ဘဲ ႀကိဳက္ေနမိတယ္။ ဘာေၾကာင့္မွန္း မသိဘူး။

:P said...

ေမ.. ၿငိမ္ၿငိမ္ေနေလ.. တို႕ေတာင္ မေမးဘူး...။

Steve Evergreen said...

Rita said...

ဒါေပမဲ့ အဲဒီ၀တၳဳကို မႀကိဳက္ခ်င္ဘဲ ႀကိဳက္ေနမိတယ္။ ဘာေၾကာင့္မွန္း မသိဘူး။

because you are also out-dated enjoying an ancient rusty culture.Not surprising :)

Phyo Maw said...

အသစ္က ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းေကာင္း
တစ္ခါတစ္ေလ အေဟာင္းေလာက္ မေကာင္းဘူး ဒါမွမဟုတ္ အံခြင္ဝင္က် မျဖစ္ဘူး ခံစားမိတာပဲ

တစ္ခါတစ္ေလ အတြက္ေျပာတာပါ။

အေနာ္လည္း စာအုပ္ဆို ဘိုးဘြားဦးေလး ေခတ္ေလာက္ကဟာပဲ တစ္အုပ္စ ႏွစ္အုပ္စ ဖတ္ဖူးတာပါ။

Rita said...

အိမ္ေထာင္ေရးကိစၥကို သူေျပာသြားတာ ေဟာင္းေနတဲ့ အေၾကာင္းေပၚ အေျခခံၿပီး ေျပာတာေတာ့ မွန္တယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ႔အေတြးအေခၚ(တင္ေမ)ကေတာ့ အဲဒီေခတ္ရဲ႕ ေ႐ွ႕ကို အႏွစ္ ၄၀ ေလာက္မက ႀကိဳၿပီး ေျပးေနတာလို႔ ခံစားရတယ္။

'64 ခုႏွစ္ဆီက အေရးအသားေလ။
ဂ်ဴးေတာင္မွ '86 ေလာက္ေရာက္မွ "အမွတ္တရ" ကို ေရးတာ မဟုတ္လား။

တင္ေမက '64 ခုႏွစ္တည္းက living together လုပ္ေနၿပီ။
:)

(မွတ္ခ်က္။ ။ အဲဒီ၀တၳဳႏွစ္ခုလံုးမွာ living together ကို အသားေပး ေရးထားတယ္လို႔ ကိုယ္လံုး၀ မခံစားရပါ)

တင္ေမ ေျပာသြားတဲ့ အေၾကာင္းအရာတခ်ိဳ႕က အဲဒီေခတ္က ျမန္မာမႈစနစ္ အိမ္ေထာင္ေရးကို ထင္ဟပ္ထားေပးမဲ့ သူ႔ character က လံုး၀ကို အဲဒီထဲက ခြဲထြက္ထားတယ္။

ၾကည္ေအး ၀တၳဳေတြ ဖတ္ရတဲ့အခါ အဲဒီ taste မ်ိဳး အၿမဲတမ္းရတယ္။ ကိုယ္ကေတာ့ စာဖတ္ရင္ ပံုႏွိပ္မွတ္တမ္းက စလို႔ ဖတ္တတ္တဲ့သူမ်ိဳးျဖစ္ေတာ့ သူေရးတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ၊ character ေတြနဲ႔ ေခတ္ကာလကို ယွဉ္ၾကည့္ရင္ မအံ့ၾသဘဲကို မေနႏိုင္ဘူး။

Steve Evergreen said...

Do you think Kyi Aye took some idea from English or American fictions? That is what I suspect.

yangonthar said...
This comment has been removed by the author.
yangonthar said...

အစ္မေရ စာလာဖတ္တယ္ အိမ္ေထာင္မွု ဘဝ တေစ့တေစာင္းေလး စိတ္ဝင္စားဖုိ ့ေကာင္း ပါတယ္ ....

NangNyi said...

ဘယ္လိုပဲေျပာေျပာ အဲ့မိန္းမေတြ (တင္ေမ.. မီ.. ဂ်ဴးရဲ႕ ရတနာ.. ) သူတို႔ေတြကို သေဘာက်သဗ်..

Nyi Maung said...

အမ ေရ က်ေနာ္သိသေလာက္က ႏြမ္းလ်အိမ္ၿပန္ က ၿမန္မာ့ပထမဆံုး existentialism ၀တၱဳ..
ကုိယ့္ဘ၀အေပၚအေလးမထားတဲ့ ပံုစံေပါ့ေနာ္.. က်ေနာ္ဖတ္တံုးက LT ဆုိတာၾကီးကုိမခံစားမိဘူး။

Vista said...

တစ္ခ်ိဳ ့ဟာေတြကိုယ္နားလည္တယ္ ..
ကိုယ္ကၾကည္ေအးကို အရမ္းၾကိဳက္တာ ..ငယ္ငယ္တည္းကပါ ..သူေၿပာတာေတြနားလည္လို ့ရလို ့ၾကိုက္တယ္ .. ကိုယ္အၾကို္က္ဆံုးစာေတြဆို အေခါက္ ၂၀ မကဘူးၿပန္ဖတ္တယ္ ..ေမတၱာမီးအိမ္ ဆို ၂၀ မကဘူးထင္တယ္ ..
” ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္မယားသည္ သိပ္ၿပီး မသိတတ္ရ။ လင္သည္၏ အႂကြင္းမဲ့ တပည့္ ျဖစ္ရေပမည္။
ေယာက္်ားမွာ စိတ္ကူး အဆန္းအသစ္ ရလာသည္ဆုိလွ်င္ လြယ္လြယ္လိုက္ၿပီး ေထာက္ခံတာထက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ အညံ့စားထားၿပီး ၾကမ္းၾကမ္းႀကီးလည္း မဟုတ္ဘဲ ပါးနပ္စြာ ခံျငင္းေပးရမည္ ထင္သည္။ သည္ေတာ့မွ ေယာက္်ား၏မာနသည္ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး သူ႕ကိုယ္သူ ေက်နပ္စိတ္ ေပၚလာေစႏိုင္လိမ့္မည္။ ”
ဒီဟာကို ကိုယ္နားလည္တယ္ထင္ပါတယ္..
ကိုယ္ခ်စ္တဲ့လူကိုစိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ေက်နပ္ေအာင္လုပ္ေပးတာမ်ိဴးပဲ။ ဒါမ်ိဴးကို Pearl S. Buck ရဲ့ short story တစ္ခုမွာလည္း ဂ်ပန္မေလးအေၾကာင္းမွာ ခပ္ဆင္ဆင္ေတြ ့နိုင္ပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္လူတိုင္းလုပ္နိုင္ၾကပ မလားလို ့....

Rita said...

တခု႐ွိေသးတယ္ကြ။
လင္သည္၏ အႂကြင္းမဲ့ တပည့္ျဖစ္ရမည္ ဆုိတာ... အႂကြင္းမဲ့သာ တပည့္ သြားလုပ္လိုက္လို႔ကေတာ့ ကိုင္ေဆာင့္လိုက္လို႔ ခုေလာက္ဆုိ အမႈန္႔ျဖစ္ေနေလာက္ၿပီ။ ခုေတာင္မွ ေတာ္ေတာ္တံုးေသးတယ္ ထင္ေနတာ။

Bino said...

Some of Kyi Aye's articles and poets are fictions, but most are realism.

အလြယ္လိုက္ၿပီး
အႀကိဳက္ဆင္သင့္ လွမ္းႀကိဳႏွင့္သည့္
ေႂကြပြင့္ကိုသာ ေကာက္ပါေမာင္ရယ္။

Full meaning.
BINO.

ပုလုေကြး said...

ဆရာမၾကီးရဲ႕ စာေတြဖတ္ရတာ ေအာ္ ေရးတက္လုိက္တာေနာ္ လုိ႔ ေလးစားရတယ္။ တစ္ခါတေလေတာ့လည္း ေခတ္ေရွ႕ေတာ္ေတာ္ေျပးတာပါလားရယ္လို႔ အံၿသရတယ္ဗ်ာ..

အခုတေလာ အလုပ္မအားလို႔ စာမဖတ္ႏိုင္ဘူးဗ်။ ဖတ္မယ္လို႔ ေျပာၿပီး ငွားထားတဲ့ ၾကည္ေအး ဝတၳဳတိုေပါငး္ခ်ဳပ္သစ္ စာအုပ္လဲ ေနာက္ဆုံးသုံးေလးပုဒ္ပဲ ၿပီးေသးတယ္။ က်ေတာ္က ဝတၳဳတိုေတြဆို ေနာက္ဆုံးအပုဒ္က စာဖတ္တယ္။