Rudyard Kipling ရဲ႕ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္

If

If you can keep your head when all about you
Are losing theirs and blaming it on you;

မင္းအသုိင္းအဝုိင္းက တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားၿပီး ဒါေတြဟာ မင္းေၾကာင့္လုိ႔ ဝုိင္းဝန္း ျပစ္တင္ၾကတဲ့အခါ ေခါင္းေအးေအးနဲ႔ ရင္ဆုိင္ႏုိင္မယ္ ဆုိရင္

If you can trust yourself when all men doubt you,
But make allowance for their doubting too:

အားလံုးက မင္းကုိ မယံုသကၤာ ျဖစ္လာတဲ့အခါ သူတုိ႔ကုိ နားလည္စြာ ခြင့္လႊတ္ရင္းနဲ႔
မင္းကုိယ္မင္း ယံုၾကည္မႈအျပည့္ရွိမယ္ ဆုိရင္

If you can wait and not be tired by waiting,
Or, being lied about, don't deal in lies,
Or being hated don't give way to hating,
And yet don't look too good, nor talk too wise;

ေစာင့္သင့္တဲ့အခ်ိန္ကုိ ေစာင့္ႏုိင္ၿပီး အဲဒီအတြက္လည္း မေမာမပန္းေနႏုိင္မယ္ ဆုိရင္

ဒါမွမဟုတ္ မင္းရဲ႕အေၾကာင္း မဟုတ္တရား မုသားစကား ၾကားရတဲ့အခါ မင္းကလည္း အလိမ္အညာေတြနဲ႔ မတုန္႔ျပန္ဘူး ဆုိရင္

ဒါမွမဟုတ္ မင္းကုိ လူတကာက ဝုိင္းဝန္းမုန္းတီးတဲ့အခါ မင္းဟာ အမုန္းေတြျပန္မပြားဘူး ဆုိရင္

ၿပီးေတာ့ မင္းကုိမင္း လူေတာ္တစ္ေယာက္ရယ္လုိ႔ မျမင္ဘဲ ပညာရွိဆန္လြန္းတဲ့ စကားေတြလည္း မေျပာဘူး ဆုိရင္

If you can dream---and not make dreams your master;
If you can think---and not make thoughts your aim,

စိတ္ကူးယဉ္ အိပ္မက္ေတြဟာ မင္းအေပၚ မလႊမ္းမုိးေစဘဲ စိတ္ကူးႏုိင္မယ္ဆုိရင္…
အေတြးအေခၚ စိတ္ကူးေတြဟာ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္သက္သက္သာ မျဖစ္ေစဘဲ ေတြးေခၚႏုိင္မယ္ ဆုိရင္

If you can meet with Triumph and Disaster
And treat those two impostors just the same:

ေအာင္ျမင္မႈသုခနဲ႔ ဆုံးရႈံးမႈဒုကၡေတြကုိ ႀကံဳေတြ႕ရတဲ့အခါ တူညီေသာ ေလာကဓံတရားေတြပါလား ရယ္လုိ႔ ခံယူထားႏုိင္မယ္ ဆိုရင္

If you can bear to hear the truth you've spoken
Twisted by knaves to make a trap for fools,
Or watch the things you gave your life to, broken,
And stoop and building up with worn-out tools;

မင္းရဲ႕အမွန္စကားေတြကုိ လူလိမ္လူညစ္ေတြက လွည့္စားေျပာင္းလဲၿပီး မုသားအျဖစ္ ေထာင္ေခ်ာက္ဆင္ ညစ္တဲ့အခါ တည္ၿငိမ္စြာနဲ႔ နာၾကားႏုိင္မယ္ ဆုိရင္

ဒါမွမဟုတ္ မင္းဘဝတစ္ခုလံုးေပးၿပီး အရိပ္တၾကည့္ၾကည့္ ျဖည့္ဆီးခဲ့ရတဲ့ အရာရာကုိ ဖ်က္ဆီးခံလုိက္ရၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာ အင္မတန္ေသးငယ္တဲ့ တန္ဆာပလာ အရာရာနဲ႔ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ႏုိင္မယ္ ဆုိရင္

If you can make one heap of all your winnings
And risk it on one turn of pitch-and-toss,
And lose, and start again at your beginnings,
And never breathe a word about your loss:

မင္းႏုိင္ခဲ့သမွ်ေတြ အားလုံးဟာ ေႂကြတစ္လွည့္ ၾကက္တစ္ခုန္ပမာ တစ္လွည့္တစ္ခါတည္းနဲ႔ ဆုံးရႈံးသြားခဲ့ရင္

ၿပီးေတာ့ အစကေန ျပန္စႏုိင္မယ္ ဆုိရင္
ၿပီးေတာ့တစ္ခါ ဆုိးလွတဲ့ကံၾကမၼာရယ္လုိ႔ ဘယ္ေသာအခါမွ ညည္းညဴမေနဘူး ဆုိရင္

If you can force your heart and nerve and sinew
To serve your turn long after they are gone,
And so hold on when there is nothing in you
Except the Will which says to them: "Hold on!"

သူမ်ားတကာ လုပ္ၿပီးသြားၾကလုိ႔ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာမွ မင္းအလွည့္ေရာက္လာတဲ့အခါ မင္းတစ္ေယာက္တည္းနဲ႔ပဲ အားနဲ႔မာန္နဲ႔ ဇဲြသတၱိရွိရွိ ဆက္ႀကိဳးစားမယ္ ဆုိရင္

အဲဒီလုိပဲ မင္းမွာ စိတ္အင္အားကလဲြလုိ႔ ဘာဆုိဘာမွ မရွိေတာ့တဲ့အခါ အဲဒီ စိတ္ဓာတ္အင္အားကုိ ခုိင္မာစြာနဲ႔ပဲ ဆက္လက္ ဆုပ္ကုိင္ထားႏုိင္မယ္ ဆုိရင္

If you can talk with crowds and keep your virtue,
Or walk with Kings---nor lose the common touch,

လူေတြနဲ႔ ထိေတြ႕ေျပာဆုိ ဆက္ဆံရတဲ့အခါ ကုိယ္က်င့္သိကၡာကုိ ေစာင့္ထိန္းႏုိင္မယ္ ဆုိရင္
ဒါမွမဟုတ္ မင္းဧရာဇ္ေတြနဲ႔ အတူ လမ္းေလွ်ာက္ေနရေပမယ့္ မာန္မာန ေသြးမႂကြဘူး ဆုိရင္

If neither foes nor loving friends can hurt you,

ရန္သူကျဖစ္ေစ၊ မိတ္ေဆြကျဖစ္ေစ မင္းကုိ သိပ္ၿပီး နာက်ည္းေအာင္ မလုပ္ႏုိင္ေစရင္

If all men count with you, but none too much:

လူတုိင္းကုိ တန္ဖုိးထား ေလးစားရေပမယ့္ စြဲလမ္းမႈ သံေယာဇဉ္ေတြ ထားမေနဘူး ဆုိရင္

If you can fill the unforgiving minute
With sixty seconds' worth of distance run,

တုိေတာင္းလွတဲ့ မပစ္ပယ္ႏုိင္တဲ့ တစ္မိနစ္အတြင္းမွာ အဓိပၸါယ္ရွိလွတဲ့ စကၠန္႔ေျခာက္ဆယ္ အျဖစ္ အသံုးခ်ႏုိင္မယ္ ဆုိရင္

Yours is the Earth and everything that's in it,
And---which is more---you'll be a Man, my son!

မင္းဟာ အရာရာရွိတဲ့၊ အရာရာျဖစ္တဲ့ ကမၻာႀကီးကုိ ဆုပ္ကုိင္လုိ႔ ဘာမဆုိ မင္းစြမ္းႏုိင္ၿပီေပါ့
အဲဒီေတာ့ မင္းဟာလည္း ေယာက္်ားေကာင္းတစ္ေယာက္ပဲေပါ့။

Rudyard Kipling

(Translated by Aung San Su Kyi)

***
email ကေန ရတဲ့ ကဗ်ာပါ။
ႀကိဳက္လို႔ ျပန္တင္ပါတယ္။

အနီေရာင္နဲ႔ ေရးထားတဲ့ စာသားေတြကို အႀကိဳက္ဆံုးပါပဲ။
ဘာျဖစ္လို႔ ဆိုေတာ့ တျခား အေၾကာင္းအရာေတြက ေတြ႕ရ ျမင္ရ ၾကားရလြယ္ၿပီး၊
အဲဒီလို အေၾကာင္းအရာမ်ိဳးက်ေတာ့ ေတြ႕ရ ျမင္ရ ၾကားရခဲတယ္ ထင္လို႔ပါ။

ဥေပကၡာ သေဘာတရားပဲလို႔ ခံစားမိပါတယ္။
ေလာကႀကီးမွာ ေနတတ္ဖို႔ အေတာ္လိုတာ။

လူတစ္ေယာက္ကို "အမ်ားနဲ႔ တန္းတူ ေလးစားပါတယ္။ ခင္မင္ပါတယ္" ေျပာၾကည့္ ႀကိဳက္တဲ့လူ မ႐ွိဘူး ဆရာ။ သူ႕ကိုမွ အထူးတလည္ ႐ွိေစခ်င္တာမ်ိဳး၊ သူ႕ကို သူလို႔ပဲ မွတ္ရမယ္။ အမ်ားနဲ႔ ေရာေထြး မေတြးရဘူး ဆုိတဲ့ ေပါေၾကာင္ေၾကာင္ စကားမ်ိဳးေတြ ၾကားရႏိုင္တယ္။ (လြန္းထားထားတို႔ dialogue ေတြ ထင္တာပဲ)

လူေတြဟာ တန္ဖိုးထား ေလးစားတာနဲ႔ ေဒြးေရာယွက္တင္ ေရာေႏွာတာကို ကြဲကြဲျပားျပား နားမလည္ၾကဘူး။ အေလးအနက္ အသိအမွတ္ျပဳ ဆက္ဆံတာနဲ႔ လုပ္ဇာတ္ႀကီး တစ္ခုလို အေပၚယံေလး ဟန္ေဆာင္တာကို ခြဲျခားၿပီး မသိၾကဘူး။ ကိုယ္ေတာ့ အဲလိုပဲ ခံစားရတယ္။

ဆုိေတာ့...

လူတုိင္းကုိ တန္ဖုိးထား ေလးစားရေပမယ့္ စြဲလမ္းမႈ သံေယာဇဉ္ေတြ ထားမေနဘူး ဆုိရင္

ဆိုတဲ့ စာသားကို ေတြ႕လိုက္ရေတာ့ အေတာ္ ႀကိဳက္သြားမိပါတယ္။
ၿပီးေတာ့ ဒီအရည္အခ်င္းကေတာ့ အလိုလို ႐ွိၿပီးသားလို႔ ေတြးမိလိုက္ေသး။

Poet ေျပာသလို mature ျဖစ္တဲ့ စိတ္အထာနဲ႔ေတာ့ ဟုတ္ခ်င္မွ ဟုတ္မယ္။
ကိုယ့္ မူ အတုိင္း စိတ္နဲ႔ မေတြ႕တဲ့ အရာေတြကို ေပယ်ာလကံ လုပ္တတ္တဲ့စိတ္၊
အခ်ဉ္ေပါက္လြယ္၊ အျမင္ကပ္လြယ္တဲ့ စိတ္နဲ႔ ျဖစ္လိမ့္မယ္။

***