ဘာဆရာလဲ
"နင္က ေက်ာင္းဆရာလဲ မဟုတ္၊ စာေရးဆရာလဲ မဟုတ္ဆိုေတာ့ ႏြားေဝွးသင္းတဲ့ ဆရာလား" လို႔ မေသဘဲ က်န္ေသးတဲ့ ငယ္သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္က ေမးတယ္။
"ေအး အဲဒီဆရာျဖစ္တာကမွ ေတာ္လိမ့္ဦးမယ္။ သူက ငါ့ထက္ ဝင္ေငြ ေကာင္းမယ္။ ကားသမား (taxi driver) က တစ္လ ဝင္ေငြတစ္ေသာင္း၊ ေက်ာ္ရင္သာ ေက်ာ္မယ္ဆုိတဲ့ ေခတ္မွာ ငါ့ကို Part Time History Professor နာမည္တပ္ၿပီး တစ္လ ေငြ ၆၀၀ က်ပ္ တိတိ ေပးတယ္။ ဘာျပဳလို႔ သင္႐ိုးတစ္ခုမက ပြားပြားလာတဲ့ အတန္းေတြ ယူေနရသလဲ" လို႔ ေမးတဲ့လူ ႐ွိတယ္။ ငါက စဉ္းစားၿပီး အေျဖႏွစ္ခု ေပးပါတယ္။
(၁) "ဒီလို လာၿပီး ကူပါဦး လို႔ ေျပာတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးေတြက တခါက ငါ့တပည့္ေတြ၊ ခု သူတို႔က ငါ့ကို ဆရာေမြးတာ"
(၂) "သုေတသန ေတြ႕႐ွိခ်က္ကို ေက်ာင္းစာသင္ခန္းမွာ လူငယ္ေတြကို လက္ဆင့္ကမ္းရတယ္။ စာတမ္းေရးၿပီး ဖတ္တယ္။ ေဆြးေႏြးတယ္။ ေနာက္ ေပါင္းၿပီး စာအုပ္ထုတ္တယ္။ အဲဒီလို လုပ္ငန္းစဉ္မွာ ေက်ာင္းသားနဲ႔ ေတြ႕ဆံုတာက လုပ္ငန္းအစေပါ့"
ဒုတိယ အေျဖကေတာ့ ပံုမွန္အေျဖပါ။ ပထမအေျဖကေတာ့ အရင္ အႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္က တကၠသိုလ္မွာ ဆရာကန္ေတာ့ပြဲ စလုပ္ေတာ့ အုန္းႏို႔ေခါက္ဆြဲတစ္ပြဲ၊ မ်က္ႏွာသုတ္ပုဝါတစ္ပိုင္းနဲ႔ ေက်ာင္းသားက ဆရာကို ေမြးတယ္။ အဲဒီေလာက္က စၿပီး ငါတုိ႔လည္း ဒိသာပါေမာကၡက မူလတန္းဆရာ ျဖစ္သြားၿပီလို႔ သတိသံေဝဂ ရမိပါတယ္။
ေက်ာင္းသားကို ေျပာရေဟာရတာ အား႐ွိစရာတစ္ခ်က္ ႐ွိပါတယ္။ ငါေျပာေနတုန္း ထမျပန္ဘဲ အိပ္နားေထာင္တယ္။ စာေပေဟာေျပာပြဲမွာ ငါလည္း စေျပာေရာ ရပ္႐ြာလူႀကီးေတြ ထျပန္ၾကတယ္။ စာသင္ခန္းတစ္ခုမွာေတာ့ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္က "တို႔ဆရာ ႀကိဳးတန္းလန္းနဲ႔ မိုက္ (Microphone) ကိုင္ၿပီး စင္ျမင့္ေပၚက ဟိုေလွ်ာက္ဒီေလွ်ာက္နဲ႔ (ဘာအမွတ္ရလို႔ မသိ) ေငးၾကည့္ေနမိတာနဲ႔ ဘာေတြ ေျပာသြားမွန္း မသိလိုက္ဘူး" တဲ့။
ဒီလိုနဲ႔ပဲ ေက်ာင္းဆရာ အေခၚခံၿပီး အႏွစ္ ၅၀ ကုန္ခဲ့တယ္။ ေက်ာင္းဆရာအလုပ္ကို ပီပီသသ ႀကိဳးစားၿပီး တပည့္နားလည္ေအာင္ အေလးအနက္ မလုပ္ပါဘူး။ တာဝန္မေက်လို႔ အလုပ္ျဖဳတ္ပစ္ရင္လည္း ခံသင့္တယ္ ထင္ပါတယ္။ သမိုင္းဆရာေတြထဲက က်ဴတာက ပါေမာကၡထိ အလုပ္ျပဳတ္သြားတဲ့ လူေတြ ေ႐ွ႕က ႐ွိခဲ့ပါတယ္။ အလုပ္ျပဳတ္သြားလို႔၊ အလုပ္က ေစာေစာထြက္သြားလို႔ သူေဌးျဖစ္ကုန္ၾကတယ္။ ေအာင္ဝင္းကလြဲလို႔ ေနာက္က်တဲ့လူေတြ သူေဌး မျဖစ္ပါ။
သုေတသနသင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ သုေတသနသင္းဂ်ာနယ္
Journal of the Burma Research Society (JBRS)
အေနာက္တုိင္းက လူေတြက အေ႐ွ႕တိုင္းကို စီးပြားေရးအရ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ခ်င္တယ္။ ဒီေနရာေတြအေၾကာင္းကို သိႏိုင္သမွ် ႏိႈက္ႏိႈက္ခၽြတ္ခၽြတ္ ေလ့လာထားခ်င္တယ္။ ဒါမွ ဘယ္ေနရာမွာ ဘယ္လုိ အျမတ္ထုတ္မလဲဆိုတာ စဉ္းစားေဆာင္႐ြက္ဖို႔ ရမယ္။ ခရီးထြက္ၿပီး၊ ကြင္းဆင္းၿပီး စံုစမ္းတဲ့အခါ စီးပြားေရးမ်က္စိ၊ စစ္ေရးအျမင္ဆုိတာ ထိပ္တန္းထားတဲ့ လူေတြ ႐ွိသလို အသိပညာသစ္ပြားေအာင္ ေလ့လာတယ္ဆိုတဲ့ လူလည္း ႐ွိပါေသးတယ္။ သူတို႔က အေတြ႕အႀကံဳကို ေဟာေျပာတယ္။ ေရးသားပံုႏွိပ္တယ္။ ဒီလိုနဲ႔ အာ႐ွသင္းေတာ္ (Royal Asiatic Society) ေပၚတယ္။
ေနာက္ေတာ့ ဂ်ာနယ္ထုတ္တယ္။ ေနာက္ အာ႐ွသင္းေတာ္ရဲ႕ ဘဂၤလားသင္းခြဲ၊ မာလာယုသင္းခြဲ၊ သီဟိုဠ္သင္းခြဲဆိုသလုိ သင္းခြဲေတြ ေပၚလာတယ္။ စာေပ၊ ဓေလ့၊ ဓမၼသတ္၊ ယဉ္ေက်းမႈ၊ ရာဇဝင္ဆုိတာေတြကို အရင္းအျမစ္က စၿပီး ေဖာ္ထုတ္ေလ့လာတယ္။ ယိုးဒယားက အာ႐ွသင္းေတာ္နဲ႔ အလားတူ ယိုးဒယားသင္း အမည္ခံၿပီး သုေတသနသင္းတစ္သင္း ေပၚေတာ့ ျမန္မာကလည္း ျမန္မာ သုေတသနသင္းကို 1910 က စတင္ဖြဲ႕စည္းၿပီး အသင္းဂ်ာနယ္ကို တစ္ႏွစ္ ႏွစ္ႀကိမ္၊ ေနာက္ တစ္ႏွစ္ သံုးႀကိမ္၊ ေနာက္ တစ္ႏွစ္ ႏွစ္ႀကိမ္ထုတ္ၿပီး အသင္းရဲ႕ ငါးဆယ္ျပည့္ပြဲနဲ႔ ေျခာက္ဆယ္ျပည့္ပြဲေတြကို ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပႏိုင္ခဲ့တယ္။ အထိမ္းအမွတ္ စာေစာင္ေတြလည္း ထုတ္တယ္။ ခုႏွစ္ဆယ္ျပည့္ပြဲ လုပ္ေနဆဲမွာ အသင္းပ်က္သြားေရာ။
အဲဒီအသင္းဂ်ာနယ္မွာ ငါက 1958 ကေန 1961 ထိ အယ္ဒီတာ သံုးႏွစ္ လုပ္ဖူးတယ္။ အဲဒီတုန္းက အသင္းႏွစ္ပတ္လည္ အစည္းအေဝးမွာ အမႈေဆာင္သစ္ေ႐ြးတဲ့အခါ အရင္က အၿပိဳင္အဆိုင္ အေ႐ြးခံရတယ္လို႔ မ႐ွိ။ ညႇိႏိႈင္းၿပီး အမႈေဆာင္ေတြ ခန္႔လုိက္ၾကၿမဲမွာ ငါ့မိတ္ေဆြ တင္လွေသာ္က ငါ့ကို အယ္ဒီတာလုပ္ဖို႔ အဆုိတင္တယ္။ ေထာက္ခံတဲ့လူက ေထာက္ခံနဲ႔ အယ္ဒီတာေဟာင္းကလည္း ဒီလိုဆိုရင္ သူ႕ေနရာယူပါနဲ႔ ငါ အယ္ဒီတာ ျဖစ္သြားတယ္။
သေဘာက သုေတသနကို အားပါးတရ လုပ္မယ္။ ဝတ္ေက်တမ္းေက် မလုပ္ဘူးဆိုတဲ့ ခံယူခ်က္နဲ႔ ဇြတ္ဝင္တာပဲ။ အရင္က သမိုင္းေဆာင္းပါး ေကာင္းေကာင္းေတြကို ပံုႏွိပ္ရင္ ေငြ သိပ္ကုန္မွာ ျဖစ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ လုိခ်င္တဲ့ ခဲစာလံုးရဖို႔ ခက္တယ္လုိ႔ အေၾကာင္းျပၿပီး ေဘးခ်ထားတဲ့ စာတမ္းေတြအားလံုး ယူၿပီး ဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္ ထုတ္လိုက္တယ္။ ထြက္တဲ့ စာေစာင္က Journal of the Burma Research Society (JBRS) ျမန္မာႏိုင္ငံ သုေတသနသင္းဂ်ာနယ္၊ အတြဲ ၄၂၊ အပိုင္း ၁၊ ဇြန္ 1959 ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီစာေစာင္ အတြဲ ၄၂၊ အပိုင္း ၂၊ ဒီဇင္ဘာ 1959 အဆံုးမွာ "သုေတသနစာေစာင္" ကို စာတမ္းပို႔ရင္ ဒီပံုစံေရးေပးပါ ဆုိၿပီး Style Sheet ေရးဟန္အၫႊန္း ထည့္လိုက္ေသးတယ္။ ဒါကိုလည္း ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ ဌာနေပါင္းစံုက လူေတြက ႐ြံၾက မုန္းၾက လူပါးဝတယ္ ထင္ၾကတယ္။ အသင္းက ဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္ကို ထုတ္ဖို႔ေငြ 1500 က်ပ္ ေပးတယ္။ ငါ ထုတ္တဲ့ ဂ်ာနယ္က ေငြ 6500 က်ပ္ကုန္တယ္။ ေငြ 5000 က်ပ္ အလႉခံၿပီး ေႂကြးဆပ္တယ္။ အဲဒီဂ်ာနယ္ကို အလႉေငြနဲ႔ ထုတ္တာျဖစ္လို႔ ေဈးပိုမေတာင္းဘဲ တစ္ေစာင္ ေျခာက္က်ပ္နဲ႔ပဲ ေရာင္းတယ္။ ေရာင္းေကာင္းလို႔ အဲဒီဂ်ာနယ္ တစ္ေစာင္တည္းကို ေနာက္ထပ္ ႏွစ္ခါ၊ သံုးခါ ပံုႏွိပ္ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ငါ့မွာ ရန္သူမ်ားလာတယ္။
အသင္းကို မတင္ျပဘဲ သူလုပ္ခ်င္ရာ စြတ္လုပ္တယ္ ဆုိတာက ျပစ္မႈႀကီးတစ္ခုလို ျဖစ္လာတယ္။ ဂ်ာနယ္ေနာက္ထပ္ထြက္ဖို႔ စာမူေတြ ေတာင္းတဲ့အခါ ပထဝီဝင္၊ ျမန္မာစာ၊ အဂၤလိပ္စာ၊ သခ်ၤာ၊ ဘူမိေဗဒ၊ ဒႆနိက ဆုိသလို ဘယ္ဌာနကမွ မေပးၾကဘူး။ ငါ့ကို ႐ြံလုိ႔ မေပးတာ မထင္နဲ႔။ ဒီလူေတြ ဟန္က်ပန္က် သုေတသနစာတမ္း မေရးႏိုင္လုိ႔ မေပးတာလုိ႔ပဲ ယူဆတယ္။ ဒီလုိပဲ ေျပာတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ကိုယ့္လူစုကိုပဲ မင္းက ဒါေရး၊ ငါက ဒါေရးမယ္ဆိုၿပီး သမိုင္းေဆာင္းပါးေတြနဲ႔ပဲ ဂ်ာနယ္ေတြ ဆက္ထြက္လာတယ္။ တစ္ခါမက ႏွစ္ခါ သံုးခါ ဒီလုိျဖစ္လာေတာ့ အရင္က ဘာသာစံုဂ်ာနယ္ဟာ အခု သမုိင္းဂ်ာနယ္ ျဖစ္ေနၿပီလုိ႔ အတင္းေျပာတယ္။ အဲဒီေတာ့ ငါ့ဘာသာ အယ္ဒီတာအျဖစ္က ႏုတ္ထြက္လိုက္တယ္။ တကယ္ျဖစ္တဲ့အတိုင္း ေျပာတာ။ ပတ္သတ္တဲ့လူတခ်ိဳ႕ မေသေသးပါ။ ေမးၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။ တဖက္ကေျပာေတာ့ အသင္းထံုးစံ အယ္ဒီတာက ဘာလုပ္ၿပီးၿပီ၊ ဘာဆက္လုပ္မယ္၊ ရေငြကို ဘယ္လုိ သံုးမယ္၊ လိုေငြ ဘယ္လုိ ႐ွာမယ္ဆုိတာ တင္ျပရမယ္။ ငါက အဲဒီစည္းကမ္းကို မလုိက္နာဘူး။
"ကဲ ေခြးေသသလို ေသရစ္ေပါ့ကြယ္"
ငါ သူတို႔ကို စြန္႔ပစ္ခဲ့တယ္။ အယ္ဒီတာအလုပ္ ျပဳတ္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ အယ္ဒီတာ တစ္ေနရာလည္း ျပဳတ္ဖူးတယ္။
***
(ေဒါက္တာသန္းထြန္း - ငါေျပာခ်င္သမွ် ငါ့အေၾကာင္း စာအုပ္မွ ေကာက္ႏုတ္ပါသည္)
***
Journal of the Burma Research Society (JBRS) အေၾကာင္း။
***
Thursday, July 29, 2010
Wednesday, July 28, 2010
ေဒါက္တာ သန္းထြန္း (၆)
သူႏိုင္တာ ငါည့ံလို႔
ေက်ာင္းဆရာသက္ အႏွစ္ ၅၀ ေက်ာ္ေတာ့ သင္လို႔ မတတ္ဘဲ တပည့္အရင္းအခ်ာေတြ ေထာင္ေသာင္း႐ွိလာတာကို ေတြ႕တယ္။ ငါလဲ ဖ်င္းတဲ့လူေတြနဲ႔ အေနၾကာေတာ့ ဖ်င္းလာၿပီလို႔ သံသယဝင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ သင္ရင္တတ္တယ္ဆိုတဲ့ အစြဲက ႐ွိပါေသးတယ္။ ၿပီးေတာ့ ပညာမာန္ (Professional Pride) ႐ွိတယ္။ အဲဒါမ႐ွိရင္ အခုေလာက္ အလုပ္ လုပ္မယ္ မဟုတ္ပါ။
အတိုက္အခံ႐ွိမွ တိုးတက္တယ္ ဆုိတာလဲ ယံုတယ္။ အခက္အခဲကို ေက်ာ္လြန္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ရတာ ေပ်ာ္တယ္။ ရန္သူကို ေမွ်ာ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ကိုယ္ကစၿပီး မတိုက္ခိုက္ပါ။ သူက လာတိုက္ရင္ က်က်နန ျပင္ဆင္ ခုခံတယ္။ ႏိုင္ခ်င္လို႔ အ႐ႈံးခံတယ္ ကို သိပ္ႀကိဳက္တယ္။ ဘယ္ေတာ့ ဆုတ္ေပးရမယ္ဆိုတာ သိမွ စစ္သူႀကီးေကာင္း ပီသတယ္။ ဒီေတာ့ ဆုတ္စစ္မွာ သိပ္ၿပီး ဖ႐ိုဖရဲ မ႐ွိႏိုင္ပါ။
ရန္သူကို ေလ့လာတယ္။ ရန္သူဆီက သင္ခန္းစာရတယ္။ ရန္သူဟာ မိတ္ေဆြ (Friendly Enemy) ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတစ္ေကြ႕မွာ ကိုယ္႐ံႈးေပမယ့္ ေနာက္တစ္ေကြ႕မွာ ႏိုင္ႏိုင္တယ္။ ဒီလိုနဲ႔ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးကို ငါ ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး တက္ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။ ဒီတစ္ေကြ႕မွာ ရန္သူႏိုင္တာ ငါ ညံ့လို႔ ျဖစ္တယ္။ ငါ ထပ္ႀကိဳးစားလို႔ ေတာ္လာရင္ သူဘယ္မွာ ႏိုင္ေတာ့မွာလဲ၊ ဒါ သင္ခန္းစာပဲလို႔ မွတ္ယူတယ္။
***
အ႐ွက္မ႐ွိလို႔ ကိုယ့္အမွားကိုယ္ေဖာ္
အႀကိဳသမုိင္း (Prehistory) ဆရာ ေဂၚဒြင္ခ်ိဳင္း (Gordon Childe) က လူကို လူပဲ လုပ္တာ (Man makes himself) စာအုပ္အခ်ီးမွာ...
"ကေန႔အထိ ႐ွာေဖြေတြ႕႐ွိသမွ် အေထာက္အထားကို ခ်င့္ခ်ိန္ရင္ ဒီလိုယူေသာ္ ရေကာင္း၏ လို႔ စကားဦးထည့္ေျပာသင့္ပါတယ္။ ခဏခဏ ေျပာရမွာ ျဖစ္တယ္။ လိုတိုင္းေျပာေနရင္လည္း ေထာင့္လွတယ္။ ဒီေတာ့ စာဖတ္သူကပဲ ဒီစကားကို ထည့္ဖတ္ေပးပါလို႔ ေတာင္းပန္ခ်င္ပါတယ္"
အဲဒီစာအုပ္ကို 1936 က ပထမ တည္းျဖတ္ပံုႏွိပ္တယ္။ 1937/ 1939 မွာ ႏွစ္ႀကိမ္ ျပန္ၿပီး ပံုႏွိပ္ရတယ္။ သံုးႏွစ္ၾကာေတာ့ သုေတသနနဲ႔ ေနာက္ထပ္ တူးေဖာ္ေတြ႕႐ွိခ်က္ေတြ မ်ားလို႔ အရင္အယူအဆကို ျပင္ဆင္ ျဖည့္စြက္ရျပန္တယ္။ ဒု-ႀကိမ္ တည္းျဖတ္ခ်က္ (2nd Edition) က 1941 မွာ ထြက္တယ္။ တ-ႀကိမ္ တည္းျဖတ္ခ်က္ (3rd Edition) 1956 မွာ ထြက္တဲ့အခါ အခ်ီးစကားမွာ...
"လယ္သမားနဲ႔ အိုးထိန္းသည္ ေခတ္ၿပိဳင္မဟုတ္၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးတတ္ရင္ အိုးခတ္တတ္ၿပီ မထင္နဲ႔။ ကာဒီစတန္ (Kurdistan) က ဂ်ာမို (Jarmo) နဲ႔ ပါလက္စတိုင္း (Palestine) က ဂ်ာရီခ်ိဳ (Jericho) မွာ အိမ္ႀကီးအိမ္ေကာင္းေတြေဆာက္၊ ေကာက္ပဲလည္းစိုက္၊ သိုးဆိတ္လည္း ေမြးေနတဲ့အခါမွာ အိုးမလုပ္တတ္ေသးဘူး။ တျခားေနရာ သူတို႔ထက္ ပိုၿပီး ေစာတဲ့ ေျမလႊာမွာေတာ့ အိုးေတြ႕ေနျပန္တယ္"
အဲဒါ ျပင္ဆင္ခ်က္ (၁) ျဖစ္တယ္။
ည စခန္းခ်ရင္ အစားအေသာက္ က်ိဳခ်က္ဖုတ္ကင္ လုပ္တဲ့အခါ သတၱဳက်ိဳတဲ့ပညာကို ရတယ္။ ဒီ အယူအဆကို ခုေခတ္ လူတတ္ (Experts) က ပယ္လိုက္ၿပီ။ သတၱဳအရည္ေပ်ာ္မွာက အုတ္ဖိုမီးႀကီးလို ျပင္းဖို႔လိုတယ္။ အရင္ႏွစ္ ၅၅၀၀ ေက်ာ္ကမွ အေနာက္အာ႐ွမွာ မီးအားေကာင္းတဲ့ဖို ေပၚတယ္။
အဲဒါ ျပင္ဆင္ခ်က္ (၂)။
စတုတၳအႀကိမ္ တည္းျဖတ္ခ်က္ 1965 မွာ ထြက္ေတာ့ ခ်ိဳင္း (Childe) အသက္ ၆၅ ႏွစ္က 1957 မွာ ဇာတိ ၾသစေတးလ်မွာ ဆံုးၿပီ။ တပည့္ ဂလင္ဒဲနီယယ္ (Glyn Daniel) က ဆရာ့ စာအုပ္ကို တည္းျဖတ္ပံုႏွိပ္တယ္။ သူက ဒီစာအုပ္ကို အရင္ ပံုႏွိပ္စဉ္က...
"3000 BC (အရင္ အႏွစ္ ၅၀၀၀) က ရက္စြဲမွန္သမွ် အမွန္းအဆ (guesses) ေတြပဲ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရက္စြဲကို ထည့္ေျပာခဲ့တယ္"
အဲဒါ အခု မဟုတ္ေတာ့ပါ။ 1945 က Willard F. Libby က (C14) ရက္ သတ္မွတ္နည္းကို ေဖာ္ထုတ္တဲ့အတြက္ ရက္စြဲ ေဖာ္ထုတ္ရတာ တိက်လာၿပီ။ တကမၻာလံုးလည္း ဒီနည္းကို ယူသံုးေနၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ အရင္ႏွစ္ ၅၀၀၀ အထက္က ဘယ္ရက္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ဝါးတားတား ေျပာရတာမ်ိဳးက မ႐ွိေတာ့ပါလို႔ ေျပာပါတယ္။
အဲဒါအျပင္ ခ်ိဳင္း (Childe) (ဆရာကိုလည္း နာမည္ေ႐ွ႕က မစၥတာေတြ၊ ေဒါက္တာေတြ၊ ပါေမာကၡေတြ မတပ္) သာ မေသလို႔ ႐ွိေနေသးရင္ သူ႕စာအုပ္ထဲမွာ လူဇာတ္ကို အႀကီးအက်ယ္ ေျပာင္းေပးတဲ့ စိုက္ပ်ိဳးေရးနဲ႔ ၿမိဳ႕တည္ေရး (Neolithic Revolution and Urban Revolution) ဟာ အေနာက္အာ႐ွ (Western Asia) မွာ အေျခခံခဲ့တယ္လို႔ မွန္းဆတာဟာ မဟုတ္ပါဘူး။ ၿပီးေတာ့ ကမၻာအႏွံ႔မွာ ဘယ္သူ႕ကိုမွ ဆရာမတင္ဘဲ သူ႕ေနရာနဲ႔ သူ႕အလိုက္ ေကာက္ပဲစိုက္ၾက၊ တိရစၦာန္ေမြးျမဴၾကတယ္။ ၿမိဳ႕တည္တာမွာလည္း အေနာက္အာ႐ွနဲ႔ မပတ္သတ္တဲ့ အိႏၵိယ၊ တ႐ုတ္နဲ႔ အေမရိက အလယ္ပိုင္းမွာ သူတို႔အေလ်ာက္ သီးျခားၿမိဳ႕ႀကီးေတြ ထြန္းကားတာ ျဖစ္တယ္ ဆုိတာကိုလည္း ခ်ိဳင္း (Childe) ကိုယ္တိုင္ ျပန္ေရးမွာပါလို႔ ေျပာပါတယ္။
...
"ငါေရးတာကိုေတာ့ မျပင္လိုက္ၾကပါနဲ႔၊ ကိုယ့္ဘာသာပဲ ေဟာေျပာပြဲ၊ စာတမ္းဖတ္ပြဲေတြမွာ ျပင္စရာ ျဖည့္စရာကို ျပင္ပါမယ္၊ အ႐ွက္မ႐ွိတဲ့အေကာင္၊ သူ႕အမွား သူမို႔ လူပံုအလယ္မွာ ေျပာေနတာ" လို႔ သမိုင္းပညာ႐ွင္ႀကီး တစ္ဦးက ကဲ့ရဲ႕ ဆဲဆိုဖူးပါတယ္။ အဲဒီပညာ႐ွင္ႀကီး နားမလည္တာက ဒါမ်ိဳးဟာ သုေတသနထံုးနည္းအမွန္ ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ ငါ့တပည့္ထဲက ငါေရးတာ ျပင္ႏိုင္တဲ့အေကာင္ေပၚရင္ေပါ့ေလ၊ သူ ျပင္ဖုိ႔ ျဖည့္ဖို႔ အမ်ားႀကီး ေတြ႕မွာပါ။ ဒီလို မျဖည့္ မျပင္ႏိုင္သမွ် ဒီဘာသာရပ္ မတိုးတက္ဘူးလို႔ ေျပာရမယ္။ ဦးေဖေမာင္တင္က တပည့္ဟာ ဆရာထက္ေတာ္ရမယ္လို႔ ေျပာေလ့႐ွိတယ္။
ေဒါက္တာလွေဖ ေျပာဖူးတာေတာ့ "ငါ စာတမ္းတစ္ေစာင္ေရးၿပီး ေျခာက္လ၊ တစ္ႏွစ္ ပစ္ထားလိုက္တယ္။ ၿပီးေတာ့မွ ဘယ္စာေစာင္ပို႔ၿပီး ပံုႏွိပ္မယ္လို႔ သတိရတဲ့အခါ ျပန္႐ွာၿပီး ျပန္ဖတ္ၾကည့္တယ္၊ အံမာ ငါ တယ္ေတာ္ပါလားလို႔ စိတ္မွာျဖစ္ရင္ ဒီေျခာက္လ တစ္ႏွစ္မွာ ငါ့ရဲ႕ အသိပညာ မတိုးဘူးမွတ္။ ကံေကာင္းလို႔ေဟ့ ဒီအခ်က္ေတြ ျပင္ဦးမွ၊ ဒီေနရာ ဒီလိုေရးလို႔ ဘယ္ေကာင္းမလဲဆိုသလို အျပစ္ေတြ ေတြ႕ေနရင္ ဒီေျခာက္လ တစ္ႏွစ္မွာ ငါ အသိပညာတိုးလာပါကလားလုိ႔ သိ"။ အဲဒီလို သူေျပာတာလည္း သိပ္မွန္တယ္။ အဲဒါမ်ိဳးကို ပညာ႐ွင္ႀကီး အေခၚခံရတဲ့ အဲ့ဒီလူက နားမလည္ဘူး။
တခါက မီးရထားလမ္း ကသာလမ္းခြဲက အင္းေတာ္မွာ ဆင္းၿပီး လွည္းနဲ႔ သြားရတဲ့ မန္လည္ဆရာေတာ္ရဲ႕ မန္လည္ေက်ာင္းကို ေပ၊ ပုရပိုက္ ဖတ္ဖို႔ ကူးဖို႔ ေရာက္သြားတယ္။ 1968 ေလာက္က ျဖစ္မယ္။ အေမြဆက္ခံတဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးက ဆရာေတာ္ ၾကည့္တဲ့ က်မ္းေတြကို သပ္သပ္ရပ္ရပ္ သိမ္းထားတယ္။ ဆရာေတာ္ ေရးတဲ့ စာေတြလည္း ဒီလိုပဲ သိမ္းထားတယ္။ ေန႔စဉ္သတင္းစာေတာင္ ရက္စြဲအလိုက္ စီထားတယ္။ ဆရာေတာ္ရဲ႕ အသံုးအေဆာင္ေတြလည္း ဒီလိုပဲ ေကာင္းေကာင္းထားတယ္။ မန္လည္ ပိဋကတိုက္၊ မန္လည္ျပတိုက္လို႔ ေခၚေလာက္ပါေပတယ္။ တို႔လုိခ်င္တဲ့ ေပစာ၊ ပုရပိုက္စာေတြလည္း ဖတ္ခြင့္၊ ကူးယူခြင့္ ေပးပါတယ္။ မငွားပါ။ ဆက္ခံတဲ့ ဘုန္းႀကီးကို "ကိုယ္ေတာ္ ဘာက်မ္းေတြ ျပဳစုပါသလဲ" လို႔ ေမးေတာ့...
"အိပ္သေလ၊ စားသေလ၊ အရင္လူ ေရးတဲ့ က်မ္းေတြေတာင္ ဖတ္လို႔ မကုန္ေသးဘူး"
လို႔ ေျပာပါတယ္။
အခု ငါ့ ၇၆ ႏွစ္ ေမြးေန႔ (6th April 1999) မွာ ငါေရးတဲ့ စာအုပ္ စာေစာင္ေတြ ခံု႐ွည္ႏွစ္ခုနဲ႔ ခင္းျပတယ္။ ငါႂကြားခ်င္လို႔ ျပတာ မဟုတ္။ ဒီဘာသာရပ္မွာ "ငါ ဘယ္ေလာက္ လုပ္ၿပီးၿပီ၊ မင္းတို႔က ဘယ္က ဆက္လုပ္မယ္၊ ဘယ္ဟာျဖည့္မယ္၊ ဘယ္ဟာျပင္မယ္ ဆိုတာ လုပ္ဖို႔ အလုပ္တာဝန္လႊဲတာပဲ" လို႔ ေျပာတယ္။ အနားကပ္ၿပီး ခါးေထာက္ၾကည့္ေဖာ္ရတဲ့ လူအေရအတြက္က လက္ခ်ိဳးေရလို႔ရတယ္။ တစ္က်ိပ္ မျပည့္ပါ။ ျမန္မာ့သမိုင္း သုေတသနနယ္မွာ 1955 က 1995 ထိ အႏွစ္ေလးဆယ္မွာ မ်ိဳးဆက္သစ္ ၅ ေယာက္ရရင္ ကံေကာင္းတယ္ ေျပာႏိုင္တယ္။
***
(ေဒါက္တာသန္းထြန္း - ငါေျပာခ်င္သမွ် ငါ့အေၾကာင္း စာအုပ္မွ ေကာက္ႏုတ္ပါသည္)
***
ေက်ာင္းဆရာသက္ အႏွစ္ ၅၀ ေက်ာ္ေတာ့ သင္လို႔ မတတ္ဘဲ တပည့္အရင္းအခ်ာေတြ ေထာင္ေသာင္း႐ွိလာတာကို ေတြ႕တယ္။ ငါလဲ ဖ်င္းတဲ့လူေတြနဲ႔ အေနၾကာေတာ့ ဖ်င္းလာၿပီလို႔ သံသယဝင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ သင္ရင္တတ္တယ္ဆိုတဲ့ အစြဲက ႐ွိပါေသးတယ္။ ၿပီးေတာ့ ပညာမာန္ (Professional Pride) ႐ွိတယ္။ အဲဒါမ႐ွိရင္ အခုေလာက္ အလုပ္ လုပ္မယ္ မဟုတ္ပါ။
အတိုက္အခံ႐ွိမွ တိုးတက္တယ္ ဆုိတာလဲ ယံုတယ္။ အခက္အခဲကို ေက်ာ္လြန္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ရတာ ေပ်ာ္တယ္။ ရန္သူကို ေမွ်ာ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ကိုယ္ကစၿပီး မတိုက္ခိုက္ပါ။ သူက လာတိုက္ရင္ က်က်နန ျပင္ဆင္ ခုခံတယ္။ ႏိုင္ခ်င္လို႔ အ႐ႈံးခံတယ္ ကို သိပ္ႀကိဳက္တယ္။ ဘယ္ေတာ့ ဆုတ္ေပးရမယ္ဆိုတာ သိမွ စစ္သူႀကီးေကာင္း ပီသတယ္။ ဒီေတာ့ ဆုတ္စစ္မွာ သိပ္ၿပီး ဖ႐ိုဖရဲ မ႐ွိႏိုင္ပါ။
ရန္သူကို ေလ့လာတယ္။ ရန္သူဆီက သင္ခန္းစာရတယ္။ ရန္သူဟာ မိတ္ေဆြ (Friendly Enemy) ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတစ္ေကြ႕မွာ ကိုယ္႐ံႈးေပမယ့္ ေနာက္တစ္ေကြ႕မွာ ႏိုင္ႏိုင္တယ္။ ဒီလိုနဲ႔ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးကို ငါ ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီး တက္ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။ ဒီတစ္ေကြ႕မွာ ရန္သူႏိုင္တာ ငါ ညံ့လို႔ ျဖစ္တယ္။ ငါ ထပ္ႀကိဳးစားလို႔ ေတာ္လာရင္ သူဘယ္မွာ ႏိုင္ေတာ့မွာလဲ၊ ဒါ သင္ခန္းစာပဲလို႔ မွတ္ယူတယ္။
***
အ႐ွက္မ႐ွိလို႔ ကိုယ့္အမွားကိုယ္ေဖာ္
အႀကိဳသမုိင္း (Prehistory) ဆရာ ေဂၚဒြင္ခ်ိဳင္း (Gordon Childe) က လူကို လူပဲ လုပ္တာ (Man makes himself) စာအုပ္အခ်ီးမွာ...
"ကေန႔အထိ ႐ွာေဖြေတြ႕႐ွိသမွ် အေထာက္အထားကို ခ်င့္ခ်ိန္ရင္ ဒီလိုယူေသာ္ ရေကာင္း၏ လို႔ စကားဦးထည့္ေျပာသင့္ပါတယ္။ ခဏခဏ ေျပာရမွာ ျဖစ္တယ္။ လိုတိုင္းေျပာေနရင္လည္း ေထာင့္လွတယ္။ ဒီေတာ့ စာဖတ္သူကပဲ ဒီစကားကို ထည့္ဖတ္ေပးပါလို႔ ေတာင္းပန္ခ်င္ပါတယ္"
အဲဒီစာအုပ္ကို 1936 က ပထမ တည္းျဖတ္ပံုႏွိပ္တယ္။ 1937/ 1939 မွာ ႏွစ္ႀကိမ္ ျပန္ၿပီး ပံုႏွိပ္ရတယ္။ သံုးႏွစ္ၾကာေတာ့ သုေတသနနဲ႔ ေနာက္ထပ္ တူးေဖာ္ေတြ႕႐ွိခ်က္ေတြ မ်ားလို႔ အရင္အယူအဆကို ျပင္ဆင္ ျဖည့္စြက္ရျပန္တယ္။ ဒု-ႀကိမ္ တည္းျဖတ္ခ်က္ (2nd Edition) က 1941 မွာ ထြက္တယ္။ တ-ႀကိမ္ တည္းျဖတ္ခ်က္ (3rd Edition) 1956 မွာ ထြက္တဲ့အခါ အခ်ီးစကားမွာ...
"လယ္သမားနဲ႔ အိုးထိန္းသည္ ေခတ္ၿပိဳင္မဟုတ္၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးတတ္ရင္ အိုးခတ္တတ္ၿပီ မထင္နဲ႔။ ကာဒီစတန္ (Kurdistan) က ဂ်ာမို (Jarmo) နဲ႔ ပါလက္စတိုင္း (Palestine) က ဂ်ာရီခ်ိဳ (Jericho) မွာ အိမ္ႀကီးအိမ္ေကာင္းေတြေဆာက္၊ ေကာက္ပဲလည္းစိုက္၊ သိုးဆိတ္လည္း ေမြးေနတဲ့အခါမွာ အိုးမလုပ္တတ္ေသးဘူး။ တျခားေနရာ သူတို႔ထက္ ပိုၿပီး ေစာတဲ့ ေျမလႊာမွာေတာ့ အိုးေတြ႕ေနျပန္တယ္"
အဲဒါ ျပင္ဆင္ခ်က္ (၁) ျဖစ္တယ္။
ည စခန္းခ်ရင္ အစားအေသာက္ က်ိဳခ်က္ဖုတ္ကင္ လုပ္တဲ့အခါ သတၱဳက်ိဳတဲ့ပညာကို ရတယ္။ ဒီ အယူအဆကို ခုေခတ္ လူတတ္ (Experts) က ပယ္လိုက္ၿပီ။ သတၱဳအရည္ေပ်ာ္မွာက အုတ္ဖိုမီးႀကီးလို ျပင္းဖို႔လိုတယ္။ အရင္ႏွစ္ ၅၅၀၀ ေက်ာ္ကမွ အေနာက္အာ႐ွမွာ မီးအားေကာင္းတဲ့ဖို ေပၚတယ္။
အဲဒါ ျပင္ဆင္ခ်က္ (၂)။
စတုတၳအႀကိမ္ တည္းျဖတ္ခ်က္ 1965 မွာ ထြက္ေတာ့ ခ်ိဳင္း (Childe) အသက္ ၆၅ ႏွစ္က 1957 မွာ ဇာတိ ၾသစေတးလ်မွာ ဆံုးၿပီ။ တပည့္ ဂလင္ဒဲနီယယ္ (Glyn Daniel) က ဆရာ့ စာအုပ္ကို တည္းျဖတ္ပံုႏွိပ္တယ္။ သူက ဒီစာအုပ္ကို အရင္ ပံုႏွိပ္စဉ္က...
"3000 BC (အရင္ အႏွစ္ ၅၀၀၀) က ရက္စြဲမွန္သမွ် အမွန္းအဆ (guesses) ေတြပဲ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရက္စြဲကို ထည့္ေျပာခဲ့တယ္"
အဲဒါ အခု မဟုတ္ေတာ့ပါ။ 1945 က Willard F. Libby က (C14) ရက္ သတ္မွတ္နည္းကို ေဖာ္ထုတ္တဲ့အတြက္ ရက္စြဲ ေဖာ္ထုတ္ရတာ တိက်လာၿပီ။ တကမၻာလံုးလည္း ဒီနည္းကို ယူသံုးေနၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ အရင္ႏွစ္ ၅၀၀၀ အထက္က ဘယ္ရက္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ဝါးတားတား ေျပာရတာမ်ိဳးက မ႐ွိေတာ့ပါလို႔ ေျပာပါတယ္။
အဲဒါအျပင္ ခ်ိဳင္း (Childe) (ဆရာကိုလည္း နာမည္ေ႐ွ႕က မစၥတာေတြ၊ ေဒါက္တာေတြ၊ ပါေမာကၡေတြ မတပ္) သာ မေသလို႔ ႐ွိေနေသးရင္ သူ႕စာအုပ္ထဲမွာ လူဇာတ္ကို အႀကီးအက်ယ္ ေျပာင္းေပးတဲ့ စိုက္ပ်ိဳးေရးနဲ႔ ၿမိဳ႕တည္ေရး (Neolithic Revolution and Urban Revolution) ဟာ အေနာက္အာ႐ွ (Western Asia) မွာ အေျခခံခဲ့တယ္လို႔ မွန္းဆတာဟာ မဟုတ္ပါဘူး။ ၿပီးေတာ့ ကမၻာအႏွံ႔မွာ ဘယ္သူ႕ကိုမွ ဆရာမတင္ဘဲ သူ႕ေနရာနဲ႔ သူ႕အလိုက္ ေကာက္ပဲစိုက္ၾက၊ တိရစၦာန္ေမြးျမဴၾကတယ္။ ၿမိဳ႕တည္တာမွာလည္း အေနာက္အာ႐ွနဲ႔ မပတ္သတ္တဲ့ အိႏၵိယ၊ တ႐ုတ္နဲ႔ အေမရိက အလယ္ပိုင္းမွာ သူတို႔အေလ်ာက္ သီးျခားၿမိဳ႕ႀကီးေတြ ထြန္းကားတာ ျဖစ္တယ္ ဆုိတာကိုလည္း ခ်ိဳင္း (Childe) ကိုယ္တိုင္ ျပန္ေရးမွာပါလို႔ ေျပာပါတယ္။
...
"ငါေရးတာကိုေတာ့ မျပင္လိုက္ၾကပါနဲ႔၊ ကိုယ့္ဘာသာပဲ ေဟာေျပာပြဲ၊ စာတမ္းဖတ္ပြဲေတြမွာ ျပင္စရာ ျဖည့္စရာကို ျပင္ပါမယ္၊ အ႐ွက္မ႐ွိတဲ့အေကာင္၊ သူ႕အမွား သူမို႔ လူပံုအလယ္မွာ ေျပာေနတာ" လို႔ သမိုင္းပညာ႐ွင္ႀကီး တစ္ဦးက ကဲ့ရဲ႕ ဆဲဆိုဖူးပါတယ္။ အဲဒီပညာ႐ွင္ႀကီး နားမလည္တာက ဒါမ်ိဳးဟာ သုေတသနထံုးနည္းအမွန္ ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ ငါ့တပည့္ထဲက ငါေရးတာ ျပင္ႏိုင္တဲ့အေကာင္ေပၚရင္ေပါ့ေလ၊ သူ ျပင္ဖုိ႔ ျဖည့္ဖို႔ အမ်ားႀကီး ေတြ႕မွာပါ။ ဒီလို မျဖည့္ မျပင္ႏိုင္သမွ် ဒီဘာသာရပ္ မတိုးတက္ဘူးလို႔ ေျပာရမယ္။ ဦးေဖေမာင္တင္က တပည့္ဟာ ဆရာထက္ေတာ္ရမယ္လို႔ ေျပာေလ့႐ွိတယ္။
ေဒါက္တာလွေဖ ေျပာဖူးတာေတာ့ "ငါ စာတမ္းတစ္ေစာင္ေရးၿပီး ေျခာက္လ၊ တစ္ႏွစ္ ပစ္ထားလိုက္တယ္။ ၿပီးေတာ့မွ ဘယ္စာေစာင္ပို႔ၿပီး ပံုႏွိပ္မယ္လို႔ သတိရတဲ့အခါ ျပန္႐ွာၿပီး ျပန္ဖတ္ၾကည့္တယ္၊ အံမာ ငါ တယ္ေတာ္ပါလားလို႔ စိတ္မွာျဖစ္ရင္ ဒီေျခာက္လ တစ္ႏွစ္မွာ ငါ့ရဲ႕ အသိပညာ မတိုးဘူးမွတ္။ ကံေကာင္းလို႔ေဟ့ ဒီအခ်က္ေတြ ျပင္ဦးမွ၊ ဒီေနရာ ဒီလိုေရးလို႔ ဘယ္ေကာင္းမလဲဆိုသလို အျပစ္ေတြ ေတြ႕ေနရင္ ဒီေျခာက္လ တစ္ႏွစ္မွာ ငါ အသိပညာတိုးလာပါကလားလုိ႔ သိ"။ အဲဒီလို သူေျပာတာလည္း သိပ္မွန္တယ္။ အဲဒါမ်ိဳးကို ပညာ႐ွင္ႀကီး အေခၚခံရတဲ့ အဲ့ဒီလူက နားမလည္ဘူး။
တခါက မီးရထားလမ္း ကသာလမ္းခြဲက အင္းေတာ္မွာ ဆင္းၿပီး လွည္းနဲ႔ သြားရတဲ့ မန္လည္ဆရာေတာ္ရဲ႕ မန္လည္ေက်ာင္းကို ေပ၊ ပုရပိုက္ ဖတ္ဖို႔ ကူးဖို႔ ေရာက္သြားတယ္။ 1968 ေလာက္က ျဖစ္မယ္။ အေမြဆက္ခံတဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးက ဆရာေတာ္ ၾကည့္တဲ့ က်မ္းေတြကို သပ္သပ္ရပ္ရပ္ သိမ္းထားတယ္။ ဆရာေတာ္ ေရးတဲ့ စာေတြလည္း ဒီလိုပဲ သိမ္းထားတယ္။ ေန႔စဉ္သတင္းစာေတာင္ ရက္စြဲအလိုက္ စီထားတယ္။ ဆရာေတာ္ရဲ႕ အသံုးအေဆာင္ေတြလည္း ဒီလိုပဲ ေကာင္းေကာင္းထားတယ္။ မန္လည္ ပိဋကတိုက္၊ မန္လည္ျပတိုက္လို႔ ေခၚေလာက္ပါေပတယ္။ တို႔လုိခ်င္တဲ့ ေပစာ၊ ပုရပိုက္စာေတြလည္း ဖတ္ခြင့္၊ ကူးယူခြင့္ ေပးပါတယ္။ မငွားပါ။ ဆက္ခံတဲ့ ဘုန္းႀကီးကို "ကိုယ္ေတာ္ ဘာက်မ္းေတြ ျပဳစုပါသလဲ" လို႔ ေမးေတာ့...
"အိပ္သေလ၊ စားသေလ၊ အရင္လူ ေရးတဲ့ က်မ္းေတြေတာင္ ဖတ္လို႔ မကုန္ေသးဘူး"
လို႔ ေျပာပါတယ္။
အခု ငါ့ ၇၆ ႏွစ္ ေမြးေန႔ (6th April 1999) မွာ ငါေရးတဲ့ စာအုပ္ စာေစာင္ေတြ ခံု႐ွည္ႏွစ္ခုနဲ႔ ခင္းျပတယ္။ ငါႂကြားခ်င္လို႔ ျပတာ မဟုတ္။ ဒီဘာသာရပ္မွာ "ငါ ဘယ္ေလာက္ လုပ္ၿပီးၿပီ၊ မင္းတို႔က ဘယ္က ဆက္လုပ္မယ္၊ ဘယ္ဟာျဖည့္မယ္၊ ဘယ္ဟာျပင္မယ္ ဆိုတာ လုပ္ဖို႔ အလုပ္တာဝန္လႊဲတာပဲ" လို႔ ေျပာတယ္။ အနားကပ္ၿပီး ခါးေထာက္ၾကည့္ေဖာ္ရတဲ့ လူအေရအတြက္က လက္ခ်ိဳးေရလို႔ရတယ္။ တစ္က်ိပ္ မျပည့္ပါ။ ျမန္မာ့သမိုင္း သုေတသနနယ္မွာ 1955 က 1995 ထိ အႏွစ္ေလးဆယ္မွာ မ်ိဳးဆက္သစ္ ၅ ေယာက္ရရင္ ကံေကာင္းတယ္ ေျပာႏိုင္တယ္။
***
(ေဒါက္တာသန္းထြန္း - ငါေျပာခ်င္သမွ် ငါ့အေၾကာင္း စာအုပ္မွ ေကာက္ႏုတ္ပါသည္)
***
Tuesday, July 27, 2010
ေဒါက္တာ သန္းထြန္း (၅)
အသက္ ၁၂၀ ေနရေတာင္ ေရးဖို႔မွန္းထားတာ ကုန္မယ္ မထင္ပါ။ သူသူငါငါ ေရးၾကပါ ခိုင္းျပန္ရင္လည္း ဘယ္လို စရမလဲ တစ္ေခါက္၊ ဘယ္ပံုေရးရမလဲ တစ္ေခါက္၊ ေရးၿပီး စစ္ေပးပါဦး၊ အဂၤလိပ္လိုျပန္ေပးပါဦးနဲ႔ အခါခါ အေခါက္ေခါက္ ျဖစ္မယ္။ ကိုယ့္ဘာသာ ေရးလုိက္တာကမွ ပိုျမန္မယ္။ ဆလံတင္တယ္ မ်ိဳးဆက္သစ္ရယ္ လို႔ ငိုခ်င္းတစ္ပုဒ္ ေရးခ်င္တယ္။
***
လန္ဒန္တကၠသိုလ္မွာ ႏွစ္အၾကာႀကီး ျမန္မာစာပါေမာကၡလုပ္ခဲ့တဲ့ ေဒါက္တာလွေဖက "သူ ရာထူး အဆင့္ဆင့္ တက္သြားတာဟာ ဆရာသမားေတြက ေထာက္ခံလို႔၊ အမွီ႐ွိလို႔ ႀကီးပြားတာ" လို႔ ေျပာတယ္။ ငါကေတာ့ ႀကိဳးစားလြန္းလို႔ ျဖစ္ထြန္းတာလို႔ စြဲစြဲၿမဲၿမဲ မွတ္ထားတယ္။ မိႈလို ထိပ္တံုးႀကီးနဲ႔ ေျမက ထြက္တာ မဟုတ္။ မွ်စ္လို ထိပ္ခၽြန္နဲ႔ ထြက္လာတယ္ေပါ့။
***
* ပုဂံပိုင္နက္ *
သုေတသန ႏွစ္ပတ္လည္ ကြန္ဖရင့္ 1969 အတြက္ အႏုပညာလူမႈသိပၸံစာတမ္း စစ္ေဆးလက္ခံတဲ့အဖြဲ႕ ဥကၠ႒က ဦးသိန္းဟန္၊ ငါက အဖြဲ႕ဝင္။ မႏၱေလးတကၠသိုလ္ သမိုင္းဌာန နည္းျပဆရာ ဧကိုက "ပုဂံလက္နက္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး" ဆုိတဲ့ နာမည္နဲ႔ ပုဂံေက်ာက္စာသက္သက္ကို အသံုးျပဳၿပီး စာတမ္းတစ္ခုတင္တယ္။ ေက်ာက္စာမွာ ျမန္မာေတြရဲ႕လက္နက္ႏိုင္ငံဟာ ေျမာက္ဘက္မွာ ငေဆာင္ခ်မ္းလို႔ ေျပာတဲ့အခါ အဲဒီ ငေဆာင္ခ်မ္းဟာ ဘယ္အနားမွာလဲဆုိတဲ့ ျပႆနာကို ႐ွင္းရပါတယ္။ တ႐ုတ္ဘက္ကလာရင္ ေ႐ႊလီျမစ္ကို ကူးၿပီး ေတြ႕ရတဲ့ ကမ္းသီတာေနရာမွာလား၊ ဗန္းေမာ္ပဲလား၊ ဗန္းေမာ္က ဧရာဝတီအေနာက္ဘက္ကမ္းကို ကူးတဲ့ေနရာလား။ အဲဒါ အျပတ္မ႐ွင္းႏိုင္ေတာင္ ဗန္းေမာ္နဲ႔ ထမ္းပိုးထမ္း အေ႐ွ႕/အေနာက္ တစ္ေနရာပဲေပါ့။ အေ႐ွ႕ဘက္မွာ သံလြင္ျမစ္၊ ဒီလုိဆုိရင္ သံလြင္ျမစ္ အေနာက္ဘက္ကမ္း(Trans-ThanLwin) နဲ႔ မဆုိင္ဘူး။ သံလြင္ျမစ္အေနာက္ဘက္(Cis-ThanLwin) ဟာ ပုဂံပိုင္နက္ျဖစ္တယ္။ ေတာင္ဘက္မွာ အႏု႐ုဒၶလက္ထက္ တလ (ဒလ)၊ မင္လုလင္လက္ထက္ ဗိတ္ (ၿမိတ္)၊ ဣမ္ေတာ္႐ွင္လက္ထက္ သလင္ေၾက (Cape Salang) လို႔ ဆိုႏိုင္တယ္။ အေနာက္ မစၦဂီရိ (ခ်င္းေတာင္တန္း)။
"အဲဒီလိုဆုိရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ သိပ္ငယ္ေနမွာေပါ့" ဆိုၿပီး ဦးသိန္းဟန္က ကန္႔ကြက္ပါတယ္။ သူက အဲဒီတုန္းက ျမန္မာသမိုင္းအဖြဲ႕ရဲ႕ ဥကၠ႒၊ သူက ဇြတ္ပယ္တယ္။ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓါတ္နဲ႔ သူက အႏိုင္ယူခဲ့တယ္။
ေနာင္တစ္ႏွစ္ ကြန္ဖရင့္မွာ "ႏွစ္ဆယ္ရာစုႏွစ္ ျမန္မာစကားေျပ" အေၾကာင္း စာတမ္းဖတ္တယ္။ ႏွစ္ဆယ္ရာစုႏွစ္ ျမန္မာစကားေျပအေၾကာင္းေျပာတာ ငါးမိနစ္မျပည့္ဘူး။ "အေလးအနက္မေျပာ၊ တိမ္တယ္" လို႔ ငါ ေဝဖန္တယ္။ ကြန္ဖရင့္ ေနာက္ဆံုးေန႔၊ ေနာက္ဆံုးနာရီမွာ သူက တစ္ဖြဲ႕လံုးရဲ႕ ဥကၠ႒အျဖစ္ နိဂံုးစကားေျပာရာမွာ "ငါတို႔တေတြဟာ ႏုေသးတယ္။ ေ႐ွ႕ေနာက္ အဆင္အျခင္မ႐ွိ၊ ေျပာခ်င္တာ ေျပာတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ယဉ္ေက်းလိမၼာလာမွာပါ" လို႔ သူေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္ တဲ့။
စာေမးပြဲ
ဘာသာရပ္သင္႐ိုးကို ျပည့္စံုေအာင္ မသင္ရဘဲ စာစစ္ေတာ့လို႔ ခိုင္းတဲ့အခါ ေမးခြန္းေနာက္က "သင္သိသမွ် ေရးပါ" လုိ႔ ထည့္လိုက္တယ္။ ေအာင္ခ်က္သိပ္ေကာင္းေတာ့လည္း ငါက ဂုဏ္မယူပါ။ "နင္တို႔ေတာ္လုိ႔ ေအာင္တယ္မထင္နဲ႔၊ ငါ အေအာင္ေပးတာ" လုိ႔ ေျပာရပါတယ္။ ေဒါက္တာ ေမာင္ျဖဴး (ဂြမ္ေလ်ာင္) ကို သတိရတယ္။ "စာေမးပြဲကို တို႔ လူတစ္ရာသြင္းတာ တစ္ရာ့တစ္ေယာက္ ေအာင္သကြ၊ တစ္ေယာက္ေသသြားတာ မသိလုိက္လို႔" လို႔ ေျပာပါတယ္။
ခပ္႐ွင္း႐ွင္းေျပာေတာ့ စာေမးပြဲစနစ္ဟာ ေက်ာင္းသားအရည္အခ်င္းကို တကယ္မသိႏိုင္ဘူး။ ေနာက္ စာေမးပြဲမွာ ေမးတတ္တဲ့ ပုစၦာကိုပဲ ပိုင္ပိုင္ေျဖတတ္ေအာင္ သင္ေပးတဲ့ က်ဴ႐ွင္ ထြန္းကားလာေတာ့ ပိုၿပီး ပ်က္စီးသြားတယ္။ ေနာက္တမ်ိဳးေျပာေတာ့ ဘာသာရပ္ကို ေကာင္းေကာင္းမသိ မတတ္ဘဲ အမွတ္မ်ားမ်ားနဲ႔ စာေမးပြဲေအာင္ႏိုင္တဲ့ လမ္းစေတြ ထြင္ေပးတဲ့လူေတြေနာက္ကုိ လိုက္ကုန္ၾကလို႔ ပညာေရးစနစ္ဟာ ပ်က္သြားတယ္။ တဖက္က အရည္အေသြးကို ေန႔စဉ္ လစဉ္ၾကည့္ၿပီး အမွတ္ေပးတဲ့စနစ္ (Credit System) ကို လုပ္ျပန္တယ္။ မလုပ္တတ္ေတာ့ စာသင္တန္းဆရာ၊ ဆရာမက ကိုယ့္တပည့္ေတြကို ေက်ာင္းခန္းအျပင္ တစ္ေနရာေခၚၿပီး ေက်ာင္းသင္ခန္းစာပဲ သင္ေပးတယ္။ ကိုယ့္တပည့္ ကုိယ္ပဲ အမွတ္အမ်ားႀကီးေပးတဲ့ "က်ဴ႐ွင္သစ္" ေပၚလာတယ္။
႐ွင္း႐ွင္းေျပာေတာ့ "ယိုင္တာကေန ၿပိဳတယ္" လို႔ ေျပာရမယ္။ လူနည္းရင္ စည္းကမ္း႐ွိေအာင္ ထိန္းဖို႔ လြယ္တယ္ဆိုတဲ့စကား ႐ွိတယ္။ တကၠသိုလ္မွာ လူနည္းရင္ မေကာင္းဘူးလားဆုိတာလဲ အေျဖတစ္ခုပါပဲ။
စာေရးဆရာ
စာကို မျပတ္ေရးေနတယ္၊ သုေတသနလုပ္လို႔ အသစ္ေတြ႕႐ွိတဲ့ အခ်က္ကို မေျပာခဲ့ မေရးခဲ့ရင္ ကိုယ္႐ွာေဖြ ေတြ႕႐ွိထားတဲ့ အသိသစ္ကို ကိုယ္ေသတဲ့အခါ ဘယ္သူမွ ဆက္မသံုးႏိုင္ဘဲျဖစ္မယ္။ အသိသစ္႐ွာတဲ့အခါ ေနာင္လူေနာင္သားေတြအတြက္ကို ေစတနာထားၿပီး လုပ္တာ မဟုတ္ပါ။ သူမ်ား မသိေသးတာ ငါသိတယ္ ဆိုတဲ့ ေက်နပ္ခ်က္က ေ႐ွ႕ေဆာင္တယ္။ တကိုယ္ေကာင္း စိတ္ထားတယ္လို႔ ဆုိရပါမယ္။
ေက်ာင္းဆရာအေနနဲ႔ စာသင္တန္းမွာ အသစ္ေတြ႕႐ွိခ်က္ကို ထည့္ေျပာတယ္။ စာနဲ႔ေရးၿပီး ကိုယ္ေတြ႕႐ွိထားတဲ့ အေၾကာင္းအရာသစ္ေတြကို စာတမ္းဖတ္ပြဲမွာ ဖတ္တယ္။ စာတမ္းကို သုေတသနစာေစာင္တစ္ခုခုမွာ ထည့္တယ္။ ေနာက္ စာတမ္းေတြမ်ားေတာ့ စုၿပီး၊ စာအုပ္ႀကီးတစ္အုပ္ ရပါတယ္။ အဲဒါေတြဟာ သုေတသနလုပ္တဲ့လူေတြရဲ႕ လုပ္႐ိုးအစဉ္ျဖစ္တယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သုေတသနစာေစာင္ မထြက္ေတာ့တဲ့အခါ အေပ်ာ္ဖတ္မဂၢဇင္း (popular Journals & Magazine) ေတြမွာ ထည့္ရေတာ့တယ္။ အေပ်ာ္ဖတ္စာအုပ္ေတြမွာပဲ ဦးသိန္းဟန္တို႔ တိုစိတုိစိေရးေနတုန္းက "ကၽြန္ေတာ္ အတိုအထြာ မေရးဘူး" လို႔ ေျပာဖူးတယ္။ အဲဒါကို စိတ္ဆိုးသြားဟန္တူတယ္။ စာေရးဆရာ လင္းယုန္ေမာင္ေမာင္ နဲ႔ မံု႐ြာက အံ့ေမာင္အိမ္မွာ စာေပေဆြးေႏြးပြဲကေလး လုပ္တဲ့အခါ မံုေ႐ြးမွာ ေဆြးေႏြးပြဲကေလး လုပ္တဲ့အခါ သူက "ငါ စာေရးတာ လက္သြက္ပါတယ္။ ျမသန္းတင့္ကိုေတာ့ မမီဘူး" လို႔ေျပာပါတယ္။
အဲဒါဟုတ္ပါတယ္။ ျမသန္းတင့္ ေရးတဲ့စာမ်ိဳး ငါ မေရးပါ။ ေရးၿပီးတဲ့ စာအေရအတြက္ေပၚမွာ ဂုဏ္မယူပါ။ ကိုယ္ အထူးျပဳေလ့လာတဲ့ ဘာသာရပ္မွာ တကမၻာလံုးက အရင္ ဘယ္သူမွ မေျပာေသးတာ၊ မသိေသးတာကို ႐ွာျပဖို႔ ႀကိဳးစားပါတယ္။ ႐ွာရတဲ့အခါ က်န္ရစ္ေအာင္ စာနဲ႔ ေရးခဲ့ပါတယ္။ "ငါ စာေရးဆရာ မဟုတ္" လို႔ ၾသဝါဒေရးပါဦး ခိုင္းတဲ့ လူေတြရဲ႕ စာအုပ္ငယ္ေတြမွာ စာလံုး ႀကီးႀကီးနဲ႔ ေရးထည့္ေပးတယ္။ သူတုိ႔ကလည္း ငါ့ကို စာေရးဆရာမွတ္လို႔ ၾကည္ညိဳတာ၊ ခုေတာ့ ဘယ္လိုဟာႀကီးလဲ မသိဘူး လို႔ ကဲ့ရဲ႕ၾကမွာပါ။
ရသစာေပနဲ႔ သုေတသန ယွဉ္ၿပိဳင္ခိုင္းႏႈိင္းစရာ မလိုပါ။ က်ဴ႐ွင္ဆရာနဲ႔ ေက်ာင္းဆရာ ဝင္ေငြအျပတ္အသတ္ကြာတာကိုလည္း ခိုင္းႏႈိင္းစရာမလိုပါ။ ရက္တိုတိုနဲ႔ နိဗၺာန္ေရာက္ရပါလို၏ ဆုေတာင္းမယ့္အစား ေနာင္ဘဝက်ရင္ ဆရာျဖစ္ရပါလို၏လို႔ ဆုေတာင္းရမလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ အခ်ဳပ္ကေတာ့ ငါ စာေရးဆရာမဟုတ္။ ေက်ာင္းဆရာလား ေမးရင္လည္း အဲဒါက ကာဗာစတိုရီ (Cover Story) ပါ။ ဗန္းျပေကာင္းတယ္။ ေက်ာင္းဆရာက ဗန္းျပ၊ တကယ္လုပ္တာ သုေတသန၊ ပန္းခ်ီဆရာ ေအာင္ခင္ (၁၃ ေဖေဖာ္ဝါရီ 1923- ၁၄ ေမ 1996) ေျပာသလို ပန္းခ်ီကားကို ေရာင္းဖို႔ မဆြဲ၊ ကိုယ့္အႀကိဳက္ပဲ ဆြဲတယ္။ ကိုယ္ႀကိဳက္တာနဲ႔ ဝယ္သူႀကိဳက္တာ တိုက္ဆိုင္တဲ့အခါ ေရာင္းရတယ္။ ကိုယ္လုပ္ခ်င္လို႔ လုပ္တာပဲ။ အမိန္႔ေတာ္ ေပါင္းခ်ဳပ္ အတြက္ တိုယိုတာက ေငြ ယန္းေလးေသာင္း ႏွစ္ႀကိမ္ေပးတယ္။ ငါ သံုးဖို႔ မဟုတ္ဘူး။ စာအုပ္႐ိုက္ဖို႔။ ၿပီးေတာ့ အလကားျဖန္႔ေဝဖို႔၊ စာအုပ္အတြက္ ဂ်ပန္မွာ ၅ ႏွစ္၊ အေမရိကမွာ ၃ ႏွစ္ ေနႏိုင္ေအာင္ ဝိုင္းဝန္းကူညီတာက သုေတသနလုပ္ခလို႔ အၾကမ္းဖ်င္းေျပာႏိုင္တယ္။ နည္းနည္းပိုတာနဲ႔ အိမ္ေဆာက္ေနႏိုင္တယ္။
***
(ေဒါက္တာသန္းထြန္း - ငါေျပာခ်င္သမွ် ငါ့ အေၾကာင္း မွ ေကာက္ႏုတ္ပါသည္)
***
***
လန္ဒန္တကၠသိုလ္မွာ ႏွစ္အၾကာႀကီး ျမန္မာစာပါေမာကၡလုပ္ခဲ့တဲ့ ေဒါက္တာလွေဖက "သူ ရာထူး အဆင့္ဆင့္ တက္သြားတာဟာ ဆရာသမားေတြက ေထာက္ခံလို႔၊ အမွီ႐ွိလို႔ ႀကီးပြားတာ" လို႔ ေျပာတယ္။ ငါကေတာ့ ႀကိဳးစားလြန္းလို႔ ျဖစ္ထြန္းတာလို႔ စြဲစြဲၿမဲၿမဲ မွတ္ထားတယ္။ မိႈလို ထိပ္တံုးႀကီးနဲ႔ ေျမက ထြက္တာ မဟုတ္။ မွ်စ္လို ထိပ္ခၽြန္နဲ႔ ထြက္လာတယ္ေပါ့။
***
* ပုဂံပိုင္နက္ *
သုေတသန ႏွစ္ပတ္လည္ ကြန္ဖရင့္ 1969 အတြက္ အႏုပညာလူမႈသိပၸံစာတမ္း စစ္ေဆးလက္ခံတဲ့အဖြဲ႕ ဥကၠ႒က ဦးသိန္းဟန္၊ ငါက အဖြဲ႕ဝင္။ မႏၱေလးတကၠသိုလ္ သမိုင္းဌာန နည္းျပဆရာ ဧကိုက "ပုဂံလက္နက္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး" ဆုိတဲ့ နာမည္နဲ႔ ပုဂံေက်ာက္စာသက္သက္ကို အသံုးျပဳၿပီး စာတမ္းတစ္ခုတင္တယ္။ ေက်ာက္စာမွာ ျမန္မာေတြရဲ႕လက္နက္ႏိုင္ငံဟာ ေျမာက္ဘက္မွာ ငေဆာင္ခ်မ္းလို႔ ေျပာတဲ့အခါ အဲဒီ ငေဆာင္ခ်မ္းဟာ ဘယ္အနားမွာလဲဆုိတဲ့ ျပႆနာကို ႐ွင္းရပါတယ္။ တ႐ုတ္ဘက္ကလာရင္ ေ႐ႊလီျမစ္ကို ကူးၿပီး ေတြ႕ရတဲ့ ကမ္းသီတာေနရာမွာလား၊ ဗန္းေမာ္ပဲလား၊ ဗန္းေမာ္က ဧရာဝတီအေနာက္ဘက္ကမ္းကို ကူးတဲ့ေနရာလား။ အဲဒါ အျပတ္မ႐ွင္းႏိုင္ေတာင္ ဗန္းေမာ္နဲ႔ ထမ္းပိုးထမ္း အေ႐ွ႕/အေနာက္ တစ္ေနရာပဲေပါ့။ အေ႐ွ႕ဘက္မွာ သံလြင္ျမစ္၊ ဒီလုိဆုိရင္ သံလြင္ျမစ္ အေနာက္ဘက္ကမ္း(Trans-ThanLwin) နဲ႔ မဆုိင္ဘူး။ သံလြင္ျမစ္အေနာက္ဘက္(Cis-ThanLwin) ဟာ ပုဂံပိုင္နက္ျဖစ္တယ္။ ေတာင္ဘက္မွာ အႏု႐ုဒၶလက္ထက္ တလ (ဒလ)၊ မင္လုလင္လက္ထက္ ဗိတ္ (ၿမိတ္)၊ ဣမ္ေတာ္႐ွင္လက္ထက္ သလင္ေၾက (Cape Salang) လို႔ ဆိုႏိုင္တယ္။ အေနာက္ မစၦဂီရိ (ခ်င္းေတာင္တန္း)။
"အဲဒီလိုဆုိရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ သိပ္ငယ္ေနမွာေပါ့" ဆိုၿပီး ဦးသိန္းဟန္က ကန္႔ကြက္ပါတယ္။ သူက အဲဒီတုန္းက ျမန္မာသမိုင္းအဖြဲ႕ရဲ႕ ဥကၠ႒၊ သူက ဇြတ္ပယ္တယ္။ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓါတ္နဲ႔ သူက အႏိုင္ယူခဲ့တယ္။
ေနာင္တစ္ႏွစ္ ကြန္ဖရင့္မွာ "ႏွစ္ဆယ္ရာစုႏွစ္ ျမန္မာစကားေျပ" အေၾကာင္း စာတမ္းဖတ္တယ္။ ႏွစ္ဆယ္ရာစုႏွစ္ ျမန္မာစကားေျပအေၾကာင္းေျပာတာ ငါးမိနစ္မျပည့္ဘူး။ "အေလးအနက္မေျပာ၊ တိမ္တယ္" လို႔ ငါ ေဝဖန္တယ္။ ကြန္ဖရင့္ ေနာက္ဆံုးေန႔၊ ေနာက္ဆံုးနာရီမွာ သူက တစ္ဖြဲ႕လံုးရဲ႕ ဥကၠ႒အျဖစ္ နိဂံုးစကားေျပာရာမွာ "ငါတို႔တေတြဟာ ႏုေသးတယ္။ ေ႐ွ႕ေနာက္ အဆင္အျခင္မ႐ွိ၊ ေျပာခ်င္တာ ေျပာတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ယဉ္ေက်းလိမၼာလာမွာပါ" လို႔ သူေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္ တဲ့။
စာေမးပြဲ
ဘာသာရပ္သင္႐ိုးကို ျပည့္စံုေအာင္ မသင္ရဘဲ စာစစ္ေတာ့လို႔ ခိုင္းတဲ့အခါ ေမးခြန္းေနာက္က "သင္သိသမွ် ေရးပါ" လုိ႔ ထည့္လိုက္တယ္။ ေအာင္ခ်က္သိပ္ေကာင္းေတာ့လည္း ငါက ဂုဏ္မယူပါ။ "နင္တို႔ေတာ္လုိ႔ ေအာင္တယ္မထင္နဲ႔၊ ငါ အေအာင္ေပးတာ" လုိ႔ ေျပာရပါတယ္။ ေဒါက္တာ ေမာင္ျဖဴး (ဂြမ္ေလ်ာင္) ကို သတိရတယ္။ "စာေမးပြဲကို တို႔ လူတစ္ရာသြင္းတာ တစ္ရာ့တစ္ေယာက္ ေအာင္သကြ၊ တစ္ေယာက္ေသသြားတာ မသိလုိက္လို႔" လို႔ ေျပာပါတယ္။
ခပ္႐ွင္း႐ွင္းေျပာေတာ့ စာေမးပြဲစနစ္ဟာ ေက်ာင္းသားအရည္အခ်င္းကို တကယ္မသိႏိုင္ဘူး။ ေနာက္ စာေမးပြဲမွာ ေမးတတ္တဲ့ ပုစၦာကိုပဲ ပိုင္ပိုင္ေျဖတတ္ေအာင္ သင္ေပးတဲ့ က်ဴ႐ွင္ ထြန္းကားလာေတာ့ ပိုၿပီး ပ်က္စီးသြားတယ္။ ေနာက္တမ်ိဳးေျပာေတာ့ ဘာသာရပ္ကို ေကာင္းေကာင္းမသိ မတတ္ဘဲ အမွတ္မ်ားမ်ားနဲ႔ စာေမးပြဲေအာင္ႏိုင္တဲ့ လမ္းစေတြ ထြင္ေပးတဲ့လူေတြေနာက္ကုိ လိုက္ကုန္ၾကလို႔ ပညာေရးစနစ္ဟာ ပ်က္သြားတယ္။ တဖက္က အရည္အေသြးကို ေန႔စဉ္ လစဉ္ၾကည့္ၿပီး အမွတ္ေပးတဲ့စနစ္ (Credit System) ကို လုပ္ျပန္တယ္။ မလုပ္တတ္ေတာ့ စာသင္တန္းဆရာ၊ ဆရာမက ကိုယ့္တပည့္ေတြကို ေက်ာင္းခန္းအျပင္ တစ္ေနရာေခၚၿပီး ေက်ာင္းသင္ခန္းစာပဲ သင္ေပးတယ္။ ကိုယ့္တပည့္ ကုိယ္ပဲ အမွတ္အမ်ားႀကီးေပးတဲ့ "က်ဴ႐ွင္သစ္" ေပၚလာတယ္။
႐ွင္း႐ွင္းေျပာေတာ့ "ယိုင္တာကေန ၿပိဳတယ္" လို႔ ေျပာရမယ္။ လူနည္းရင္ စည္းကမ္း႐ွိေအာင္ ထိန္းဖို႔ လြယ္တယ္ဆိုတဲ့စကား ႐ွိတယ္။ တကၠသိုလ္မွာ လူနည္းရင္ မေကာင္းဘူးလားဆုိတာလဲ အေျဖတစ္ခုပါပဲ။
စာေရးဆရာ
စာကို မျပတ္ေရးေနတယ္၊ သုေတသနလုပ္လို႔ အသစ္ေတြ႕႐ွိတဲ့ အခ်က္ကို မေျပာခဲ့ မေရးခဲ့ရင္ ကိုယ္႐ွာေဖြ ေတြ႕႐ွိထားတဲ့ အသိသစ္ကို ကိုယ္ေသတဲ့အခါ ဘယ္သူမွ ဆက္မသံုးႏိုင္ဘဲျဖစ္မယ္။ အသိသစ္႐ွာတဲ့အခါ ေနာင္လူေနာင္သားေတြအတြက္ကို ေစတနာထားၿပီး လုပ္တာ မဟုတ္ပါ။ သူမ်ား မသိေသးတာ ငါသိတယ္ ဆိုတဲ့ ေက်နပ္ခ်က္က ေ႐ွ႕ေဆာင္တယ္။ တကိုယ္ေကာင္း စိတ္ထားတယ္လို႔ ဆုိရပါမယ္။
ေက်ာင္းဆရာအေနနဲ႔ စာသင္တန္းမွာ အသစ္ေတြ႕႐ွိခ်က္ကို ထည့္ေျပာတယ္။ စာနဲ႔ေရးၿပီး ကိုယ္ေတြ႕႐ွိထားတဲ့ အေၾကာင္းအရာသစ္ေတြကို စာတမ္းဖတ္ပြဲမွာ ဖတ္တယ္။ စာတမ္းကို သုေတသနစာေစာင္တစ္ခုခုမွာ ထည့္တယ္။ ေနာက္ စာတမ္းေတြမ်ားေတာ့ စုၿပီး၊ စာအုပ္ႀကီးတစ္အုပ္ ရပါတယ္။ အဲဒါေတြဟာ သုေတသနလုပ္တဲ့လူေတြရဲ႕ လုပ္႐ိုးအစဉ္ျဖစ္တယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သုေတသနစာေစာင္ မထြက္ေတာ့တဲ့အခါ အေပ်ာ္ဖတ္မဂၢဇင္း (popular Journals & Magazine) ေတြမွာ ထည့္ရေတာ့တယ္။ အေပ်ာ္ဖတ္စာအုပ္ေတြမွာပဲ ဦးသိန္းဟန္တို႔ တိုစိတုိစိေရးေနတုန္းက "ကၽြန္ေတာ္ အတိုအထြာ မေရးဘူး" လို႔ ေျပာဖူးတယ္။ အဲဒါကို စိတ္ဆိုးသြားဟန္တူတယ္။ စာေရးဆရာ လင္းယုန္ေမာင္ေမာင္ နဲ႔ မံု႐ြာက အံ့ေမာင္အိမ္မွာ စာေပေဆြးေႏြးပြဲကေလး လုပ္တဲ့အခါ မံုေ႐ြးမွာ ေဆြးေႏြးပြဲကေလး လုပ္တဲ့အခါ သူက "ငါ စာေရးတာ လက္သြက္ပါတယ္။ ျမသန္းတင့္ကိုေတာ့ မမီဘူး" လို႔ေျပာပါတယ္။
အဲဒါဟုတ္ပါတယ္။ ျမသန္းတင့္ ေရးတဲ့စာမ်ိဳး ငါ မေရးပါ။ ေရးၿပီးတဲ့ စာအေရအတြက္ေပၚမွာ ဂုဏ္မယူပါ။ ကိုယ္ အထူးျပဳေလ့လာတဲ့ ဘာသာရပ္မွာ တကမၻာလံုးက အရင္ ဘယ္သူမွ မေျပာေသးတာ၊ မသိေသးတာကို ႐ွာျပဖို႔ ႀကိဳးစားပါတယ္။ ႐ွာရတဲ့အခါ က်န္ရစ္ေအာင္ စာနဲ႔ ေရးခဲ့ပါတယ္။ "ငါ စာေရးဆရာ မဟုတ္" လို႔ ၾသဝါဒေရးပါဦး ခိုင္းတဲ့ လူေတြရဲ႕ စာအုပ္ငယ္ေတြမွာ စာလံုး ႀကီးႀကီးနဲ႔ ေရးထည့္ေပးတယ္။ သူတုိ႔ကလည္း ငါ့ကို စာေရးဆရာမွတ္လို႔ ၾကည္ညိဳတာ၊ ခုေတာ့ ဘယ္လိုဟာႀကီးလဲ မသိဘူး လို႔ ကဲ့ရဲ႕ၾကမွာပါ။
ရသစာေပနဲ႔ သုေတသန ယွဉ္ၿပိဳင္ခိုင္းႏႈိင္းစရာ မလိုပါ။ က်ဴ႐ွင္ဆရာနဲ႔ ေက်ာင္းဆရာ ဝင္ေငြအျပတ္အသတ္ကြာတာကိုလည္း ခိုင္းႏႈိင္းစရာမလိုပါ။ ရက္တိုတိုနဲ႔ နိဗၺာန္ေရာက္ရပါလို၏ ဆုေတာင္းမယ့္အစား ေနာင္ဘဝက်ရင္ ဆရာျဖစ္ရပါလို၏လို႔ ဆုေတာင္းရမလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ အခ်ဳပ္ကေတာ့ ငါ စာေရးဆရာမဟုတ္။ ေက်ာင္းဆရာလား ေမးရင္လည္း အဲဒါက ကာဗာစတိုရီ (Cover Story) ပါ။ ဗန္းျပေကာင္းတယ္။ ေက်ာင္းဆရာက ဗန္းျပ၊ တကယ္လုပ္တာ သုေတသန၊ ပန္းခ်ီဆရာ ေအာင္ခင္ (၁၃ ေဖေဖာ္ဝါရီ 1923- ၁၄ ေမ 1996) ေျပာသလို ပန္းခ်ီကားကို ေရာင္းဖို႔ မဆြဲ၊ ကိုယ့္အႀကိဳက္ပဲ ဆြဲတယ္။ ကိုယ္ႀကိဳက္တာနဲ႔ ဝယ္သူႀကိဳက္တာ တိုက္ဆိုင္တဲ့အခါ ေရာင္းရတယ္။ ကိုယ္လုပ္ခ်င္လို႔ လုပ္တာပဲ။ အမိန္႔ေတာ္ ေပါင္းခ်ဳပ္ အတြက္ တိုယိုတာက ေငြ ယန္းေလးေသာင္း ႏွစ္ႀကိမ္ေပးတယ္။ ငါ သံုးဖို႔ မဟုတ္ဘူး။ စာအုပ္႐ိုက္ဖို႔။ ၿပီးေတာ့ အလကားျဖန္႔ေဝဖို႔၊ စာအုပ္အတြက္ ဂ်ပန္မွာ ၅ ႏွစ္၊ အေမရိကမွာ ၃ ႏွစ္ ေနႏိုင္ေအာင္ ဝိုင္းဝန္းကူညီတာက သုေတသနလုပ္ခလို႔ အၾကမ္းဖ်င္းေျပာႏိုင္တယ္။ နည္းနည္းပိုတာနဲ႔ အိမ္ေဆာက္ေနႏိုင္တယ္။
***
(ေဒါက္တာသန္းထြန္း - ငါေျပာခ်င္သမွ် ငါ့ အေၾကာင္း မွ ေကာက္ႏုတ္ပါသည္)
***
Friday, July 23, 2010
ဆင့္ပြား အေတြးမ်ား
ဆင့္ပြား အေတြးမ်ား
ေဒါက္တာသန္းထြန္း ေျပာတာေတြ ႐ိုက္တင္ရင္း၊ ေရာက္လာတဲ့ comment နည္းနည္းကို ဖတ္ရင္းနဲ႔ စဉ္းစားမိတာေတြပါ။
ငါေျပာခ်င္သမွ် ငါ့အေၾကာင္း
ေဒါက္တာသန္းထြန္းအေၾကာင္းကို ဟိုမွာဖတ္မိ ဒီမွာဖတ္မိနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ကို သိေနၿပီး သူ႕စာေတြေတာ့ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ မဖတ္မိခဲ့ဘူး။ ေျပာရရင္ေတာ့ ရီစရာပဲ။ ေဒါက္တာသန္းထြန္း စာအုပ္ကို စဖတ္ဖူးတာ ဒီတေခါက္ February အိမ္ျပန္ေတာ့မွ။ အဲဒါ ငါေျပာခ်င္သမွ် ငါ့အေၾကာင္း စာအုပ္ပါ။
အဲဒီစာအုပ္ကို 2008 ေလာက္တည္းက စက္ထဲကို ebook ခ်ထားေပမယ့္ ဘာျဖစ္လို႔မွန္းမသိ မဖတ္ျဖစ္ဘူး။
အိမ္မွာ စာအုပ္ေတြ႕လို႔ ေကာက္ကိုင္ၿပီး ေတာက္ေလွ်ာက္ ဖတ္ျဖစ္လိုက္တယ္။ ဖတ္ေနရင္းနဲ႔လည္း တဟားဟား ေအာ္ရယ္မိတဲ့ အပိုင္းေတြ ႐ွိတယ္။ ဟာသေျမာက္တာေတြ ပါလို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ သေဘာက်လြန္းလို႔ပါ။ တခ်ိဳ႕အေၾကာင္းအရာေတြ ဖတ္ရတာ ကိုယ့္အေၾကာင္းကိုယ္ ျပန္ဖတ္ေနရသလိုပဲ ေျပာရင္ မႏႈိင္းေကာင္း ႏိႈင္းေကာင္းမ်ား ျဖစ္ေနမလားမသိ။ တခါတခါ သူ႕အေတြး ကိုယ့္အေတြး၊ သူ႕စံ ကိုယ့္စံ ေတြ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆုိင္ တူေနတာ ေတြ႕ရင္ အံ့ၾသမိပါတယ္။ လံုးဝမွ မတူတာ႐ွိတယ္ဆိုရင္ အဲဒါ သူ႕အရည္အခ်င္းနဲ႔ ကိုယ့္အရည္အခ်င္း ျဖစ္လိမ့္မယ္။
လိုရင္းကို ေျပာရရင္ အင္မတန္ကို သေဘာက် ႏွစ္ၿခိဳက္မိပါတယ္။
***
ကိုေမာင္ေလးရဲ႕ မွတ္ခ်က္
ကိုေမာင္ေလးကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
ခုတေလာ စာေရးခ်င္စိတ္ကို ေပ်ာက္ေနလို႔ စာအုပ္ထဲက စာေတြ အလကားေနအလကား ႐ိုက္တင္ေနတာ။ ကိုေမာင္ေလး မွတ္ခ်က္ေရးသြားတာ ဖတ္ၿပီး ေျပာခ်င္တာေတြေပၚလာတယ္။
သူက သူလိုလူ စာအုပ္အေပၚ ခံစားရတာနဲ႔ ငါေျပာခ်င္သမွ်... စာအုပ္အေပၚ ခံစားရတာကို ယွဉ္ေျပာသြားပါတယ္။ အဲဒီမွာ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ စံေတြ ေပတံေတြ မတူၾကဘူးလုိ႔ ေတြးမိပါတယ္။ တခုခုကို ႀကိဳက္တာခ်င္း တူရင္ေတာင္မွ ႀကိဳက္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္း အခ်က္အလက္က ကြာေနျပန္ေရာ။ မႀကိဳက္တာခ်င္း တူရင္လည္း ဒီလိုပါပဲ။ မႀကိဳက္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္း အခ်က္အလက္က ကြာေနႏိုင္ျပန္တယ္။
ပဲျပဳတ္ နံျပား
ဥပမာ - ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းမွာပဲ ပဲျပဳတ္နံျပားနဲ႔ ပတ္သတ္တာ တင္ခဲ့ပါတယ္။
အမွန္ကို ေျပာရရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ စ႐ိုက္သဘာဝက ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့ ပံုစံထဲမွာ အက်ံဳးဝင္တယ္။ ဒါ ေယဘုယ်ေျပာတာ။ လူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေျပာလိုက္တာ။ အဲဒီလို ႀကိဳက္တယ္လို႔ ေျပာလုိက္တဲ့ထဲမွာ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ဆိုတာေတြ လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈဆိုတာေတြ စြန္႔လႊတ္စြန္႔စားဆုိတာေတြ နည္းဗ်ဴဟာေတြ မဟာဗ်ဴဟာေတြကို ခ်န္ထားခဲ့မယ္။ ဘာလို႔ဆို အဲဒါေတြက ေခါင္းစဉ္သပ္သပ္ ေျပာရမယ့္ ကိစၥ။
ေယာက္်ားမွန္ရင္ ေျပာရဲ ဆုိရဲ လုပ္ရဲ ကိုင္ရဲ ခံရဲ မလိုအပ္ဘဲအားမနာတတ္ ပြင့္လင္း ျပတ္သား တိုက္႐ိုက္ ဒဲ့ဒိုးက် အဲလို ျဖစ္ေနမွ ႀကိဳက္တယ္။ ဆိုေတာ့ ကိုယ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ႀကိဳက္တယ္။
ႀကံဳလို႔ ျဖတ္ေျပာရဦးမယ္။ တခါတေလ ကိုယ္ႀကိဳက္ေနတဲ့လူအေၾကာင္း အေကာင္းေတြ ေျပာမိရင္ သူငယ္ခ်င္းေတြၾကားမွာ ေျပာေလ့႐ွိတယ္။ ဒါကေတာ့ နင္ႀကိဳက္တဲ့သူကိုး ေကာင္းတယ္ပဲ နင္ထင္မွာေပါ့ တဲ့။ ကိုယ္က ျပန္ေျပာရတယ္။ မဟုတ္ဘူး။ ႀကိဳက္ေနလို႔ ေကာင္းတယ္ထင္တာ မဟုတ္ဘူး။ သူ႕ကို ေကာင္းတယ္ထင္လုိ႔ ႀကိဳက္တာ လို႔။ တကယ္လည္း အဲဒီအတုိင္းပဲ။ လူတစ္ေယာက္ကို ကိုယ္က ေကာင္းတယ္လို႔ ယူဆမိမွသာ ႀကိဳက္တာ။
ေျပာခ်င္တာက ကိုယ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ႀကိဳက္တယ္ဆိုတာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ျဖစ္ေနလို႔ ႀကိဳက္တာ မဟုတ္ဘူး။ ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့အခ်က္ေတြ သူ႕မွာ ႐ွိေနလို႔ ႀကိဳက္တာ။ Hero ပို႔စ္မွာ ေရးထည့္သြားတဲ့ စကားႏွစ္ခြန္းကိုလည္း ကိုယ္ႀကိဳက္တယ္။ ျဖစ္ျပန္ၿပီ။ အစကေတာ့ နံျပား မႀကိဳက္ဘူး ေျပာၿပီးေတာ့လို႔ မေတြးပါနဲ႔။ နံျပားကိစၥ ကိုယ္ သိပ္မစြဲ။ ေခါင္းထဲသိပ္မ႐ွိ လို႔ပဲ ေရးခဲ့တာ။ မႀကိဳက္ လို႔ မေရးခဲ့ဘူး။ ထားပါေတာ့ အဲဒီ စကားႏွစ္ခြန္းကို ကိုယ္ႀကိဳက္တာခ်င္း အတူတူမွာ ကြာတာေတြအမ်ားႀကီး႐ွိတယ္။
၁) ႏိုင္ငံေတာ္ဘာသာ ျပ႒ာန္းတာနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့ကိစၥကို ဖတ္ၿပီး သူ ဘယ္လုိလူဆုိတာကို နက္နက္႐ႈိင္း႐ႈိင္း နားလည္ရတယ္။ ဒီစကားေျပာလို႔ ဒီစကားေၾကာင့္မို႔လို႔ သူ႕ကို ႀကိဳက္တယ္။
၂) သူ ဘယ္လိုလူဆိုတာကို နားလည္ၿပီးသားမို႔ သူေျပာတဲ့ ပဲျပဳတ္ နံျပားကို ကိုယ္ ႀကိဳက္မိတယ္။
ထပ္ေျပာရရင္ (၁) စကားကိုေျပာလို႔ သူ႕ကို ႏွစ္ၿခိဳက္မိတယ္။ ကိုယ္ႏွစ္ၿခိဳက္မိတဲ့သူက ေျပာလို႔မို႔ (၂) စကားကို ႀကိဳက္မိရတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဒီစကားႏွစ္ရပ္အေပၚ ကိုယ့္စိတ္ထဲ ေလးနက္ပံုခ်င္းက ကြာတယ္။ တစ္ခုက လူကို ျပ႒ာန္းလိုက္တဲ့ စကားျဖစ္ၿပီးေတာ့ ေနာက္တစ္ခုကိုေတာ့ လူကသာ ျပ႒ာန္းလိုက္ႏိုင္တဲ့ စကားပဲ။
ဘာအလုပ္မွ မလုပ္တဲ့ မိန္းမလုပ္စာထုိင္စားေနတဲ့ လူတစ္ေယာက္က သူ႕ဇနီးကို မနက္က် ငပိရည္နဲ႔ သခြားသီးေလး တို႔ခ်င္လိုက္တာ လို႔ ေျပာတာၾကားရင္ ေအာ္ သူ႕မွာ အလုပ္မ႐ွိ႐ွာလို႔ အလုိက္တသိနဲ႔ ငပိရည္ပဲ ပူဆာ႐ွာတယ္ေလ လို႔ ဘယ္သူက ၾကည္ညိဳမွာလဲ။ ဒီလူ႕ႏွယ္ လက္ေၾကာမတင္းဘူး၊ ဘာအလုပ္မွ မလုပ္တာေတာင္ ငပိရည္ ကိုယ့္ဘာသာ ထ မေဖ်ာ္ႏုိင္ဘူးပဲ ထင္မွာေပါ့။
ေနာက္တစ္ခုက ကိုယ္ႀကိဳက္တာ ကိုယ္စားတာမွာ ႏွိမ္ခ်တာ ႐ိုးသားတာ ေရာင့္ရဲတာ ႐ိုးရာကို ခ်စ္တာနဲ႔လည္း ဘာမွ မဆုိင္ဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ႐ိုးသားမွန္း ေရာင့္ရဲမွန္း ပကာသန မ႐ွိမွန္း သိထားၿပီးသားမို႔လို႔သာ သူေျပာတဲ့စကား ပဲျပဳတ္နံျပားမွာ ဒီအရိပ္ထင္ေနတာကို ၾကားသိရသူက ခံစားလို႔ရတာ။ ဒါေၾကာင့္ ပဲျပဳတ္ နံျပားစကားက လူကို မျပ႒ာန္းဘူး။ လူကသာ ဒီစကားကို ျပ႒ာန္းသြားတယ္လို႔ ေျပာတာ။ ဒါ ကိုယ့္အေနအထားနဲ႔ ကိုယ့္႐ႈေထာင့္ ကိုယ့္အျမင္ကို ေျပာတာပါ။ တျခားလူေတြ ဘယ္သို႔ ဘယ္ပံု ကိုယ္မသိဘူး။ ကိုယ္နဲ႔ မတူလည္း ဘာမွ မျဖစ္ဘူး။ တူရမယ္လို႔လည္း မဆိုလိုဘူး။ ဘာလုပ္မွာလဲ။ အားလံုး အတူတူခ်ည္းပဲဆုိ ပ်င္းစရာႀကီး။
ဆိုလိုရင္းက လူကို ျပ႒ာန္းႏိုင္တယ္လုိ႔ ကိုယ္ယူဆတဲ့ အျဖစ္အပ်က္နဲ႔ လူကသာ ျပ႒ာန္းတယ္လုိ႔ ကိုယ္ယူဆတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေပၚ ကိုယ့္တန္ဖိုးထားမႈက မတူႏိုင္ဘူး ဆုိတာပါ။
(စာႂကြင္း။ ႏိုင္ငံျခားေရာက္ေနတဲ့ ျမန္မာေတြ ငပိရည္လြမ္းတာ ႏိုင္ငံကို ခ်စ္လြန္လြန္းလုိ႔ လုိ႔ ကိုယ္ဘယ္ေတာ့မွ မထင္။ ျမန္မာျပည္မွာ ေနတုန္းကလည္း ကိုးရီးယားကားေတြၾကည့္ရင္း ပဲေခါက္ဆြဲေတြ႕ရင္ သြားစားပစ္လုိက္ခ်င္တာပဲ မဟုတ္လား)
***
သူလိုလူ နဲ႔ ငါေျပာခ်င္သမွ်...
တကယ္ေတာ့ သူလိုလူနဲ႔ ငါေျပာခ်င္သမွ်... ကို ေရးဖို႔ဟာ ပဲျပဳတ္နံျပားနဲ႔တင္ ႐ွည္သြားတယ္။
သူလုိလူ စာအုပ္ကို ဘာေၾကာင့္ မႀကိဳက္သလဲဆိုတာ ကိုေပါ ဘေလာ့က comment page မွာ စာဖတ္သူတစ္ေယာက္ကို အေသအခ်ာ ေျပာျပဖူးပါတယ္။ တကယ္က တေယာက္မကပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အေသအခ်ာ အက်ယ္တဝင့္ ျပန္ေျပာျပလိုက္မိတာက တစ္ေယာက္တည္းမို႔လို႔။ ကိုေမာင္ေလးက ဒီစာအုပ္မွာ စာေရးသူက ခင္ပြန္းသည္ကို ပိုပိုသာသာေရးထားတယ္လုိ႔ ခံစားရပံုေပၚတယ္။
အဲဒီစာအုပ္ကို ကိုယ္ဖတ္တဲ့အခ်ိန္မွာ စာေရးသူအေၾကာင္း စာေရးသူနဲ႔ အထဲကဇာတ္ေကာင္ ပတ္သတ္မႈအေၾကာင္း ေခါင္းထဲ သိပ္မေရာက္ခဲ့ဘူး။ တစ္ခုပဲ။ အဲဒီ သူလိုလူ ဇာတ္ေကာင္စ႐ိုက္က ကိုယ္ႏွစ္ၿခိဳက္ ခံစားလို႔ရတဲ့ စ႐ိုက္မ်ိဳး လံုးဝ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ တစ္ခုပါပဲ။ အဲဒီစာအုပ္ကို ဇာတ္လမ္းတပုဒ္အေနနဲ႔ပဲ ဖတ္ၿပီး ခံစားလုိ႔ မရခဲ့တာ။
အထက္မွာေျပာခဲ့သလို ကိုယ္က ေယာက္်ားမွန္ရင္ အဲဒီလိုမွ ဆုိတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ိဳး႐ွိေတာ့ သူလိုလူက ဇာတ္ေကာင္စ႐ိုက္ကို ခံစားလို႔မရတာ သိပ္ေတာ့ မထူးဆန္းဘူးလို႔ ထင္တယ္။ ကိုယ္တုိင္က စာေရးေနမိေတာ့ ဇာတ္လမ္းတပုဒ္ကို ဖတ္ၿပီဆိုရင္ ဇာတ္ေကာင္စ႐ိုက္ကိုပဲ အရင္ၾကည့္မိတယ္။ အဲဒီအခါ ဇာတ္ေကာင္ရဲ႕ အရည္အေသြးနဲ႔ သူ႕စ႐ိုက္ဟာ တခုခုေခ်ာ္ေနတယ္လို႔ ခံစားရတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ ဒီဇာတ္ေကာင္ကို ရင္ဘတ္ထဲထည့္ၿပီး ခံစားလုိ႔ မရခဲ့ဘူး။
ႀကံဳလုိ႔ ခုေရးရင္းနဲ႔ ေခါင္းထဲ ဖ်တ္ခနဲ ေပၚလာတာ ေျပာရရင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ဘယ္သူ႕မွ ကိုယ့္အာေဘာ္ေတြ သြတ္သြင္းေပးခ်င္စိတ္မ႐ွိ လို႔ ေရးခဲ့ဖူးတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခုပဲ စဉ္းစားမိတာ။ ကိုယ့္ေမာင္ေတြထဲမွာ ဒီလုိ မိန္းကေလးေတြေ႐ွ႕မို႔ အိမ္သာ မဝင္တာလို၊ အလြန္အကၽြံ အားနာတတ္တာမ်ိဳးလုိ ပါလာရင္ ကိုယ္ေတာ့ အသည္းတယားယားနဲ႔ ျပဳျပင္ဖို႔ ႀကိဳးစားမိႏိုင္တယ္ ဆုိတာပဲ။
ကိုေမာင္ေလး ထင္သလို ပိုပိုသာသာဆုိတာကေတာ့ ကိုယ့္အျမင္ေတာ့ မျဖစ္ေလာက္ဘူးလို႔ ထင္တယ္။ ဘာလုိ႔ဆို ဒီစာေရးတဲ့အခ်ိန္က သူတို႔နဲ႔ ပတ္သတ္ ဆက္စပ္ခဲ့ဖူးသူေတြလည္း အမ်ားအျပား ႐ွိေနဦးမယ့္အခ်ိန္ ျဖစ္တာကိုး။ ကိုယ့္ခင္ပြန္းမို႔၊ ကိုယ္ခ်စ္ခင္ေလးစားသူမို႔၊ စာေရးလည္းေကာင္းသူမို႔ ဂ်ာနယ္ေက်ာ္ မမေလးအေနနဲ႔ တင္ၿပီးေရးမိတာမ်ိဳး တခ်ိဳ႕ေနရာမွာ ႐ွိရင္လည္း ႐ွိႏိုင္တာပါပဲ။ ဒါကေတာ့ လူတိုင္းမွာ ႐ွိႏိုင္တဲ့ အဂတိပါ။ ဒါေပမဲ့ ပိုပိုသာသာေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး ယူဆမိပါတယ္။ ဂ်ာနယ္ေက်ာ္ မမေလးကို သူ႕စာေတြထက္ လူကို ပိုစိတ္ဝင္စားမိတယ္။ စာေရးသူကို ယံုတာေရာ၊ ေရးခဲ့တဲ့ ေခတ္အေနအထားေၾကာင့္ေရာ မဟုတ္ဘဲေတာ့ အပိုပါမယ္ မထင္ဘူး။
ေနာက္ ငါေျပာခ်င္သမွ်...
အဲဒီ စာအုပ္ဖတ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ပါတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ၊ သူ႕အယူအဆ၊ သူ႕အျမင္ေတြကို သေဘာက်လိုက္တာ ႏွစ္ၿခိဳက္လိုက္တာနဲ႔ပဲ အစအဆံုး ဖတ္ျဖစ္တယ္။ ဇြန္က ငါ နာမ္စားေတြအေၾကာင္းကို ေရးသြားပါတယ္။ ငါ နာမ္စားေတြကို ကိုယ္ ဘယ္လိုမွ မေနတာေတာ့ အမွန္ပဲ။ စာတပုဒ္ ဖတ္တဲ့အခါ နာမ္စားက ကိုယ့္စိတ္ထဲ ဘယ္ေတာ့မွ အဓိက က်တဲ့ေနရာမွာ မ႐ွိပါဘူး။
ဒီမွာလည္း ဒီလိုပဲ ဒီစာအုပ္ ပံုႏွိပ္မွတ္တမ္းအရ ပထမအႀကိမ္ 2001 ေမလ ဆိုေတာ့ ဆရာႀကီးအသက္ ၇၈ ႏွစ္ေလာက္မွာ။ စာေရးၿပီးခ်ိန္ 1999 စက္တင္ဘာ ဆုိေတာ့ သူနဲ႔ ပတ္သတ္ဆက္စပ္ခဲ့သူေတြ ႐ွိေနႏိုင္တုန္းပဲ။ သူကိုယ္တိုင္လည္း ဘယ္သူဘယ္ဝါဆိုတာေတြ အတိအလင္း ထည့္ေရးခဲ့တာပဲ။ ဒီေတာ့ ဒီစာအုပ္မွာလည္း ပိုပိုသာသာေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး ထင္မိတယ္။ ကိုယ့္အထင္အျမင္ မွန္တယ္လို႔ေတာ့ မဆုိႏိုင္ပါဘူး။
***
စကားလံုးေတြ
ေနာက္တခုက စကားလံုးေတြ...
ဒီ post ကို ႐ိုက္ေနရင္းနဲ႔ပဲ ေဒါက္တာသန္းထြန္း (၄) မွာ comment ေတြ ဝင္လာပါတယ္။ ခုေျပာခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာနဲ႔ အက်ံဳးဝင္ေနျပန္တယ္။
သိပ္မၾကာခင္ကပဲ မမKOM စီေဘာက္က သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္နဲ႔ ေျပာျဖစ္တယ္။ ဟိုတေလာက ဘေလာ့ဂါတေယာက္က သူ႕ဘေလာ့မွာ... "ကိစၥတစ္ခုမွာေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ သူ႕ထက္သာသူ ႐ွိမယ္မထင္" ဆိုတဲ့ လူခ်စ္လူခင္မ်ားေစတဲ့ ဂါထာ႐ြတ္သြားတာနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ ေျပာတာပါ။ စီေဘာက္က သူငယ္ခ်င္းက ေျပာတယ္။ သူေျပာတာလည္း မွန္မွာပါ၊ သူေျပာတဲ့အတုိင္းလည္း သူေတာ္မွာပါ၊ ဒါေပမဲ့ အဲလိုထုတ္ေျပာတာေတာ့ ခ်ဉ္တယ္တဲ့။ ၿပီးေတာ့ သူ ေလက်ယ္ႏိုင္စြမ္း႐ွိလုိ႔ က်ယ္တာပဲေလ လို႔ ေျပာပါတယ္။
စီေဘာက္က သူငယ္ခ်င္းေျပာတာ မလြန္ပါဘူး။ ေျပာတဲ့လူရဲ႕ အေၾကာင္းကို သူက မသိဘူး။ ၿပီးေတာ့ ဘာေၾကာင့္ေျပာရတာလဲဆုိတဲ့ အေၾကာင္းရင္းနဲ႔ ရာဇဝင္ကို သူ မသိဘူး။ ဒီေတာ့ သူက ေျပာတဲ့လူကို ကိုယ့္ဂုဏ္ကိုယ္ေဖာ္ေနတဲ့သူ၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ အမႊန္းတင္ေနတဲ့သူ လို႔ အဲလိုပဲ ျမင္မွာပဲ။ ကိုယ္လည္း အေၾကာင္းမသိတဲ့လူတစ္ေယာက္က ခုလိုေျပာတာ ၾကားလိုက္ရရင္ အဲလိုပဲ ထင္မွာပါပဲ။
ဒါေပမဲ့ အေၾကာင္းသိေနၿပီးသားလူက ေျပာေတာ့ အဲဒီစကား ကိုယ့္အတြက္ ဘာမွမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ စီေဘာက္က သူငယ္ခ်င္းကို ျပန္ေျပာမိပါတယ္။ အဲဒါ သူ ေလက်ယ္ၿပီး ေျပာေနတာမဟုတ္ဘူး၊ သူလုပ္ခ်င္တာတစ္ခုကို သူ ေတာက္ေလွ်ာက္ႀကိဳးစားလာၿပီးမွ လုပ္ဖို႔ အခြင့္အေရးမရလုိက္ႏိုင္လို႔ မခ်င့္မရဲျဖစ္ေနတာပါ လို႔။ ဒါက ကိုယ္ ခံစားမိသလို ေျပာတာပါ။
ေျပာခ်င္တာက ၾကားလိုက္ ဖတ္လိုက္ သိလုိက္တဲ့ စကားလံုးေတြရဲ႕ေနာက္မွာ ေဆာင္ေနေသးတဲ့ တျခားေသာအဓိပၸါယ္ေတြ ႐ွိေနႏိုင္တယ္ ဆုိတာပါပဲ။ စကားလံုးတခ်ိဳ႕မွာ တုိက္႐ိုက္အနက္တင္ ႐ွိတာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီ့ထက္ မကတာေတြ ႐ွိေနႏိုင္ေသးတယ္။
***
အေၾကာင္းအရာေတြ က်န္ေနပါေသးတယ္။ ယဉ္ေက်းတာတို႔ ႐ိုင္းစိုင္းတာတို႔ မၾကားဝ့ံ မနာသာတို႔နဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့ ထားၾကတဲ့ စံေတြ အေၾကာင္း ေနာက္မွ ဆက္ေရးပါဦးမယ္။ ခုေတာ့ ေျပာခ်င္တာေတြမ်ား လုိရင္းက ဘာမွန္းမသိဘဲ သိပ္႐ွည္သြားၿပီ။
ေဒါက္တာသန္းထြန္းမွာ ကြန္မန္႔လာေရးၾကတဲ့သူေတြကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ေဒါက္တာသန္းထြန္း စာအုပ္ကို အိမ္ကေန ဒီသယ္လာ ဖတ္ရင္းနဲ႔ ကြင္းေတြခတ္ထားၿပီး ပို႔စ္မွာ ကိုယ့္ အထင္အျမင္ မွတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ေရးဖို႔လို႔ ရည္႐ြယ္တာ။ တကယ္တမ္း တင္ျဖစ္ေတာ့ မွတ္ခ်က္ ေရးမထည့္ခ်င္ေလာက္ေအာင္ စာေရးခ်င္စိတ္ ေပ်ာက္ေနတာနဲ႔ ဒီတိုင္းပဲ တင္လိုက္မိတယ္။
***
ေဒါက္တာသန္းထြန္း ေျပာတာေတြ ႐ိုက္တင္ရင္း၊ ေရာက္လာတဲ့ comment နည္းနည္းကို ဖတ္ရင္းနဲ႔ စဉ္းစားမိတာေတြပါ။
ငါေျပာခ်င္သမွ် ငါ့အေၾကာင္း
ေဒါက္တာသန္းထြန္းအေၾကာင္းကို ဟိုမွာဖတ္မိ ဒီမွာဖတ္မိနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ကို သိေနၿပီး သူ႕စာေတြေတာ့ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ မဖတ္မိခဲ့ဘူး။ ေျပာရရင္ေတာ့ ရီစရာပဲ။ ေဒါက္တာသန္းထြန္း စာအုပ္ကို စဖတ္ဖူးတာ ဒီတေခါက္ February အိမ္ျပန္ေတာ့မွ။ အဲဒါ ငါေျပာခ်င္သမွ် ငါ့အေၾကာင္း စာအုပ္ပါ။
အဲဒီစာအုပ္ကို 2008 ေလာက္တည္းက စက္ထဲကို ebook ခ်ထားေပမယ့္ ဘာျဖစ္လို႔မွန္းမသိ မဖတ္ျဖစ္ဘူး။
အိမ္မွာ စာအုပ္ေတြ႕လို႔ ေကာက္ကိုင္ၿပီး ေတာက္ေလွ်ာက္ ဖတ္ျဖစ္လိုက္တယ္။ ဖတ္ေနရင္းနဲ႔လည္း တဟားဟား ေအာ္ရယ္မိတဲ့ အပိုင္းေတြ ႐ွိတယ္။ ဟာသေျမာက္တာေတြ ပါလို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ သေဘာက်လြန္းလို႔ပါ။ တခ်ိဳ႕အေၾကာင္းအရာေတြ ဖတ္ရတာ ကိုယ့္အေၾကာင္းကိုယ္ ျပန္ဖတ္ေနရသလိုပဲ ေျပာရင္ မႏႈိင္းေကာင္း ႏိႈင္းေကာင္းမ်ား ျဖစ္ေနမလားမသိ။ တခါတခါ သူ႕အေတြး ကိုယ့္အေတြး၊ သူ႕စံ ကိုယ့္စံ ေတြ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆုိင္ တူေနတာ ေတြ႕ရင္ အံ့ၾသမိပါတယ္။ လံုးဝမွ မတူတာ႐ွိတယ္ဆိုရင္ အဲဒါ သူ႕အရည္အခ်င္းနဲ႔ ကိုယ့္အရည္အခ်င္း ျဖစ္လိမ့္မယ္။
လိုရင္းကို ေျပာရရင္ အင္မတန္ကို သေဘာက် ႏွစ္ၿခိဳက္မိပါတယ္။
***
ကိုေမာင္ေလးရဲ႕ မွတ္ခ်က္
ကိုေမာင္ေလးကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
ခုတေလာ စာေရးခ်င္စိတ္ကို ေပ်ာက္ေနလို႔ စာအုပ္ထဲက စာေတြ အလကားေနအလကား ႐ိုက္တင္ေနတာ။ ကိုေမာင္ေလး မွတ္ခ်က္ေရးသြားတာ ဖတ္ၿပီး ေျပာခ်င္တာေတြေပၚလာတယ္။
သူက သူလိုလူ စာအုပ္အေပၚ ခံစားရတာနဲ႔ ငါေျပာခ်င္သမွ်... စာအုပ္အေပၚ ခံစားရတာကို ယွဉ္ေျပာသြားပါတယ္။ အဲဒီမွာ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ စံေတြ ေပတံေတြ မတူၾကဘူးလုိ႔ ေတြးမိပါတယ္။ တခုခုကို ႀကိဳက္တာခ်င္း တူရင္ေတာင္မွ ႀကိဳက္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္း အခ်က္အလက္က ကြာေနျပန္ေရာ။ မႀကိဳက္တာခ်င္း တူရင္လည္း ဒီလိုပါပဲ။ မႀကိဳက္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္း အခ်က္အလက္က ကြာေနႏိုင္ျပန္တယ္။
ပဲျပဳတ္ နံျပား
ဥပမာ - ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းမွာပဲ ပဲျပဳတ္နံျပားနဲ႔ ပတ္သတ္တာ တင္ခဲ့ပါတယ္။
အမွန္ကို ေျပာရရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ စ႐ိုက္သဘာဝက ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့ ပံုစံထဲမွာ အက်ံဳးဝင္တယ္။ ဒါ ေယဘုယ်ေျပာတာ။ လူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ေျပာလိုက္တာ။ အဲဒီလို ႀကိဳက္တယ္လို႔ ေျပာလုိက္တဲ့ထဲမွာ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ဆိုတာေတြ လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈဆိုတာေတြ စြန္႔လႊတ္စြန္႔စားဆုိတာေတြ နည္းဗ်ဴဟာေတြ မဟာဗ်ဴဟာေတြကို ခ်န္ထားခဲ့မယ္။ ဘာလို႔ဆို အဲဒါေတြက ေခါင္းစဉ္သပ္သပ္ ေျပာရမယ့္ ကိစၥ။
ေယာက္်ားမွန္ရင္ ေျပာရဲ ဆုိရဲ လုပ္ရဲ ကိုင္ရဲ ခံရဲ မလိုအပ္ဘဲအားမနာတတ္ ပြင့္လင္း ျပတ္သား တိုက္႐ိုက္ ဒဲ့ဒိုးက် အဲလို ျဖစ္ေနမွ ႀကိဳက္တယ္။ ဆိုေတာ့ ကိုယ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ႀကိဳက္တယ္။
ႀကံဳလို႔ ျဖတ္ေျပာရဦးမယ္။ တခါတေလ ကိုယ္ႀကိဳက္ေနတဲ့လူအေၾကာင္း အေကာင္းေတြ ေျပာမိရင္ သူငယ္ခ်င္းေတြၾကားမွာ ေျပာေလ့႐ွိတယ္။ ဒါကေတာ့ နင္ႀကိဳက္တဲ့သူကိုး ေကာင္းတယ္ပဲ နင္ထင္မွာေပါ့ တဲ့။ ကိုယ္က ျပန္ေျပာရတယ္။ မဟုတ္ဘူး။ ႀကိဳက္ေနလို႔ ေကာင္းတယ္ထင္တာ မဟုတ္ဘူး။ သူ႕ကို ေကာင္းတယ္ထင္လုိ႔ ႀကိဳက္တာ လို႔။ တကယ္လည္း အဲဒီအတုိင္းပဲ။ လူတစ္ေယာက္ကို ကိုယ္က ေကာင္းတယ္လို႔ ယူဆမိမွသာ ႀကိဳက္တာ။
ေျပာခ်င္တာက ကိုယ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ႀကိဳက္တယ္ဆိုတာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ျဖစ္ေနလို႔ ႀကိဳက္တာ မဟုတ္ဘူး။ ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့အခ်က္ေတြ သူ႕မွာ ႐ွိေနလို႔ ႀကိဳက္တာ။ Hero ပို႔စ္မွာ ေရးထည့္သြားတဲ့ စကားႏွစ္ခြန္းကိုလည္း ကိုယ္ႀကိဳက္တယ္။ ျဖစ္ျပန္ၿပီ။ အစကေတာ့ နံျပား မႀကိဳက္ဘူး ေျပာၿပီးေတာ့လို႔ မေတြးပါနဲ႔။ နံျပားကိစၥ ကိုယ္ သိပ္မစြဲ။ ေခါင္းထဲသိပ္မ႐ွိ လို႔ပဲ ေရးခဲ့တာ။ မႀကိဳက္ လို႔ မေရးခဲ့ဘူး။ ထားပါေတာ့ အဲဒီ စကားႏွစ္ခြန္းကို ကိုယ္ႀကိဳက္တာခ်င္း အတူတူမွာ ကြာတာေတြအမ်ားႀကီး႐ွိတယ္။
၁) ႏိုင္ငံေတာ္ဘာသာ ျပ႒ာန္းတာနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့ကိစၥကို ဖတ္ၿပီး သူ ဘယ္လုိလူဆုိတာကို နက္နက္႐ႈိင္း႐ႈိင္း နားလည္ရတယ္။ ဒီစကားေျပာလို႔ ဒီစကားေၾကာင့္မို႔လို႔ သူ႕ကို ႀကိဳက္တယ္။
၂) သူ ဘယ္လိုလူဆိုတာကို နားလည္ၿပီးသားမို႔ သူေျပာတဲ့ ပဲျပဳတ္ နံျပားကို ကိုယ္ ႀကိဳက္မိတယ္။
ထပ္ေျပာရရင္ (၁) စကားကိုေျပာလို႔ သူ႕ကို ႏွစ္ၿခိဳက္မိတယ္။ ကိုယ္ႏွစ္ၿခိဳက္မိတဲ့သူက ေျပာလို႔မို႔ (၂) စကားကို ႀကိဳက္မိရတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဒီစကားႏွစ္ရပ္အေပၚ ကိုယ့္စိတ္ထဲ ေလးနက္ပံုခ်င္းက ကြာတယ္။ တစ္ခုက လူကို ျပ႒ာန္းလိုက္တဲ့ စကားျဖစ္ၿပီးေတာ့ ေနာက္တစ္ခုကိုေတာ့ လူကသာ ျပ႒ာန္းလိုက္ႏိုင္တဲ့ စကားပဲ။
ဘာအလုပ္မွ မလုပ္တဲ့ မိန္းမလုပ္စာထုိင္စားေနတဲ့ လူတစ္ေယာက္က သူ႕ဇနီးကို မနက္က် ငပိရည္နဲ႔ သခြားသီးေလး တို႔ခ်င္လိုက္တာ လို႔ ေျပာတာၾကားရင္ ေအာ္ သူ႕မွာ အလုပ္မ႐ွိ႐ွာလို႔ အလုိက္တသိနဲ႔ ငပိရည္ပဲ ပူဆာ႐ွာတယ္ေလ လို႔ ဘယ္သူက ၾကည္ညိဳမွာလဲ။ ဒီလူ႕ႏွယ္ လက္ေၾကာမတင္းဘူး၊ ဘာအလုပ္မွ မလုပ္တာေတာင္ ငပိရည္ ကိုယ့္ဘာသာ ထ မေဖ်ာ္ႏုိင္ဘူးပဲ ထင္မွာေပါ့။
ေနာက္တစ္ခုက ကိုယ္ႀကိဳက္တာ ကိုယ္စားတာမွာ ႏွိမ္ခ်တာ ႐ိုးသားတာ ေရာင့္ရဲတာ ႐ိုးရာကို ခ်စ္တာနဲ႔လည္း ဘာမွ မဆုိင္ဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ႐ိုးသားမွန္း ေရာင့္ရဲမွန္း ပကာသန မ႐ွိမွန္း သိထားၿပီးသားမို႔လို႔သာ သူေျပာတဲ့စကား ပဲျပဳတ္နံျပားမွာ ဒီအရိပ္ထင္ေနတာကို ၾကားသိရသူက ခံစားလို႔ရတာ။ ဒါေၾကာင့္ ပဲျပဳတ္ နံျပားစကားက လူကို မျပ႒ာန္းဘူး။ လူကသာ ဒီစကားကို ျပ႒ာန္းသြားတယ္လို႔ ေျပာတာ။ ဒါ ကိုယ့္အေနအထားနဲ႔ ကိုယ့္႐ႈေထာင့္ ကိုယ့္အျမင္ကို ေျပာတာပါ။ တျခားလူေတြ ဘယ္သို႔ ဘယ္ပံု ကိုယ္မသိဘူး။ ကိုယ္နဲ႔ မတူလည္း ဘာမွ မျဖစ္ဘူး။ တူရမယ္လို႔လည္း မဆိုလိုဘူး။ ဘာလုပ္မွာလဲ။ အားလံုး အတူတူခ်ည္းပဲဆုိ ပ်င္းစရာႀကီး။
ဆိုလိုရင္းက လူကို ျပ႒ာန္းႏိုင္တယ္လုိ႔ ကိုယ္ယူဆတဲ့ အျဖစ္အပ်က္နဲ႔ လူကသာ ျပ႒ာန္းတယ္လုိ႔ ကိုယ္ယူဆတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေပၚ ကိုယ့္တန္ဖိုးထားမႈက မတူႏိုင္ဘူး ဆုိတာပါ။
(စာႂကြင္း။ ႏိုင္ငံျခားေရာက္ေနတဲ့ ျမန္မာေတြ ငပိရည္လြမ္းတာ ႏိုင္ငံကို ခ်စ္လြန္လြန္းလုိ႔ လုိ႔ ကိုယ္ဘယ္ေတာ့မွ မထင္။ ျမန္မာျပည္မွာ ေနတုန္းကလည္း ကိုးရီးယားကားေတြၾကည့္ရင္း ပဲေခါက္ဆြဲေတြ႕ရင္ သြားစားပစ္လုိက္ခ်င္တာပဲ မဟုတ္လား)
***
သူလိုလူ နဲ႔ ငါေျပာခ်င္သမွ်...
တကယ္ေတာ့ သူလိုလူနဲ႔ ငါေျပာခ်င္သမွ်... ကို ေရးဖို႔ဟာ ပဲျပဳတ္နံျပားနဲ႔တင္ ႐ွည္သြားတယ္။
သူလုိလူ စာအုပ္ကို ဘာေၾကာင့္ မႀကိဳက္သလဲဆိုတာ ကိုေပါ ဘေလာ့က comment page မွာ စာဖတ္သူတစ္ေယာက္ကို အေသအခ်ာ ေျပာျပဖူးပါတယ္။ တကယ္က တေယာက္မကပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အေသအခ်ာ အက်ယ္တဝင့္ ျပန္ေျပာျပလိုက္မိတာက တစ္ေယာက္တည္းမို႔လို႔။ ကိုေမာင္ေလးက ဒီစာအုပ္မွာ စာေရးသူက ခင္ပြန္းသည္ကို ပိုပိုသာသာေရးထားတယ္လုိ႔ ခံစားရပံုေပၚတယ္။
အဲဒီစာအုပ္ကို ကိုယ္ဖတ္တဲ့အခ်ိန္မွာ စာေရးသူအေၾကာင္း စာေရးသူနဲ႔ အထဲကဇာတ္ေကာင္ ပတ္သတ္မႈအေၾကာင္း ေခါင္းထဲ သိပ္မေရာက္ခဲ့ဘူး။ တစ္ခုပဲ။ အဲဒီ သူလိုလူ ဇာတ္ေကာင္စ႐ိုက္က ကိုယ္ႏွစ္ၿခိဳက္ ခံစားလို႔ရတဲ့ စ႐ိုက္မ်ိဳး လံုးဝ မဟုတ္ဘူးဆိုတာ တစ္ခုပါပဲ။ အဲဒီစာအုပ္ကို ဇာတ္လမ္းတပုဒ္အေနနဲ႔ပဲ ဖတ္ၿပီး ခံစားလုိ႔ မရခဲ့တာ။
အထက္မွာေျပာခဲ့သလို ကိုယ္က ေယာက္်ားမွန္ရင္ အဲဒီလိုမွ ဆုိတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ိဳး႐ွိေတာ့ သူလိုလူက ဇာတ္ေကာင္စ႐ိုက္ကို ခံစားလို႔မရတာ သိပ္ေတာ့ မထူးဆန္းဘူးလို႔ ထင္တယ္။ ကိုယ္တုိင္က စာေရးေနမိေတာ့ ဇာတ္လမ္းတပုဒ္ကို ဖတ္ၿပီဆိုရင္ ဇာတ္ေကာင္စ႐ိုက္ကိုပဲ အရင္ၾကည့္မိတယ္။ အဲဒီအခါ ဇာတ္ေကာင္ရဲ႕ အရည္အေသြးနဲ႔ သူ႕စ႐ိုက္ဟာ တခုခုေခ်ာ္ေနတယ္လို႔ ခံစားရတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ ဒီဇာတ္ေကာင္ကို ရင္ဘတ္ထဲထည့္ၿပီး ခံစားလုိ႔ မရခဲ့ဘူး။
ႀကံဳလုိ႔ ခုေရးရင္းနဲ႔ ေခါင္းထဲ ဖ်တ္ခနဲ ေပၚလာတာ ေျပာရရင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ဘယ္သူ႕မွ ကိုယ့္အာေဘာ္ေတြ သြတ္သြင္းေပးခ်င္စိတ္မ႐ွိ လို႔ ေရးခဲ့ဖူးတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခုပဲ စဉ္းစားမိတာ။ ကိုယ့္ေမာင္ေတြထဲမွာ ဒီလုိ မိန္းကေလးေတြေ႐ွ႕မို႔ အိမ္သာ မဝင္တာလို၊ အလြန္အကၽြံ အားနာတတ္တာမ်ိဳးလုိ ပါလာရင္ ကိုယ္ေတာ့ အသည္းတယားယားနဲ႔ ျပဳျပင္ဖို႔ ႀကိဳးစားမိႏိုင္တယ္ ဆုိတာပဲ။
ကိုေမာင္ေလး ထင္သလို ပိုပိုသာသာဆုိတာကေတာ့ ကိုယ့္အျမင္ေတာ့ မျဖစ္ေလာက္ဘူးလို႔ ထင္တယ္။ ဘာလုိ႔ဆို ဒီစာေရးတဲ့အခ်ိန္က သူတို႔နဲ႔ ပတ္သတ္ ဆက္စပ္ခဲ့ဖူးသူေတြလည္း အမ်ားအျပား ႐ွိေနဦးမယ့္အခ်ိန္ ျဖစ္တာကိုး။ ကိုယ့္ခင္ပြန္းမို႔၊ ကိုယ္ခ်စ္ခင္ေလးစားသူမို႔၊ စာေရးလည္းေကာင္းသူမို႔ ဂ်ာနယ္ေက်ာ္ မမေလးအေနနဲ႔ တင္ၿပီးေရးမိတာမ်ိဳး တခ်ိဳ႕ေနရာမွာ ႐ွိရင္လည္း ႐ွိႏိုင္တာပါပဲ။ ဒါကေတာ့ လူတိုင္းမွာ ႐ွိႏိုင္တဲ့ အဂတိပါ။ ဒါေပမဲ့ ပိုပိုသာသာေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး ယူဆမိပါတယ္။ ဂ်ာနယ္ေက်ာ္ မမေလးကို သူ႕စာေတြထက္ လူကို ပိုစိတ္ဝင္စားမိတယ္။ စာေရးသူကို ယံုတာေရာ၊ ေရးခဲ့တဲ့ ေခတ္အေနအထားေၾကာင့္ေရာ မဟုတ္ဘဲေတာ့ အပိုပါမယ္ မထင္ဘူး။
ေနာက္ ငါေျပာခ်င္သမွ်...
အဲဒီ စာအုပ္ဖတ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ပါတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ၊ သူ႕အယူအဆ၊ သူ႕အျမင္ေတြကို သေဘာက်လိုက္တာ ႏွစ္ၿခိဳက္လိုက္တာနဲ႔ပဲ အစအဆံုး ဖတ္ျဖစ္တယ္။ ဇြန္က ငါ နာမ္စားေတြအေၾကာင္းကို ေရးသြားပါတယ္။ ငါ နာမ္စားေတြကို ကိုယ္ ဘယ္လိုမွ မေနတာေတာ့ အမွန္ပဲ။ စာတပုဒ္ ဖတ္တဲ့အခါ နာမ္စားက ကိုယ့္စိတ္ထဲ ဘယ္ေတာ့မွ အဓိက က်တဲ့ေနရာမွာ မ႐ွိပါဘူး။
ဒီမွာလည္း ဒီလိုပဲ ဒီစာအုပ္ ပံုႏွိပ္မွတ္တမ္းအရ ပထမအႀကိမ္ 2001 ေမလ ဆိုေတာ့ ဆရာႀကီးအသက္ ၇၈ ႏွစ္ေလာက္မွာ။ စာေရးၿပီးခ်ိန္ 1999 စက္တင္ဘာ ဆုိေတာ့ သူနဲ႔ ပတ္သတ္ဆက္စပ္ခဲ့သူေတြ ႐ွိေနႏိုင္တုန္းပဲ။ သူကိုယ္တိုင္လည္း ဘယ္သူဘယ္ဝါဆိုတာေတြ အတိအလင္း ထည့္ေရးခဲ့တာပဲ။ ဒီေတာ့ ဒီစာအုပ္မွာလည္း ပိုပိုသာသာေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး ထင္မိတယ္။ ကိုယ့္အထင္အျမင္ မွန္တယ္လို႔ေတာ့ မဆုိႏိုင္ပါဘူး။
***
စကားလံုးေတြ
ေနာက္တခုက စကားလံုးေတြ...
ဒီ post ကို ႐ိုက္ေနရင္းနဲ႔ပဲ ေဒါက္တာသန္းထြန္း (၄) မွာ comment ေတြ ဝင္လာပါတယ္။ ခုေျပာခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာနဲ႔ အက်ံဳးဝင္ေနျပန္တယ္။
သိပ္မၾကာခင္ကပဲ မမKOM စီေဘာက္က သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္နဲ႔ ေျပာျဖစ္တယ္။ ဟိုတေလာက ဘေလာ့ဂါတေယာက္က သူ႕ဘေလာ့မွာ... "ကိစၥတစ္ခုမွာေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ သူ႕ထက္သာသူ ႐ွိမယ္မထင္" ဆိုတဲ့ လူခ်စ္လူခင္မ်ားေစတဲ့ ဂါထာ႐ြတ္သြားတာနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ ေျပာတာပါ။ စီေဘာက္က သူငယ္ခ်င္းက ေျပာတယ္။ သူေျပာတာလည္း မွန္မွာပါ၊ သူေျပာတဲ့အတုိင္းလည္း သူေတာ္မွာပါ၊ ဒါေပမဲ့ အဲလိုထုတ္ေျပာတာေတာ့ ခ်ဉ္တယ္တဲ့။ ၿပီးေတာ့ သူ ေလက်ယ္ႏိုင္စြမ္း႐ွိလုိ႔ က်ယ္တာပဲေလ လို႔ ေျပာပါတယ္။
စီေဘာက္က သူငယ္ခ်င္းေျပာတာ မလြန္ပါဘူး။ ေျပာတဲ့လူရဲ႕ အေၾကာင္းကို သူက မသိဘူး။ ၿပီးေတာ့ ဘာေၾကာင့္ေျပာရတာလဲဆုိတဲ့ အေၾကာင္းရင္းနဲ႔ ရာဇဝင္ကို သူ မသိဘူး။ ဒီေတာ့ သူက ေျပာတဲ့လူကို ကိုယ့္ဂုဏ္ကိုယ္ေဖာ္ေနတဲ့သူ၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ အမႊန္းတင္ေနတဲ့သူ လို႔ အဲလိုပဲ ျမင္မွာပဲ။ ကိုယ္လည္း အေၾကာင္းမသိတဲ့လူတစ္ေယာက္က ခုလိုေျပာတာ ၾကားလိုက္ရရင္ အဲလိုပဲ ထင္မွာပါပဲ။
ဒါေပမဲ့ အေၾကာင္းသိေနၿပီးသားလူက ေျပာေတာ့ အဲဒီစကား ကိုယ့္အတြက္ ဘာမွမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ စီေဘာက္က သူငယ္ခ်င္းကို ျပန္ေျပာမိပါတယ္။ အဲဒါ သူ ေလက်ယ္ၿပီး ေျပာေနတာမဟုတ္ဘူး၊ သူလုပ္ခ်င္တာတစ္ခုကို သူ ေတာက္ေလွ်ာက္ႀကိဳးစားလာၿပီးမွ လုပ္ဖို႔ အခြင့္အေရးမရလုိက္ႏိုင္လို႔ မခ်င့္မရဲျဖစ္ေနတာပါ လို႔။ ဒါက ကိုယ္ ခံစားမိသလို ေျပာတာပါ။
ေျပာခ်င္တာက ၾကားလိုက္ ဖတ္လိုက္ သိလုိက္တဲ့ စကားလံုးေတြရဲ႕ေနာက္မွာ ေဆာင္ေနေသးတဲ့ တျခားေသာအဓိပၸါယ္ေတြ ႐ွိေနႏိုင္တယ္ ဆုိတာပါပဲ။ စကားလံုးတခ်ိဳ႕မွာ တုိက္႐ိုက္အနက္တင္ ႐ွိတာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီ့ထက္ မကတာေတြ ႐ွိေနႏိုင္ေသးတယ္။
***
အေၾကာင္းအရာေတြ က်န္ေနပါေသးတယ္။ ယဉ္ေက်းတာတို႔ ႐ိုင္းစိုင္းတာတို႔ မၾကားဝ့ံ မနာသာတို႔နဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့ ထားၾကတဲ့ စံေတြ အေၾကာင္း ေနာက္မွ ဆက္ေရးပါဦးမယ္။ ခုေတာ့ ေျပာခ်င္တာေတြမ်ား လုိရင္းက ဘာမွန္းမသိဘဲ သိပ္႐ွည္သြားၿပီ။
ေဒါက္တာသန္းထြန္းမွာ ကြန္မန္႔လာေရးၾကတဲ့သူေတြကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ေဒါက္တာသန္းထြန္း စာအုပ္ကို အိမ္ကေန ဒီသယ္လာ ဖတ္ရင္းနဲ႔ ကြင္းေတြခတ္ထားၿပီး ပို႔စ္မွာ ကိုယ့္ အထင္အျမင္ မွတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ေရးဖို႔လို႔ ရည္႐ြယ္တာ။ တကယ္တမ္း တင္ျဖစ္ေတာ့ မွတ္ခ်က္ ေရးမထည့္ခ်င္ေလာက္ေအာင္ စာေရးခ်င္စိတ္ ေပ်ာက္ေနတာနဲ႔ ဒီတိုင္းပဲ တင္လိုက္မိတယ္။
***
ေဒါက္တာ သန္းထြန္း (၄)
ဘူဇြာစိတ္ Bourgeoisie Mentality
ကုန္သည္ ပြဲစားစိတ္။ ငါ့အတြက္ ဘယ္ေလာက္ ျမတ္မလဲကို အၿမဲ တြက္တဲ့စိတ္။ ကိုယ့္တြက္ေျခနဲ႔ကိုယ္၊ သူမ်ားစကား နားမဝင္။ ၾသဇာလာမေပးနဲ႔၊ ငါလုပ္ခ်င္မွ လုပ္မယ္။ အဲဒါမ်ိဳးေတြကို ဘူဇြာစိတ္လုိ႔ ေခၚတယ္ ထင္ပါတယ္။ ကြန္ျမဴနစ္အခ်င္းခ်င္း ဒီေကာင္ ဘူဇြာစိတ္မကုန္ဘူးဆိုၿပီး ႐ႈံ႕ခ်တယ္။ မာနႀကီးတယ္လို႔လည္း ကဲ့ရဲ႕တယ္။ တကယ္ကေတာ့ သူမ်ားေပးတဲ့ အႀကံဉာဏ္ကို ခ်က္ခ်င္း ေထာက္ခံလိုက္နာေလ့ မ႐ွိပါ။ စည္းကမ္းႀကီးတာလည္း မဟုတ္ပါ။ No Compromise ဆိုၿပီး တယူသန္လည္း မလုပ္ပါ။ အခ်ဳပ္ကေတာ့ ပြင့္လင္းတယ္။ အားနာစိတ္ မ႐ွိဘူး။ တဖက္သားကို ကူညီတဲ့အခါ အေပးအယူသေဘာထား မပါဘူး။ မတရား အခြင့္အေရး မယူခ်င္ဘူး။ အေပးအကမ္း အစြန္႔အႀကဲနည္းတယ္။ အရပ္က ႐ိုေသေအာင္ ဘုရားေအာ္႐ွိခိုးတာမ်ိဳး မလုပ္ဘူး။ အမ်ားတကာလုပ္တုိင္း လိုက္မလုပ္ဘူး။ အဲဒါမ်ိဳးကိုပဲ အျမင္ကပ္တဲ့လူ ႐ွိမယ္။ ဂ႐ုမစိုက္ပါ။
စာေပဝါသနာ
တစ္ေန႔ ႏွစ္ဆယ့္ေလးနာရီမွာ ဆယ့္ေလးနာရီေလာက္ စာေရး စာဖတ္ေနခ်င္တယ္။
ေက်ာက္စာကို စာတစ္လံုးမွန္ေအာင္ ဖတ္ႏိုင္ဖို႔ အခ်ိန္အၾကာႀကီး အပင္ပန္း အဆင္းရဲခံၿပီး ဖတ္ရတဲ့ အလုပ္မ်ိဳးကိုလည္း ဇြဲနဲ႔ လုပ္ပါတယ္။ ဘာမဆို လုပ္ၾကည့္ခ်င္တယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ မ႐ွိ။ ဘာမဆို သင္ရင္ တတ္ပါတယ္ဆုိတဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္ေတာ့ ႐ွိတယ္။
"ေျပေျပလည္လည္ သပ္သပ္ရပ္ရပ္ ေရးတတ္ရဲ႕သားနဲ႔ဗ်ာ၊ ခုလို ေရးေရးေနတာ မေကာင္းဘူး" လို႔ ေအးေမာင္ (သမဝါယမ) က ေျပာပါတယ္။ ငါေရးတဲ့ ေခတ္ေဟာင္း ျမန္မာရာဇဝင္ ကို မြန္ဘုိေက က "ခင္ဗ်ားစာအုပ္ ျပည္သူလူထုလက္ထဲ မေရာက္" လို႔ ေျပာတဲ့အခါ "အဲဒါက လူထုလက္စြဲ မဟုတ္" လို႔ ငါေျဖခဲ့ပါတယ္။
သမိုင္းသုေတသန လုပ္တဲ့အခါ သူမ်ား မသိတာကို သိလာတယ္။ သူမ်ား မွားတာကို ျမင္လာတယ္။ သူမ်ားေရးတဲ့ ေျပာတဲ့အထဲမွာ လိုတာကို ျဖည့္ႏိုင္လာတယ္။ အဲဒီအခါ သိတာ ျမင္တာ ျဖည့္တာကို စာနဲ႔ ေရးရတာေပါ့။ ေက်ာင္းဆရာျဖစ္ေနလုိ႔ စာသင္ခန္းမွာ ေျပာခြင့္ရတယ္။ စာတမ္းဖတ္ပြဲမွာ သြားဖတ္တယ္။ ပညာ႐ွင္ ဂ်ာနယ္ (Learned Journal) တစ္ခုခုမွာ ထည့္တယ္။ စာအုပ္တစ္အုပ္ ျဖစ္ေအာင္ ေရးၿပီး အ႐ႈံးခံထုတ္ေပးမယ့္ ပံုႏွိပ္ျဖန္႔ေဝသူ (Publisher) ကို ႐ွာရတယ္။ အမ်ားျပည္သူအတြက္ ေစတနာ ေမတၱာနဲ႔ ေရးတဲ့ စာေတြ မဟုတ္ပါ။ "ဒီစာအုပ္ ဖတ္ေကာင္းရမယ္လို႔ အာမ မခံ" လို႔ စာအုပ္ဖံုးမွာ ေရးေပးခဲ့ဖူးပါတယ္။
ငယ္ငယ္က ႏိုင္ငံေရး ဝါသနာပါတယ္။ ႀကီးေတာ့ သုေတသနပဲ ဝါသနာနဲ႔ ဇြဲနဲ႔ လုပ္ပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္း အာသာေက်ာင္းက ေစတနာနဲ႔ "ဒါေတြ ဆက္လုပ္မေနပါနဲ႔" လို႔ အားေပးပါတယ္။
***
ခင္မ်ိဳးခ်စ္ - အေနာ္ရထာ
စိတ္ကူးမ်ားရင္ သမုိင္းမဟုတ္၊ သမုိင္းဟုတ္ရင္ စိတ္ကူးမပါ။
မွန္နန္း (မွန္နန္းရာဇဝင္) ထဲမွာပဲ ႐ုပ္ရွင္႐ိုက္ဖုိ႔ ဇာတ္ၫႊန္းက ေရးၿပီးသား ပါေနတယ္။ ဒါမ်ိဳး ငါတို႔မသံုး။
***
ထိုးစစ္၊ ခံစစ္
သူမ်ားကို ကိုယ္က စၿပီး မတိုက္ခိုက္၊ သူက တိုက္လာရင္ ခံစစ္ကို အက်အန ျပင္ဆင္ ခုခံတယ္။ တုိက္ပြဲတိုင္း အႏိုင္မရႏိုင္ဆိုတာလဲ နားလည္ထားတယ္။ လုပ္ရဲရင္ ခံရဲရတယ္လို႔ အၿမဲ သတိ႐ွိတယ္။ စၾကဝေတးမင္း၊ မႏၶာတ္မင္းလဲ ေသတာပဲ လုိ႔ ေအာင္ပြဲရလို႔ ေအာက္ေျခလြတ္ေနတဲ့လူေတြကို ေျပာမိပါတယ္။
စကားေျပာ
ငါ့ကို ျပန္ၿပီး အျပစ္က်မယ့္ စကားမ်ိဳး၊ ငါ့ကို ျပန္ၿပီး ထိခိုက္မယ့္ စကားမ်ိဳး မေျပာမိေအာင္ သတိထားတယ္။ စကားဝိုင္းမွာ ငါ မပိုင္ႏိုင္တဲ့ကိစၥကို ဝင္မေျပာ။ ေျပာရင္လည္း ႐ွင္း႐ွင္းျပတ္ျပတ္ ေျပာတယ္။
(စကားခ်ပ္ - ေဝ့လည္ေခ်ာင္ပတ္ ေကြ႕ေကာက္ပတ္ခ်ာ႐ိုက္ အတင္းခ်ခ်င္ေသာ ဘယ္ႏွစ္ေတာင္ဝတ္မွန္းမသိသည့္ မဟာ့မဟာ ပုရိသေယာက္ျပားမ်ား သတိခ်ပ္ၾကပါကုန္)။
မသိလို႔ ေမးတာပါ။ အမွားျပင္ေပးပါ ဆုိတာမ်ိဳးလည္း စကားထဲ မပါေအာင္ သတိထားတယ္။ ဆိုလုိတာက "မသိလို႔ ေမးတာျဖစ္တယ္၊ ေျဖခ်င္မွေျဖ၊ မွားေျပာမိရင္ေတာ့ ကိုယ့္အမွားေၾကာင့္ က်ေရာက္မယ့္ ဒဏ္ကို ခံဖို႔ပဲ႐ွိတယ္" ဆိုတဲ့ သေဘာထား ျဖစ္တယ္။
ေကာင္းေကာင္းေျပာ၊ ေကာင္းတဲ့ စကားပဲေျပာ၊ မွန္တဲ့ စကားပဲေျပာ၊ လုိက္နာႏိုင္တဲ့ စကားပဲေျပာ ဆုိတာမ်ိဳးကို သိပ္သတိထားၿပီး လုိက္နာေျပာဆုိတာေတာ့ မဟုတ္ပါ။ မွန္တဲ့စကား၊ အက်ိဳး႐ွိမယ့္စကား၊ သူမ်ားလည္း နားေထာင္ခ်င္မယ့္စကားမ်ိဳးမွ ေ႐ြးၿပီး သတိထား ေျပာတာမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ပါ။ ဒါေပမဲ့ အေျခခံ ႐ိုးသားတဲ့စိတ္နဲ႔ ေျပာပါတယ္။ ႀကိဳက္ မႀကိဳက္ ဂ႐ုမစိုက္ပါ။
အပ်င္းေျပဖတ္တဲ့ စာအုပ္
၁) သမိုင္းေနာက္ခံ ဝတၳဳနဲ႔ Pornography အပါအဝင္ နာမည္ႀကီးတဲ့ စာအုပ္မ်ိဳးစံု
၂) ဒုတိယကမၻာစစ္ေနာက္ခံ စစ္ပြဲ၊ စစ္သံု႔ပန္း၊ သူလွ်ိဳ၊ စစ္ဗိုလ္ႀကီး၊ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ႀကီး အတၳဳပၸတၱိ
၃) သမိုင္းမွာ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ လူေတြရဲ႕ အတၳဳပၸတၱိ
၄) ကေလးပံုျပင္ (ျမန္မာတိုင္းရင္းပံုျပင္ေတြကို အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ဖို႔)
၅) ေကာင္းတဲ့ ျမန္မာစာအုပ္ကို အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ဖို႔
၆) ေဗဒင္စာအုပ္၊ လကၡဏာစာအုပ္၊ သႀကၤန္စာ
ဒီစာအုပ္ေတြကို လြယ္အိတ္ထဲမွာ ထည့္ယူသြားၿပီး လွည္း၊ ကား၊ မီးရထား၊ သေဘၤာစီးရင္း၊ မဂၤလာေဆာင္သြားရင္း၊ ဝန္ႀကီး၊ ၫႊန္ခ်ဳပ္၊ ပါခ်ဳပ္ေတြ ေခၚတဲ့ အစည္းအေဝးတက္ရင္း ဖတ္ပါတယ္။ အျပင္းအထန္ ျငင္းခုန္ရမယ့္ ျပႆနာကို အစေဖာ္ေပးၿပီး လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ ေ႐ႊ႕ထုိင္ၿပီး အစည္းအေဝး ၿပီးေလာက္တဲ့အခ်ိန္ထိ လက္ဖက္ရည္ အခြက္ခြက္ မွာေသာက္ၿပီး ဖတ္ပါတယ္။
လက္ဖက္ရည္ စကားဝိုင္း
ကိုယ့္ထက္ အသက္ႀကီးတဲ့လူ၊ ရာထူးႀကီးတဲ့လူ၊ ဂုဏ္ႀကီးတဲ့လူ၊ ကိုယ့္ကို ရာထူးက ခ်ပစ္ႏိုင္တဲ့လူ၊ အဲဒီ ႀကီးက်ယ္သူေတြရဲ႕ ညံ့ဖ်င္းပံုကို လူထူရင္ ေျပာတတ္ပါတယ္။ သတင္းစာထဲမွာလည္း ေဆာင္းပါးေရးထည့္ပါတယ္။ မႏၱေလးကို ပါေမာကၡအျဖစ္နဲ႔ ေရာက္သြားေတာ့ လူထုဦးလွက "မင္း ဒီတသက္ ပါေမာကၡျဖစ္မယ္လုိ႔ မထင္တာကြယ္" လို႔ ဆီးၿပီး ေျပာပါတယ္။ ပါေမာကၡခ်ဳပ္တစ္ဦးက "က်ဳပ္အေၾကာင္း မေကာင္းမေျပာရလို႔ တားမရမွန္း သိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္မွာေတာ့ မေျပာနဲ႔ဗ်ာ" လို႔ လူႀကံဳမွာဖူးပါတယ္။
မနက္မိုးလင္း ေက်ာင္းတက္တယ္ဆုိေပမယ့္ တကၠသိုလ္ေျမဝန္းက်င္ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္၊ ေရနီေျမာင္းေဘး အေၾကာ္ဆုိင္နဲ႔ အမရပူရ ေတာင္ေလးလံုးေက်ာင္းက ညေနမွ အိမ္ျပန္ပါတယ္။ အလုပ္ျဖဳတ္ပစ္မယ္လုိ႔ အခါခါ စဉ္းစားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ သမိုင္းေကာ္မ႐ွင္က ႏွစ္ခါ ျဖဳတ္ပစ္ဖူးပါတယ္။ ကိုယ့္ဘာသာ မထြက္မိတာကေတာ့ ေက်ာင္းဆရာအျဖစ္နဲ႔ သမိုင္းသုေတသန ခရီးထြက္ရတာ သိပ္အဆင္ေျပတယ္။ က်တက္မွာ အလံနီနဲ႔ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ေတြ႕တာေတာင္ "ဟိုေကာင္ေတြ အလကားေခၚလာတယ္ဗ်ာ၊ က်ဳပ္တို႔လည္း ကူညီမွာပါ" လို႔ ေျပာသြားတယ္။
ဆရာကန္ေတာ့ပြဲ
စာေမးပြဲႀကီးအၿပီး ေက်ာင္းရက္႐ွည္ ပိတ္ေတာ့မယ္ ဆိုရင္ ဆရာကန္ေတာ့ပြဲ လုပ္ၾကတယ္။ ငါကေတာ့ စာေမးပြဲ အေခ်ာင္ေအာင္ဖို႔ လာဘ္ေပးတာလုိ႔ တြက္တယ္။ မျဖစ္စေလာက္နဲ႔ နာမည္ပ်က္တယ္။ ငါက ဆုမေပးပါ။ "မင္းတို႔ေပးတာက နည္းတယ္။ ငါက ျပန္ၿပီး နိဗၺာန္ဆု မေပးႏိုင္ဘူး၊ မင္းတို႔နဲ႔ မတန္ဘူး" လုိ႔ ေျပာမိတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခ်က္ ၃ ခ်က္ကိုေတာ့ ေျပာပါတယ္။
၁) မင္းတို႔ ကိုယ္တိုင္ ႀကိဳးစားၿပီး ေအာင္ပြဲရမွ ေအာင္ရက်ိဳးနပ္တယ္။
၂) မင္းတို႔ အခု စာေမးပြဲ ေအာင္ရင္လည္း မင္းတို႔ ေတာ္လို႔မဟုတ္ဘူး။ ငါ အေအာင္ေပးလို႔ ေအာင္တာ။
၃) ေနာင္ ငါ့ကို လမ္းမွာေတြ႕ရင္ ႏႈတ္မဆက္နဲ႔။ ငါက မင္းတို႔ကို မွတ္မိမွာ မဟုတ္ဘူး။ မင္းတို႔က ဆရာ့တပည့္ပါလုိ႔ ေျပာလာရင္ေတာ့ ခိုင္းလိမ့္မယ္။ ေက်ာင္းဆရာဆိုတာ အားမနာတတ္ဘူး။
သူတို႔က စာအုပ္ဗီ႐ို၊ ခံုတန္းလ်ား၊ ကုလားထုိင္ ယူလာတဲ့အခါ ဥပမာ - "1979 သမုိင္း စတုတၳႏွစ္ ေက်ာင္းသားမ်ား ေကာင္းမႈ" လုိ႔ စာတန္းပါတယ္။ "ဒါ ဇရပ္မဟုတ္ဘူး။ ျပန္ယူသြား" လို႔ ေျပာရတယ္။ ေ႐ွးပံုစံ ကုလားထုိင္ႀကီး လာေပးေတာ့လည္း "ဒါမ်ိဳးက ျပတိုက္မွာထား၊ ဒီ မယူခဲ့နဲ႔၊ ထိုင္လို႔မေကာင္းဘူး" ေျပာရတယ္။
တစ္ႏွစ္တစ္ခါ တကၠသိုလ္ဓမၼာ႐ံုမွာ အသက္ ၇၅ ႏွစ္နဲ႔ အထက္ ဆရာအိုေတြကို အခုလက္႐ွိ ပါေမာကၡခ်ဳပ္၊ ပါေမာကၡကအစ ဆရာ ဆရာမေတြက ကန္ေတာ့တယ္။ အကန္ေတာ့ခံေတြကို စင္ျမင့္မွာတင္ထားတာ စင္ အျပည့္႐ွိတယ္။ သူတို႔ကို ေမးပါ။ အရင္က တကၠသိုလ္မွာ ဆရာကန္ေတာ့ပြဲ ႐ွိဖူးသလား၊ မ႐ွိပါလို႔ပဲ ေျဖလိမ့္မယ္။ ဒီလူႀကီးေတြ ေစတနာနဲ႔ သင္ၾကားပို႔ခ်သြားလို႔ တကၠသိုလ္ ဒီေလာက္ ႀကီးပြားလာတာေရာ ဟုတ္သလားလို႔ ေမးပါ။ ဟုတ္တယ္လို႔ပဲ ႂကြားမယ္။ ၾသဝါဒေပးတဲ့ ဆရာေတြက အေကာင္းခ်ည္း ေျပာဆဲ။ ငါ့လက္ဝဲက လူကိုလည္း ငါ ေစ့ေစ့စပ္စပ္ၾကည့္တယ္။ လက္ယာက လူကိုလည္း အားမနာတမ္း ၾကည့္တယ္။ ေစတနာ အေခ်ာင္းလည္း မျမင္ဘူး။ အျပားလည္း မျမင္ဘူး။ လခစားပဲ။ တကၠသိုလ္မွာေနၿပီး သုေတသန မလုပ္ဘူး။ ဒီလုိပဲ အေခ်ာင္ေနရင္း ႏွစ္ႏွစ္ျပည့္ေတာ့ ရာထူးတက္၊ ေလးႏွစ္ရျပန္ေတာ့ တစ္ခါတက္၊ တစ္ခါ ႏွစ္ႏွစ္မွာ ဆက္တက္၊ ေက်ာ္တက္။ ေနာင္မွာ တကၠသိုလ္ဝင္ဝင္ခ်င္း Luce, Hall, Peacock, Beaseley, ေမာင္ေမာင္ခ၊ သာလွ၊ လွေက်ာ္၊ လွျမင့္တို႔လို ပါေမာကၡတန္းျဖစ္တဲ့ေခတ္ ျပန္ေရာက္သြားမယ္။ အေျခအေနမွန္ကို တင္ျပတယ္။ အေျဖမ႐ွာပါ။ ငါ ပါဝင္လႈပ္႐ွားခဲ့တဲ့ ဘဝမွာ ငါ ကိုယ္တိုင္ မရွင္းတတ္တဲ့ ျပႆနာ။ ငါတတ္သေလာက္ ႐ွင္းေပးေပမယ့္ မ႐ွင္းတဲ့ ျပႆနာ။ ဥပမာ - ငါ့နည္းဟာ ေရေမွာ္မ်ားတဲ့ ေရအိုင္မွာ လက္တစ္ခုပ္စာ ေမွာ္မပါေအာင္ ယူၿပီး၊ ေမွာ္ဟာ ေရမ်က္ႏွာျပင္မွာ ျပည့္ၿမဲ ျပည့္ေနတာပဲ ေတြ႕တယ္လို႔ ေျပာရမယ့္ ေျဖ႐ွင္းနည္းျဖစ္တယ္။ ငါ ႐ႈံးခဲ့တယ္။
***
(ေဒါက္တာ သန္းထြန္း - ငါေျပာခ်င္သမွ် ငါ့အေၾကာင္း စာအုပ္မွ ေကာက္ႏုတ္ပါသည္)
***
ကုန္သည္ ပြဲစားစိတ္။ ငါ့အတြက္ ဘယ္ေလာက္ ျမတ္မလဲကို အၿမဲ တြက္တဲ့စိတ္။ ကိုယ့္တြက္ေျခနဲ႔ကိုယ္၊ သူမ်ားစကား နားမဝင္။ ၾသဇာလာမေပးနဲ႔၊ ငါလုပ္ခ်င္မွ လုပ္မယ္။ အဲဒါမ်ိဳးေတြကို ဘူဇြာစိတ္လုိ႔ ေခၚတယ္ ထင္ပါတယ္။ ကြန္ျမဴနစ္အခ်င္းခ်င္း ဒီေကာင္ ဘူဇြာစိတ္မကုန္ဘူးဆိုၿပီး ႐ႈံ႕ခ်တယ္။ မာနႀကီးတယ္လို႔လည္း ကဲ့ရဲ႕တယ္။ တကယ္ကေတာ့ သူမ်ားေပးတဲ့ အႀကံဉာဏ္ကို ခ်က္ခ်င္း ေထာက္ခံလိုက္နာေလ့ မ႐ွိပါ။ စည္းကမ္းႀကီးတာလည္း မဟုတ္ပါ။ No Compromise ဆိုၿပီး တယူသန္လည္း မလုပ္ပါ။ အခ်ဳပ္ကေတာ့ ပြင့္လင္းတယ္။ အားနာစိတ္ မ႐ွိဘူး။ တဖက္သားကို ကူညီတဲ့အခါ အေပးအယူသေဘာထား မပါဘူး။ မတရား အခြင့္အေရး မယူခ်င္ဘူး။ အေပးအကမ္း အစြန္႔အႀကဲနည္းတယ္။ အရပ္က ႐ိုေသေအာင္ ဘုရားေအာ္႐ွိခိုးတာမ်ိဳး မလုပ္ဘူး။ အမ်ားတကာလုပ္တုိင္း လိုက္မလုပ္ဘူး။ အဲဒါမ်ိဳးကိုပဲ အျမင္ကပ္တဲ့လူ ႐ွိမယ္။ ဂ႐ုမစိုက္ပါ။
စာေပဝါသနာ
တစ္ေန႔ ႏွစ္ဆယ့္ေလးနာရီမွာ ဆယ့္ေလးနာရီေလာက္ စာေရး စာဖတ္ေနခ်င္တယ္။
ေက်ာက္စာကို စာတစ္လံုးမွန္ေအာင္ ဖတ္ႏိုင္ဖို႔ အခ်ိန္အၾကာႀကီး အပင္ပန္း အဆင္းရဲခံၿပီး ဖတ္ရတဲ့ အလုပ္မ်ိဳးကိုလည္း ဇြဲနဲ႔ လုပ္ပါတယ္။ ဘာမဆို လုပ္ၾကည့္ခ်င္တယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ မ႐ွိ။ ဘာမဆို သင္ရင္ တတ္ပါတယ္ဆုိတဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္ေတာ့ ႐ွိတယ္။
"ေျပေျပလည္လည္ သပ္သပ္ရပ္ရပ္ ေရးတတ္ရဲ႕သားနဲ႔ဗ်ာ၊ ခုလို ေရးေရးေနတာ မေကာင္းဘူး" လို႔ ေအးေမာင္ (သမဝါယမ) က ေျပာပါတယ္။ ငါေရးတဲ့ ေခတ္ေဟာင္း ျမန္မာရာဇဝင္ ကို မြန္ဘုိေက က "ခင္ဗ်ားစာအုပ္ ျပည္သူလူထုလက္ထဲ မေရာက္" လို႔ ေျပာတဲ့အခါ "အဲဒါက လူထုလက္စြဲ မဟုတ္" လို႔ ငါေျဖခဲ့ပါတယ္။
သမိုင္းသုေတသန လုပ္တဲ့အခါ သူမ်ား မသိတာကို သိလာတယ္။ သူမ်ား မွားတာကို ျမင္လာတယ္။ သူမ်ားေရးတဲ့ ေျပာတဲ့အထဲမွာ လိုတာကို ျဖည့္ႏိုင္လာတယ္။ အဲဒီအခါ သိတာ ျမင္တာ ျဖည့္တာကို စာနဲ႔ ေရးရတာေပါ့။ ေက်ာင္းဆရာျဖစ္ေနလုိ႔ စာသင္ခန္းမွာ ေျပာခြင့္ရတယ္။ စာတမ္းဖတ္ပြဲမွာ သြားဖတ္တယ္။ ပညာ႐ွင္ ဂ်ာနယ္ (Learned Journal) တစ္ခုခုမွာ ထည့္တယ္။ စာအုပ္တစ္အုပ္ ျဖစ္ေအာင္ ေရးၿပီး အ႐ႈံးခံထုတ္ေပးမယ့္ ပံုႏွိပ္ျဖန္႔ေဝသူ (Publisher) ကို ႐ွာရတယ္။ အမ်ားျပည္သူအတြက္ ေစတနာ ေမတၱာနဲ႔ ေရးတဲ့ စာေတြ မဟုတ္ပါ။ "ဒီစာအုပ္ ဖတ္ေကာင္းရမယ္လို႔ အာမ မခံ" လို႔ စာအုပ္ဖံုးမွာ ေရးေပးခဲ့ဖူးပါတယ္။
ငယ္ငယ္က ႏိုင္ငံေရး ဝါသနာပါတယ္။ ႀကီးေတာ့ သုေတသနပဲ ဝါသနာနဲ႔ ဇြဲနဲ႔ လုပ္ပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္း အာသာေက်ာင္းက ေစတနာနဲ႔ "ဒါေတြ ဆက္လုပ္မေနပါနဲ႔" လို႔ အားေပးပါတယ္။
***
ခင္မ်ိဳးခ်စ္ - အေနာ္ရထာ
စိတ္ကူးမ်ားရင္ သမုိင္းမဟုတ္၊ သမုိင္းဟုတ္ရင္ စိတ္ကူးမပါ။
မွန္နန္း (မွန္နန္းရာဇဝင္) ထဲမွာပဲ ႐ုပ္ရွင္႐ိုက္ဖုိ႔ ဇာတ္ၫႊန္းက ေရးၿပီးသား ပါေနတယ္။ ဒါမ်ိဳး ငါတို႔မသံုး။
***
ထိုးစစ္၊ ခံစစ္
သူမ်ားကို ကိုယ္က စၿပီး မတိုက္ခိုက္၊ သူက တိုက္လာရင္ ခံစစ္ကို အက်အန ျပင္ဆင္ ခုခံတယ္။ တုိက္ပြဲတိုင္း အႏိုင္မရႏိုင္ဆိုတာလဲ နားလည္ထားတယ္။ လုပ္ရဲရင္ ခံရဲရတယ္လို႔ အၿမဲ သတိ႐ွိတယ္။ စၾကဝေတးမင္း၊ မႏၶာတ္မင္းလဲ ေသတာပဲ လုိ႔ ေအာင္ပြဲရလို႔ ေအာက္ေျခလြတ္ေနတဲ့လူေတြကို ေျပာမိပါတယ္။
စကားေျပာ
ငါ့ကို ျပန္ၿပီး အျပစ္က်မယ့္ စကားမ်ိဳး၊ ငါ့ကို ျပန္ၿပီး ထိခိုက္မယ့္ စကားမ်ိဳး မေျပာမိေအာင္ သတိထားတယ္။ စကားဝိုင္းမွာ ငါ မပိုင္ႏိုင္တဲ့ကိစၥကို ဝင္မေျပာ။ ေျပာရင္လည္း ႐ွင္း႐ွင္းျပတ္ျပတ္ ေျပာတယ္။
(စကားခ်ပ္ - ေဝ့လည္ေခ်ာင္ပတ္ ေကြ႕ေကာက္ပတ္ခ်ာ႐ိုက္ အတင္းခ်ခ်င္ေသာ ဘယ္ႏွစ္ေတာင္ဝတ္မွန္းမသိသည့္ မဟာ့မဟာ ပုရိသေယာက္ျပားမ်ား သတိခ်ပ္ၾကပါကုန္)။
မသိလို႔ ေမးတာပါ။ အမွားျပင္ေပးပါ ဆုိတာမ်ိဳးလည္း စကားထဲ မပါေအာင္ သတိထားတယ္။ ဆိုလုိတာက "မသိလို႔ ေမးတာျဖစ္တယ္၊ ေျဖခ်င္မွေျဖ၊ မွားေျပာမိရင္ေတာ့ ကိုယ့္အမွားေၾကာင့္ က်ေရာက္မယ့္ ဒဏ္ကို ခံဖို႔ပဲ႐ွိတယ္" ဆိုတဲ့ သေဘာထား ျဖစ္တယ္။
ေကာင္းေကာင္းေျပာ၊ ေကာင္းတဲ့ စကားပဲေျပာ၊ မွန္တဲ့ စကားပဲေျပာ၊ လုိက္နာႏိုင္တဲ့ စကားပဲေျပာ ဆုိတာမ်ိဳးကို သိပ္သတိထားၿပီး လုိက္နာေျပာဆုိတာေတာ့ မဟုတ္ပါ။ မွန္တဲ့စကား၊ အက်ိဳး႐ွိမယ့္စကား၊ သူမ်ားလည္း နားေထာင္ခ်င္မယ့္စကားမ်ိဳးမွ ေ႐ြးၿပီး သတိထား ေျပာတာမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ပါ။ ဒါေပမဲ့ အေျခခံ ႐ိုးသားတဲ့စိတ္နဲ႔ ေျပာပါတယ္။ ႀကိဳက္ မႀကိဳက္ ဂ႐ုမစိုက္ပါ။
အပ်င္းေျပဖတ္တဲ့ စာအုပ္
၁) သမိုင္းေနာက္ခံ ဝတၳဳနဲ႔ Pornography အပါအဝင္ နာမည္ႀကီးတဲ့ စာအုပ္မ်ိဳးစံု
၂) ဒုတိယကမၻာစစ္ေနာက္ခံ စစ္ပြဲ၊ စစ္သံု႔ပန္း၊ သူလွ်ိဳ၊ စစ္ဗိုလ္ႀကီး၊ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ႀကီး အတၳဳပၸတၱိ
၃) သမိုင္းမွာ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ လူေတြရဲ႕ အတၳဳပၸတၱိ
၄) ကေလးပံုျပင္ (ျမန္မာတိုင္းရင္းပံုျပင္ေတြကို အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ဖို႔)
၅) ေကာင္းတဲ့ ျမန္မာစာအုပ္ကို အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ဖို႔
၆) ေဗဒင္စာအုပ္၊ လကၡဏာစာအုပ္၊ သႀကၤန္စာ
ဒီစာအုပ္ေတြကို လြယ္အိတ္ထဲမွာ ထည့္ယူသြားၿပီး လွည္း၊ ကား၊ မီးရထား၊ သေဘၤာစီးရင္း၊ မဂၤလာေဆာင္သြားရင္း၊ ဝန္ႀကီး၊ ၫႊန္ခ်ဳပ္၊ ပါခ်ဳပ္ေတြ ေခၚတဲ့ အစည္းအေဝးတက္ရင္း ဖတ္ပါတယ္။ အျပင္းအထန္ ျငင္းခုန္ရမယ့္ ျပႆနာကို အစေဖာ္ေပးၿပီး လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ ေ႐ႊ႕ထုိင္ၿပီး အစည္းအေဝး ၿပီးေလာက္တဲ့အခ်ိန္ထိ လက္ဖက္ရည္ အခြက္ခြက္ မွာေသာက္ၿပီး ဖတ္ပါတယ္။
လက္ဖက္ရည္ စကားဝိုင္း
ကိုယ့္ထက္ အသက္ႀကီးတဲ့လူ၊ ရာထူးႀကီးတဲ့လူ၊ ဂုဏ္ႀကီးတဲ့လူ၊ ကိုယ့္ကို ရာထူးက ခ်ပစ္ႏိုင္တဲ့လူ၊ အဲဒီ ႀကီးက်ယ္သူေတြရဲ႕ ညံ့ဖ်င္းပံုကို လူထူရင္ ေျပာတတ္ပါတယ္။ သတင္းစာထဲမွာလည္း ေဆာင္းပါးေရးထည့္ပါတယ္။ မႏၱေလးကို ပါေမာကၡအျဖစ္နဲ႔ ေရာက္သြားေတာ့ လူထုဦးလွက "မင္း ဒီတသက္ ပါေမာကၡျဖစ္မယ္လုိ႔ မထင္တာကြယ္" လို႔ ဆီးၿပီး ေျပာပါတယ္။ ပါေမာကၡခ်ဳပ္တစ္ဦးက "က်ဳပ္အေၾကာင္း မေကာင္းမေျပာရလို႔ တားမရမွန္း သိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္မွာေတာ့ မေျပာနဲ႔ဗ်ာ" လို႔ လူႀကံဳမွာဖူးပါတယ္။
မနက္မိုးလင္း ေက်ာင္းတက္တယ္ဆုိေပမယ့္ တကၠသိုလ္ေျမဝန္းက်င္ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္၊ ေရနီေျမာင္းေဘး အေၾကာ္ဆုိင္နဲ႔ အမရပူရ ေတာင္ေလးလံုးေက်ာင္းက ညေနမွ အိမ္ျပန္ပါတယ္။ အလုပ္ျဖဳတ္ပစ္မယ္လုိ႔ အခါခါ စဉ္းစားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ သမိုင္းေကာ္မ႐ွင္က ႏွစ္ခါ ျဖဳတ္ပစ္ဖူးပါတယ္။ ကိုယ့္ဘာသာ မထြက္မိတာကေတာ့ ေက်ာင္းဆရာအျဖစ္နဲ႔ သမိုင္းသုေတသန ခရီးထြက္ရတာ သိပ္အဆင္ေျပတယ္။ က်တက္မွာ အလံနီနဲ႔ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ေတြ႕တာေတာင္ "ဟိုေကာင္ေတြ အလကားေခၚလာတယ္ဗ်ာ၊ က်ဳပ္တို႔လည္း ကူညီမွာပါ" လို႔ ေျပာသြားတယ္။
ဆရာကန္ေတာ့ပြဲ
စာေမးပြဲႀကီးအၿပီး ေက်ာင္းရက္႐ွည္ ပိတ္ေတာ့မယ္ ဆိုရင္ ဆရာကန္ေတာ့ပြဲ လုပ္ၾကတယ္။ ငါကေတာ့ စာေမးပြဲ အေခ်ာင္ေအာင္ဖို႔ လာဘ္ေပးတာလုိ႔ တြက္တယ္။ မျဖစ္စေလာက္နဲ႔ နာမည္ပ်က္တယ္။ ငါက ဆုမေပးပါ။ "မင္းတို႔ေပးတာက နည္းတယ္။ ငါက ျပန္ၿပီး နိဗၺာန္ဆု မေပးႏိုင္ဘူး၊ မင္းတို႔နဲ႔ မတန္ဘူး" လုိ႔ ေျပာမိတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခ်က္ ၃ ခ်က္ကိုေတာ့ ေျပာပါတယ္။
၁) မင္းတို႔ ကိုယ္တိုင္ ႀကိဳးစားၿပီး ေအာင္ပြဲရမွ ေအာင္ရက်ိဳးနပ္တယ္။
၂) မင္းတို႔ အခု စာေမးပြဲ ေအာင္ရင္လည္း မင္းတို႔ ေတာ္လို႔မဟုတ္ဘူး။ ငါ အေအာင္ေပးလို႔ ေအာင္တာ။
၃) ေနာင္ ငါ့ကို လမ္းမွာေတြ႕ရင္ ႏႈတ္မဆက္နဲ႔။ ငါက မင္းတို႔ကို မွတ္မိမွာ မဟုတ္ဘူး။ မင္းတို႔က ဆရာ့တပည့္ပါလုိ႔ ေျပာလာရင္ေတာ့ ခိုင္းလိမ့္မယ္။ ေက်ာင္းဆရာဆိုတာ အားမနာတတ္ဘူး။
သူတို႔က စာအုပ္ဗီ႐ို၊ ခံုတန္းလ်ား၊ ကုလားထုိင္ ယူလာတဲ့အခါ ဥပမာ - "1979 သမုိင္း စတုတၳႏွစ္ ေက်ာင္းသားမ်ား ေကာင္းမႈ" လုိ႔ စာတန္းပါတယ္။ "ဒါ ဇရပ္မဟုတ္ဘူး။ ျပန္ယူသြား" လို႔ ေျပာရတယ္။ ေ႐ွးပံုစံ ကုလားထုိင္ႀကီး လာေပးေတာ့လည္း "ဒါမ်ိဳးက ျပတိုက္မွာထား၊ ဒီ မယူခဲ့နဲ႔၊ ထိုင္လို႔မေကာင္းဘူး" ေျပာရတယ္။
တစ္ႏွစ္တစ္ခါ တကၠသိုလ္ဓမၼာ႐ံုမွာ အသက္ ၇၅ ႏွစ္နဲ႔ အထက္ ဆရာအိုေတြကို အခုလက္႐ွိ ပါေမာကၡခ်ဳပ္၊ ပါေမာကၡကအစ ဆရာ ဆရာမေတြက ကန္ေတာ့တယ္။ အကန္ေတာ့ခံေတြကို စင္ျမင့္မွာတင္ထားတာ စင္ အျပည့္႐ွိတယ္။ သူတို႔ကို ေမးပါ။ အရင္က တကၠသိုလ္မွာ ဆရာကန္ေတာ့ပြဲ ႐ွိဖူးသလား၊ မ႐ွိပါလို႔ပဲ ေျဖလိမ့္မယ္။ ဒီလူႀကီးေတြ ေစတနာနဲ႔ သင္ၾကားပို႔ခ်သြားလို႔ တကၠသိုလ္ ဒီေလာက္ ႀကီးပြားလာတာေရာ ဟုတ္သလားလို႔ ေမးပါ။ ဟုတ္တယ္လို႔ပဲ ႂကြားမယ္။ ၾသဝါဒေပးတဲ့ ဆရာေတြက အေကာင္းခ်ည္း ေျပာဆဲ။ ငါ့လက္ဝဲက လူကိုလည္း ငါ ေစ့ေစ့စပ္စပ္ၾကည့္တယ္။ လက္ယာက လူကိုလည္း အားမနာတမ္း ၾကည့္တယ္။ ေစတနာ အေခ်ာင္းလည္း မျမင္ဘူး။ အျပားလည္း မျမင္ဘူး။ လခစားပဲ။ တကၠသိုလ္မွာေနၿပီး သုေတသန မလုပ္ဘူး။ ဒီလုိပဲ အေခ်ာင္ေနရင္း ႏွစ္ႏွစ္ျပည့္ေတာ့ ရာထူးတက္၊ ေလးႏွစ္ရျပန္ေတာ့ တစ္ခါတက္၊ တစ္ခါ ႏွစ္ႏွစ္မွာ ဆက္တက္၊ ေက်ာ္တက္။ ေနာင္မွာ တကၠသိုလ္ဝင္ဝင္ခ်င္း Luce, Hall, Peacock, Beaseley, ေမာင္ေမာင္ခ၊ သာလွ၊ လွေက်ာ္၊ လွျမင့္တို႔လို ပါေမာကၡတန္းျဖစ္တဲ့ေခတ္ ျပန္ေရာက္သြားမယ္။ အေျခအေနမွန္ကို တင္ျပတယ္။ အေျဖမ႐ွာပါ။ ငါ ပါဝင္လႈပ္႐ွားခဲ့တဲ့ ဘဝမွာ ငါ ကိုယ္တိုင္ မရွင္းတတ္တဲ့ ျပႆနာ။ ငါတတ္သေလာက္ ႐ွင္းေပးေပမယ့္ မ႐ွင္းတဲ့ ျပႆနာ။ ဥပမာ - ငါ့နည္းဟာ ေရေမွာ္မ်ားတဲ့ ေရအိုင္မွာ လက္တစ္ခုပ္စာ ေမွာ္မပါေအာင္ ယူၿပီး၊ ေမွာ္ဟာ ေရမ်က္ႏွာျပင္မွာ ျပည့္ၿမဲ ျပည့္ေနတာပဲ ေတြ႕တယ္လို႔ ေျပာရမယ့္ ေျဖ႐ွင္းနည္းျဖစ္တယ္။ ငါ ႐ႈံးခဲ့တယ္။
***
(ေဒါက္တာ သန္းထြန္း - ငါေျပာခ်င္သမွ် ငါ့အေၾကာင္း စာအုပ္မွ ေကာက္ႏုတ္ပါသည္)
***
Thursday, July 22, 2010
ေဒါက္တာ သန္းထြန္း (၃)
အမ်ိဳးသားစိတ္
ဦးဖိုးက်ား (၁၀ ဧၿပီ ၁၉၂၄ ကြယ္လြန္) ေရးတဲ့ ျမန္မာ့ဂုဏ္ရည္ ကို ဖတ္ၿပီး ႀကီးျပင္းခဲ့တာပါ။ သူေရးတာေတြ အကုန္မမွန္ဘူးဆုိတာ ခုမွ သိပါတယ္။ အေျခခံ မမွန္ေတာ့ အခု အေနအထုိင္ပံုစံလည္း မမွန္ဘူး ထင္ၾကပါတယ္။ တို႔ဘုိးဘြားေတြ ေဘာင္းဘီပဲ ဝတ္တယ္။ ေဘာင္းဘီ ဝတ္ခဲ့တာ အႏွစ္ ၄၀၀၀ ဆိုရင္ လံုခ်ည္ဝတ္တာ အႏွစ္ ၆၀၀ ေလာက္ပဲ ႐ွိေသးတယ္။ ေဘာင္းဘီဝတ္တာ ႐ိုးရာ၊ လံုခ်ည္ဝတ္တာ ကုလား (Tamil) စ႐ိုက္၊ ႐ွပ္ဝတ္တာ ဥေရာပစ႐ိုက္ ဒါေလာက္ေတာ့ သိထားသင့္တယ္။
ေက်ာင္းဆရာဘဝ
ဖဆပလ အစိုးရက ငါ့ကို ဘာအလုပ္မွ မေပး၊ ေလွ်ာက္လႊာတင္တိုင္း အပယ္ခံရလို႔ ငါ ေက်ာင္းဆရာျဖစ္ေနတာ။ "မင္းတို႔ကို ငါက ေစတနာ ေမတၱာ႐ွိလို႔ ဆရာလုပ္ေနတာ မဟုတ္ဘူး" လို႔ ေက်ာင္းသားေတြကို ငါ ေျပာထားပါတယ္။ "ေက်ာင္းဆရာအလုပ္ဆိုတာ မင္းတို႔ကို ဘယ္ေလာက္သင္သင္ မတတ္ဘူး။ ငါ့မွာလည္း သုေတသန အလုပ္ပ်က္တယ္။ ႏွစ္ဦး အက်ိဳးမ႐ွိတဲ့ လုပ္ငန္းကို ငါ အႏွစ္ ၅၀ လုပ္ခဲ့ရတယ္" လို႔ ေျပာမိတယ္။
ဒီတပည့္ေတြ ည့ံပံုေျပာရရင္ "ဖဆပလေတြ ဖ်င္းသလားမေမးနဲ႔။ လြတ္လပ္ေရး ေက်ာက္တိုင္ေတာင္ ေျဖာင့္ေအာင္ မစိုက္ႏိုင္ဘူး" ေျပာတာ အဟုတ္မွတ္လို႔ သြားၾကည့္ၾကတယ္။ ငါ့ကို အလုပ္ဝတၱရားမေက်ဘူး ဆုိၿပီး အလုပ္က ျဖဳတ္ပစ္ဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ ဘာလုပ္စားမလဲဆိုရင္ ေဗဒင္ေဟာမယ္၊ ဘိုးေတာ္လုပ္မယ္၊ ေ႐ွ႕ေနလုိက္မယ္၊ ဒီ ၃ ခုထဲက ဘာလုပ္လုပ္ ခ်မ္းသာႏိုင္တယ္။
ေထာင္တန္တဲ့ စကား
ဆယ္တန္း စာေမးပြဲ အေျဖလႊာကို စစ္ခြင့္ရလို႔ စစ္ရင္ စာတစ္အုပ္ စစ္ေဆးခ ေငြတစ္က်ပ္ရတယ္။ တစ္ႏွစ္မွာ သမိုင္းေမးခြန္းေပါက္တယ္။ ဆိုင္ရာ ပါေမာကၡကို မသကၤာပါ။ ငါ့ကို အုပ္တစ္ေထာင္ ေဝစုေပးၿပီး "ဒီမွာ ေမးခြန္းစာ႐ြက္" လုိ႔ ပါေမာကၡက ေပးေတာ့ "ေမးခြန္းက စာမမစစ္မီကပဲ ရၿပီး ျဖစ္ပါတယ္" လုိ႔ ေျပာလုိက္တယ္။ "ဒါျဖင့္လည္း မယူနဲ႔ေတာ့" လုိ႔ ေျပာၿပီး ေငြတစ္ေထာင္ဖိုး အေျဖစာအုပ္ေတြကို မေပးေတာ့ပါ။
အထက္ျမန္မာႏိုင္ငံ စာေရးဆရာအသင္း
မႏၱေလးေရာက္ေတာ့ ေ႐ႊကိုင္းသား ဦးေသာဘိတ (၅ ဇန္နဝါရီ ၁၉၁၂ - ၂၉ ဇြန္ ၁၉၈၇)၊ လူထုဦးလွ (၁၉ ဇန္နဝါရီ ၁၉၁၀ - ၇ ၾသဂုတ္ ၁၉၈၂)၊ ေဒၚအမာ (၂၉ ႏိုဝင္ဘာ ၁၉၁၅ ေမြး)၊ သိန္းႏိုင္၊ စြမ္းရည္၊ သာႏိုး ဆိုတဲ့ မိတ္ေဆြေတြက ငါနဲ႔ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ ေက်ာ္ရင္ကို သူတို႔ သင္းပင္းျဖစ္တယ္လို႔ ေ႐ြးေကာက္လုိက္ၾကတယ္။ မႏၱေလးသား လူအမ်ားကေတာ့ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္ေလာက္ကပဲ ေရာက္ေနတဲ့ ဦးလွကိုေတာင္ မႏၱေလးသား မေခၚပါ။ မအမာေယာက္်ားလို႔ပဲ သာမည လက္ခံထားတယ္။ တကၠသိုလ္ေမာင္ေစာလြင္ကေတာ့ ငါ့ကို စိတ္မပ်က္ေအာင္ "သံုးခါလယ္ အသယ္ျဖစ္" လို႔ အားေပးပါတယ္။ ငါကေတာ့ မႏၱေလးက ေကာင္ေလးေတြ ငါ့လိုပဲ ကတ္တီးကတ္ဖဲ့ မထီတရီေျပာလာၿပီလုိ႔ ေက်နပ္ပါတယ္။ ...
ဒီလိုနဲ႔ သုေတသနစာတမ္းအေရး ပိုသြက္လာတယ္။ မျပတ္ခရီးသြားလို႔ ေရးစရာေတြလည္း ေတြ႕ေတြ႕လာတယ္။ သူငယ္ခ်င္း အာသာေက်ာင္း က "မင္း သုေတသနစာတမ္းေရးဖို႔ ဘယ္က စားရိတ္ရသလဲ။ ဒီအေပၚက ဝင္ေငြ႐ွိသလား၊ ရာထူးတိုးသလား" ဆုိတာမ်ိဳး စစ္ေဆးပါတယ္။ ေငြကုန္တယ္၊ ရာထူးတိုးဖို႔ ေနေနသာသာ ျပဳတ္မွာေတာင္ စိုးရတယ္လုိ႔ သူသိသြားေတာ့ ႏြားက်လိုက္တာလို႔ ဖြင့္မေျပာေပမယ့္ ေျပာသလိုပါပဲ။ သူက သမိုင္းသုေတသနဌာနမွာ ၫႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္။ ေနာက္တစ္ေယာက္က ျမန္မာႏိုင္ငံသုေတသနအသင္းမွာ ဥကၠ႒ ဦးတင္အံုး။ သူတို႔ေျပာတာလည္း မွန္ေပသားပဲ။ ငါကေတာ့ သုေတသန မလုပ္တဲ့လူေတြ သုေတသန အဖြဲ႕အစည္းမွာ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ရင္ အဲဒီအဖြဲ႕အစည္း နစ္နာတာေပါ့လို႔ပဲ သိတယ္။ ငါနဲ႔မဆိုင္ပါဘူး။ အထက္ျမန္မာႏိုင္ငံ စာေရးဆရာသင္း၊ သုေတသနသင္းဆုိတာေတြ ပ်က္သြားေပမယ့္ ငါက စာေရးမပ်က္။
လူထုဦးလွ
ဦးလွကို ငါေတြ႕ေတြ႕ခ်င္း သူဟာ ငါ့အစ္ကိုလို႔ ငါ့စိတ္ထဲမွာ ျဖစ္တယ္။ ဦးလွဟာ ဒါကို အသိအမွတ္ျပဳပံုရတယ္။ အပိုစကား၊ ေလာကြတ္ေတြ မပါပါ။ ငါလိုခ်င္တာကို သူ႕ဆီက တိုက္႐ိုက္တစ္ခါမွ် မေတာင္းခံဖူးပါ။ ေပးရင္ယူတယ္၊ ေကၽြးရင္စားတယ္ ဆိုတဲ့ အဆင့္က ငါေနတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုေတာ့ ငါလိုသမွ်ကို သူသိၿပီးသား။ သူ လုပ္ေပးႏိုင္သမွ် လုပ္ေပးၿပီးသား။ အဲဒါေၾကာင့္ ငါေတာင္းခံဖို႔မလိုဘူး။ ေက်းဇူးတင္စကား ေျပာဖို႔ မလုိဘူး။ ေျပာလည္း မေျပာမိဘူး။ အဲဒါေတြကို ထင္႐ွားေအာင္ ေဖာ္ျပႏိုင္တဲ့ သာဓကေတြ အမ်ားႀကီး ႐ွိပါတယ္။
***
(ေဒါက္တာ သန္းထြန္း - ငါေျပာခ်င္သမွ် ငါ့အေၾကာင္း စာအုပ္မွ ေကာက္ႏုတ္ပါသည္)
***
ဦးဖိုးက်ား (၁၀ ဧၿပီ ၁၉၂၄ ကြယ္လြန္) ေရးတဲ့ ျမန္မာ့ဂုဏ္ရည္ ကို ဖတ္ၿပီး ႀကီးျပင္းခဲ့တာပါ။ သူေရးတာေတြ အကုန္မမွန္ဘူးဆုိတာ ခုမွ သိပါတယ္။ အေျခခံ မမွန္ေတာ့ အခု အေနအထုိင္ပံုစံလည္း မမွန္ဘူး ထင္ၾကပါတယ္။ တို႔ဘုိးဘြားေတြ ေဘာင္းဘီပဲ ဝတ္တယ္။ ေဘာင္းဘီ ဝတ္ခဲ့တာ အႏွစ္ ၄၀၀၀ ဆိုရင္ လံုခ်ည္ဝတ္တာ အႏွစ္ ၆၀၀ ေလာက္ပဲ ႐ွိေသးတယ္။ ေဘာင္းဘီဝတ္တာ ႐ိုးရာ၊ လံုခ်ည္ဝတ္တာ ကုလား (Tamil) စ႐ိုက္၊ ႐ွပ္ဝတ္တာ ဥေရာပစ႐ိုက္ ဒါေလာက္ေတာ့ သိထားသင့္တယ္။
ေက်ာင္းဆရာဘဝ
ဖဆပလ အစိုးရက ငါ့ကို ဘာအလုပ္မွ မေပး၊ ေလွ်ာက္လႊာတင္တိုင္း အပယ္ခံရလို႔ ငါ ေက်ာင္းဆရာျဖစ္ေနတာ။ "မင္းတို႔ကို ငါက ေစတနာ ေမတၱာ႐ွိလို႔ ဆရာလုပ္ေနတာ မဟုတ္ဘူး" လို႔ ေက်ာင္းသားေတြကို ငါ ေျပာထားပါတယ္။ "ေက်ာင္းဆရာအလုပ္ဆိုတာ မင္းတို႔ကို ဘယ္ေလာက္သင္သင္ မတတ္ဘူး။ ငါ့မွာလည္း သုေတသန အလုပ္ပ်က္တယ္။ ႏွစ္ဦး အက်ိဳးမ႐ွိတဲ့ လုပ္ငန္းကို ငါ အႏွစ္ ၅၀ လုပ္ခဲ့ရတယ္" လို႔ ေျပာမိတယ္။
ဒီတပည့္ေတြ ည့ံပံုေျပာရရင္ "ဖဆပလေတြ ဖ်င္းသလားမေမးနဲ႔။ လြတ္လပ္ေရး ေက်ာက္တိုင္ေတာင္ ေျဖာင့္ေအာင္ မစိုက္ႏိုင္ဘူး" ေျပာတာ အဟုတ္မွတ္လို႔ သြားၾကည့္ၾကတယ္။ ငါ့ကို အလုပ္ဝတၱရားမေက်ဘူး ဆုိၿပီး အလုပ္က ျဖဳတ္ပစ္ဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ ဘာလုပ္စားမလဲဆိုရင္ ေဗဒင္ေဟာမယ္၊ ဘိုးေတာ္လုပ္မယ္၊ ေ႐ွ႕ေနလုိက္မယ္၊ ဒီ ၃ ခုထဲက ဘာလုပ္လုပ္ ခ်မ္းသာႏိုင္တယ္။
ေထာင္တန္တဲ့ စကား
ဆယ္တန္း စာေမးပြဲ အေျဖလႊာကို စစ္ခြင့္ရလို႔ စစ္ရင္ စာတစ္အုပ္ စစ္ေဆးခ ေငြတစ္က်ပ္ရတယ္။ တစ္ႏွစ္မွာ သမိုင္းေမးခြန္းေပါက္တယ္။ ဆိုင္ရာ ပါေမာကၡကို မသကၤာပါ။ ငါ့ကို အုပ္တစ္ေထာင္ ေဝစုေပးၿပီး "ဒီမွာ ေမးခြန္းစာ႐ြက္" လုိ႔ ပါေမာကၡက ေပးေတာ့ "ေမးခြန္းက စာမမစစ္မီကပဲ ရၿပီး ျဖစ္ပါတယ္" လုိ႔ ေျပာလုိက္တယ္။ "ဒါျဖင့္လည္း မယူနဲ႔ေတာ့" လုိ႔ ေျပာၿပီး ေငြတစ္ေထာင္ဖိုး အေျဖစာအုပ္ေတြကို မေပးေတာ့ပါ။
အထက္ျမန္မာႏိုင္ငံ စာေရးဆရာအသင္း
မႏၱေလးေရာက္ေတာ့ ေ႐ႊကိုင္းသား ဦးေသာဘိတ (၅ ဇန္နဝါရီ ၁၉၁၂ - ၂၉ ဇြန္ ၁၉၈၇)၊ လူထုဦးလွ (၁၉ ဇန္နဝါရီ ၁၉၁၀ - ၇ ၾသဂုတ္ ၁၉၈၂)၊ ေဒၚအမာ (၂၉ ႏိုဝင္ဘာ ၁၉၁၅ ေမြး)၊ သိန္းႏိုင္၊ စြမ္းရည္၊ သာႏိုး ဆိုတဲ့ မိတ္ေဆြေတြက ငါနဲ႔ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ ေက်ာ္ရင္ကို သူတို႔ သင္းပင္းျဖစ္တယ္လို႔ ေ႐ြးေကာက္လုိက္ၾကတယ္။ မႏၱေလးသား လူအမ်ားကေတာ့ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္ေလာက္ကပဲ ေရာက္ေနတဲ့ ဦးလွကိုေတာင္ မႏၱေလးသား မေခၚပါ။ မအမာေယာက္်ားလို႔ပဲ သာမည လက္ခံထားတယ္။ တကၠသိုလ္ေမာင္ေစာလြင္ကေတာ့ ငါ့ကို စိတ္မပ်က္ေအာင္ "သံုးခါလယ္ အသယ္ျဖစ္" လို႔ အားေပးပါတယ္။ ငါကေတာ့ မႏၱေလးက ေကာင္ေလးေတြ ငါ့လိုပဲ ကတ္တီးကတ္ဖဲ့ မထီတရီေျပာလာၿပီလုိ႔ ေက်နပ္ပါတယ္။ ...
ဒီလိုနဲ႔ သုေတသနစာတမ္းအေရး ပိုသြက္လာတယ္။ မျပတ္ခရီးသြားလို႔ ေရးစရာေတြလည္း ေတြ႕ေတြ႕လာတယ္။ သူငယ္ခ်င္း အာသာေက်ာင္း က "မင္း သုေတသနစာတမ္းေရးဖို႔ ဘယ္က စားရိတ္ရသလဲ။ ဒီအေပၚက ဝင္ေငြ႐ွိသလား၊ ရာထူးတိုးသလား" ဆုိတာမ်ိဳး စစ္ေဆးပါတယ္။ ေငြကုန္တယ္၊ ရာထူးတိုးဖို႔ ေနေနသာသာ ျပဳတ္မွာေတာင္ စိုးရတယ္လုိ႔ သူသိသြားေတာ့ ႏြားက်လိုက္တာလို႔ ဖြင့္မေျပာေပမယ့္ ေျပာသလိုပါပဲ။ သူက သမိုင္းသုေတသနဌာနမွာ ၫႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္။ ေနာက္တစ္ေယာက္က ျမန္မာႏိုင္ငံသုေတသနအသင္းမွာ ဥကၠ႒ ဦးတင္အံုး။ သူတို႔ေျပာတာလည္း မွန္ေပသားပဲ။ ငါကေတာ့ သုေတသန မလုပ္တဲ့လူေတြ သုေတသန အဖြဲ႕အစည္းမွာ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ရင္ အဲဒီအဖြဲ႕အစည္း နစ္နာတာေပါ့လို႔ပဲ သိတယ္။ ငါနဲ႔မဆိုင္ပါဘူး။ အထက္ျမန္မာႏိုင္ငံ စာေရးဆရာသင္း၊ သုေတသနသင္းဆုိတာေတြ ပ်က္သြားေပမယ့္ ငါက စာေရးမပ်က္။
လူထုဦးလွ
ဦးလွကို ငါေတြ႕ေတြ႕ခ်င္း သူဟာ ငါ့အစ္ကိုလို႔ ငါ့စိတ္ထဲမွာ ျဖစ္တယ္။ ဦးလွဟာ ဒါကို အသိအမွတ္ျပဳပံုရတယ္။ အပိုစကား၊ ေလာကြတ္ေတြ မပါပါ။ ငါလိုခ်င္တာကို သူ႕ဆီက တိုက္႐ိုက္တစ္ခါမွ် မေတာင္းခံဖူးပါ။ ေပးရင္ယူတယ္၊ ေကၽြးရင္စားတယ္ ဆိုတဲ့ အဆင့္က ငါေနတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုေတာ့ ငါလိုသမွ်ကို သူသိၿပီးသား။ သူ လုပ္ေပးႏိုင္သမွ် လုပ္ေပးၿပီးသား။ အဲဒါေၾကာင့္ ငါေတာင္းခံဖို႔မလိုဘူး။ ေက်းဇူးတင္စကား ေျပာဖို႔ မလုိဘူး။ ေျပာလည္း မေျပာမိဘူး။ အဲဒါေတြကို ထင္႐ွားေအာင္ ေဖာ္ျပႏိုင္တဲ့ သာဓကေတြ အမ်ားႀကီး ႐ွိပါတယ္။
***
(ေဒါက္တာ သန္းထြန္း - ငါေျပာခ်င္သမွ် ငါ့အေၾကာင္း စာအုပ္မွ ေကာက္ႏုတ္ပါသည္)
***
Wednesday, July 21, 2010
ေဒါက္တာ သန္းထြန္း (၂)
ကၽြန္ေတာ္က ေက်ာင္းဆရာပါ။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ့လုပ္ငန္းက စာေရးတာပါ။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ လူ အေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း ကၽြန္ေတာ့ကို စာေရးဆရာလို႔ ထင္ေနၾကတယ္ေပါ့။ ထင္ၾကတဲ့ အတူတူ ကၽြန္ေတာ္ ဘယ္လို စာေရးဆရာျဖစ္သလဲဆိုရင္ ဘယ္သူေရးတာေတာ့ မွားတယ္၊ ဘယ္သူေရးတာ လုိေနတယ္၊ မျပည့္စံုဘူး ဆိုၿပီး ကေလာင္နဲ႔ ရန္သူေမြးတဲ့ စာေရးဆရာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီဘက္က ေအာင္ျမင္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ တကယ္က စာဖတ္လို႔ေကာင္းေအာင္ ေရးႏိုင္တဲ့ စာေရးဆရာ မဟုတ္ပါဘူး။ စာေရးဆရာစစ္စစ္က ဖတ္ေကာင္းေအာင္ ေရးႏိုင္တယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရးတဲ့စာဟာ ဖတ္မေကာင္းတာ ေသခ်ာတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ့စာအုပ္တစ္အုပ္ရဲ႕ မ်က္ႏွာဖံုးမွာ "ဒီစာအုပ္ ဖတ္ေကာင္းမယ္လို႔ အာမ မခံ" လို႔ ေရးခဲ့တယ္။ ဒါေလာက္ေျပာရင္ ကၽြန္ေတာ္ စာေရးဆရာေကာင္း မဟုတ္ဘူး ဆိုတာ ထင္႐ွားသြားၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရးထားတဲ့ စာေတြက တမင္ ႀကိဳးစားၿပီး ကိုး႐ိုးကားယား ေရးတယ္လို႔ေတာင္ ထင္စရာ႐ွိတယ္။ ဖတ္မေကာင္းပါဘူး။
***
က်မ္းကို ပံုႏွိပ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ အႏွစ္ 20 ေလာက္ ၾကာတဲ့အခါ ျပန္ၿပီး စစ္ေဆးရတယ္။ ျဖည့္ရ တည္းျဖတ္ရတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ သုေတသန လုပ္သက္ ႏွစ္ 40 ႐ွိၿပီဆုိေတာ့ အႏွစ္ 20 ေလာက္႐ွိရင္ ေရးၿပီးသားေတြမွာ ျပင္စရာေတြ ေတြ႕ပါတယ္။ ဟိုတုန္းက ေ႐ွးေဟာင္းသုေတသနက မတူးရေသးလို႔၊ ဒါမွမဟုတ္ ဒီမွတ္တမ္းေတြ လူမေတြ႕ေသး၊ မဖတ္ေသး၊ မကိုင္တြယ္ရေသးလို႔၊ ဒီအေၾကာင္းအရာေတြကို မသိခဲ့လို႔ အျမင္မွား၊ အထင္မွားေတြ ႐ွိတယ္။ အဲဒါေတြကို ျပန္ျပင္ရမွာကလည္း ကိုယ့္တာဝန္ပဲ။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရးထားတာေတြကို ဘယ္ေတာ့မွ လက္စသပ္လို႔ ရၿပီလုိ႔ မေျပာဝံ့သေလာက္ပါပဲ။
ကိုယ္တုိင္ ျပင္မသြားႏိုင္ေတာ့တဲ့အခါ တပည့္ေတြ တာဝန္ျဖစ္သြားျပန္တယ္။ အသက္ကေလး ေတာ္ေတာ္ရလာတဲ့အခါ တပည့္ေတြကို မွာရတယ္။ ငါမွားတာေတြ မင္းတို႔ ျပင္လုိက္ ျဖည့္လုိက္ၾကပါ။ မွာတဲ့အတိုင္း ဘယ္ႏွေယာက္ လုပ္မယ္ေတာ့ မသိ။ ဒါေပမဲ့ မွာခဲ့ရတာပဲ။ ဘာျဖစ္လုိ႔ဆုိေတာ့ အခု ကိုယ့္အထက္ ကိုယ့္ဆရာႀကီးေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ေျပာျပသြားတာေတြမွာ ခုရလာတဲ့ အေထာက္အထားေတြနဲ႔ မဟပ္မိတာေတြ ႐ွိတယ္။
ေ႐ွးေဟာင္း သုေတသနကလည္း မတူးေဖာ္ရေသး၊ တခ်ိဳ႕မွတ္တမ္းေတြလည္း မေတြ႕ေသးဘူးဆိုရင္ သူတို႔ေရးတဲ့ထဲ တခ်ိဳ႕အေၾကာင္းအရာေတြ ဘယ္ပါႏိုင္မလဲ။ ဒါေတြကို ကၽြန္ေတာ္က ျဖည့္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေျပာတာထဲ မပါတာကို ကၽြန္ေတာ့္တပည့္က ေနာင္အခါ ျဖည့္ရမွာပဲ။
ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ဒီလိုေျပာတာ တခ်ိဳ႕က မလြန္ဘူးလား ေမးတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆရာရဲ႕ အမွားကို ျပင္တယ္ဆုိေတာ့ လူသာမန္အေနနဲ႔ မႀကိဳက္ဘူးေပါ့။ နဲနဲ အကဲပိုေျပာတယ္လို႔ ထင္ႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း ဒီလူ သူ႕ကုိယ္သူ သိပ္ေတာ္တယ္ ထင္ေနတာလုိ႔ ေျပာသံလည္း ၾကားဖူးတယ္။ ဆရာသမား လူႀကီးမိဘ ေစာ္ကားရင္ ေျမၿမိဳလိမ့္မယ္လို႔လည္း ၿခိမ္းေျခာက္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္ ခုန ေျပာသလိုပဲ။ ကိုယ္တိုင္ေရးတာလည္း အႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ ၾကာတဲ့အခါ ျပင္ရတာ ျဖည့္ရတာ ႐ွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရးတဲ့စာကေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ ရပ္နားလို႔ မရဘူး။ ဆက္သြားေနမွာပဲ။
တျခားႏိုင္ငံ၊ တျခား ဘာသာရပ္ေတြကို သုေတသနလုပ္သူေတြလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔လိုပါပဲ။ သူတို႔ကိုယ္တုိင္ ေရးခဲ့တဲ့ စာအုပ္တခ်ိဳ႕က ပံုႏွိပ္ၿပီး စာအုပ္ဆုိင္က စင္ေပၚေရာက္ရင္ပဲ ဒီစာအုပ္ဟာ ေခတ္ေနာက္က်သြားၿပီ။ ပံုႏွိပ္ေနရတဲ့ အခ်ိန္ကာလမွာ ေပၚလာတဲ့ ေနာက္ဆံုးအသိေတြ မပါႏိုင္ေတာ့ဘူးလို႔ ဆုိလိုတယ္။ စာတမ္းတစ္ခု ျမန္ျမန္ေရးၿပီး ဆက္ရ ျဖည့္ရ ျပင္ရျပန္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာ့သမိုင္း သုေတသနမွာေတာ့ အသိသစ္က အခု ေျပာသေလာက္ ျမန္ျမန္ မေပၚေပါက္ႏိုင္လို႔ ေနာက္ အႏွစ္ ၂၀ ၾကာရင္ ျပန္ျပင္ရမယ္လို႔ ေျပာရတာပါ။ ၿပီးေတာ့ ငါျပင္ခ်ိန္မရလည္း ငါ့တပည့္ေတြ တာဝန္ေပါ့လို႔ ေျပာရတာပါ။
***
ပညာဆိုတာက အေမြေပးလုိ႔မရဘူး။ သင္ၾကားေပးလို႔ေတာ့ ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ လက္ခံသင္ယူတဲ့ လူရဲ႕အရည္အခ်င္းက သိပ္အေရးႀကီးတယ္။ ဆရာက အစေတာ္တယ္ ဆုိေပမဲ့ တပည့္မေတာ္ရင္ အဆံုးသတ္ညံ့မယ္။ ဆရာေတြက ဒီေကာင္သိပ္ေတာ္တယ္ ငါ့တပည့္ကြလုိ႔ ေျပာတတ္ၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ဒီေကာင္ေတာ္လုိ႔ ငါ့ဆီမွာ လာ တပည့္ခံတာလို႔ ေျပာေလ့႐ွိပါတယ္။
(ေဒါက္တာ သန္းထြန္း)
***
(သမိုင္းႏွင့္ စကားေျပာျခင္း စာအုပ္မွ ေကာက္ႏုတ္ပါသည္)
***
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရးတဲ့စာဟာ ဖတ္မေကာင္းတာ ေသခ်ာတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ့စာအုပ္တစ္အုပ္ရဲ႕ မ်က္ႏွာဖံုးမွာ "ဒီစာအုပ္ ဖတ္ေကာင္းမယ္လို႔ အာမ မခံ" လို႔ ေရးခဲ့တယ္။ ဒါေလာက္ေျပာရင္ ကၽြန္ေတာ္ စာေရးဆရာေကာင္း မဟုတ္ဘူး ဆိုတာ ထင္႐ွားသြားၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရးထားတဲ့ စာေတြက တမင္ ႀကိဳးစားၿပီး ကိုး႐ိုးကားယား ေရးတယ္လို႔ေတာင္ ထင္စရာ႐ွိတယ္။ ဖတ္မေကာင္းပါဘူး။
***
က်မ္းကို ပံုႏွိပ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ အႏွစ္ 20 ေလာက္ ၾကာတဲ့အခါ ျပန္ၿပီး စစ္ေဆးရတယ္။ ျဖည့္ရ တည္းျဖတ္ရတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ သုေတသန လုပ္သက္ ႏွစ္ 40 ႐ွိၿပီဆုိေတာ့ အႏွစ္ 20 ေလာက္႐ွိရင္ ေရးၿပီးသားေတြမွာ ျပင္စရာေတြ ေတြ႕ပါတယ္။ ဟိုတုန္းက ေ႐ွးေဟာင္းသုေတသနက မတူးရေသးလို႔၊ ဒါမွမဟုတ္ ဒီမွတ္တမ္းေတြ လူမေတြ႕ေသး၊ မဖတ္ေသး၊ မကိုင္တြယ္ရေသးလို႔၊ ဒီအေၾကာင္းအရာေတြကို မသိခဲ့လို႔ အျမင္မွား၊ အထင္မွားေတြ ႐ွိတယ္။ အဲဒါေတြကို ျပန္ျပင္ရမွာကလည္း ကိုယ့္တာဝန္ပဲ။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရးထားတာေတြကို ဘယ္ေတာ့မွ လက္စသပ္လို႔ ရၿပီလုိ႔ မေျပာဝံ့သေလာက္ပါပဲ။
ကိုယ္တုိင္ ျပင္မသြားႏိုင္ေတာ့တဲ့အခါ တပည့္ေတြ တာဝန္ျဖစ္သြားျပန္တယ္။ အသက္ကေလး ေတာ္ေတာ္ရလာတဲ့အခါ တပည့္ေတြကို မွာရတယ္။ ငါမွားတာေတြ မင္းတို႔ ျပင္လုိက္ ျဖည့္လုိက္ၾကပါ။ မွာတဲ့အတိုင္း ဘယ္ႏွေယာက္ လုပ္မယ္ေတာ့ မသိ။ ဒါေပမဲ့ မွာခဲ့ရတာပဲ။ ဘာျဖစ္လုိ႔ဆုိေတာ့ အခု ကိုယ့္အထက္ ကိုယ့္ဆရာႀကီးေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ေျပာျပသြားတာေတြမွာ ခုရလာတဲ့ အေထာက္အထားေတြနဲ႔ မဟပ္မိတာေတြ ႐ွိတယ္။
ေ႐ွးေဟာင္း သုေတသနကလည္း မတူးေဖာ္ရေသး၊ တခ်ိဳ႕မွတ္တမ္းေတြလည္း မေတြ႕ေသးဘူးဆိုရင္ သူတို႔ေရးတဲ့ထဲ တခ်ိဳ႕အေၾကာင္းအရာေတြ ဘယ္ပါႏိုင္မလဲ။ ဒါေတြကို ကၽြန္ေတာ္က ျဖည့္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေျပာတာထဲ မပါတာကို ကၽြန္ေတာ့္တပည့္က ေနာင္အခါ ျဖည့္ရမွာပဲ။
ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ဒီလိုေျပာတာ တခ်ိဳ႕က မလြန္ဘူးလား ေမးတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆရာရဲ႕ အမွားကို ျပင္တယ္ဆုိေတာ့ လူသာမန္အေနနဲ႔ မႀကိဳက္ဘူးေပါ့။ နဲနဲ အကဲပိုေျပာတယ္လို႔ ထင္ႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း ဒီလူ သူ႕ကုိယ္သူ သိပ္ေတာ္တယ္ ထင္ေနတာလုိ႔ ေျပာသံလည္း ၾကားဖူးတယ္။ ဆရာသမား လူႀကီးမိဘ ေစာ္ကားရင္ ေျမၿမိဳလိမ့္မယ္လို႔လည္း ၿခိမ္းေျခာက္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္ ခုန ေျပာသလိုပဲ။ ကိုယ္တိုင္ေရးတာလည္း အႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ ၾကာတဲ့အခါ ျပင္ရတာ ျဖည့္ရတာ ႐ွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေရးတဲ့စာကေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ ရပ္နားလို႔ မရဘူး။ ဆက္သြားေနမွာပဲ။
တျခားႏိုင္ငံ၊ တျခား ဘာသာရပ္ေတြကို သုေတသနလုပ္သူေတြလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔လိုပါပဲ။ သူတို႔ကိုယ္တုိင္ ေရးခဲ့တဲ့ စာအုပ္တခ်ိဳ႕က ပံုႏွိပ္ၿပီး စာအုပ္ဆုိင္က စင္ေပၚေရာက္ရင္ပဲ ဒီစာအုပ္ဟာ ေခတ္ေနာက္က်သြားၿပီ။ ပံုႏွိပ္ေနရတဲ့ အခ်ိန္ကာလမွာ ေပၚလာတဲ့ ေနာက္ဆံုးအသိေတြ မပါႏိုင္ေတာ့ဘူးလို႔ ဆုိလိုတယ္။ စာတမ္းတစ္ခု ျမန္ျမန္ေရးၿပီး ဆက္ရ ျဖည့္ရ ျပင္ရျပန္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာ့သမိုင္း သုေတသနမွာေတာ့ အသိသစ္က အခု ေျပာသေလာက္ ျမန္ျမန္ မေပၚေပါက္ႏိုင္လို႔ ေနာက္ အႏွစ္ ၂၀ ၾကာရင္ ျပန္ျပင္ရမယ္လို႔ ေျပာရတာပါ။ ၿပီးေတာ့ ငါျပင္ခ်ိန္မရလည္း ငါ့တပည့္ေတြ တာဝန္ေပါ့လို႔ ေျပာရတာပါ။
***
ပညာဆိုတာက အေမြေပးလုိ႔မရဘူး။ သင္ၾကားေပးလို႔ေတာ့ ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ လက္ခံသင္ယူတဲ့ လူရဲ႕အရည္အခ်င္းက သိပ္အေရးႀကီးတယ္။ ဆရာက အစေတာ္တယ္ ဆုိေပမဲ့ တပည့္မေတာ္ရင္ အဆံုးသတ္ညံ့မယ္။ ဆရာေတြက ဒီေကာင္သိပ္ေတာ္တယ္ ငါ့တပည့္ကြလုိ႔ ေျပာတတ္ၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ဒီေကာင္ေတာ္လုိ႔ ငါ့ဆီမွာ လာ တပည့္ခံတာလို႔ ေျပာေလ့႐ွိပါတယ္။
(ေဒါက္တာ သန္းထြန္း)
***
(သမိုင္းႏွင့္ စကားေျပာျခင္း စာအုပ္မွ ေကာက္ႏုတ္ပါသည္)
***
Tuesday, July 20, 2010
ေဒါက္တာ သန္းထြန္း
ေမး။ ဆရာႀကီး ဘဝမွာ လက္ကိုင္ထားတဲ့ ဘဝေနနည္းအယူအဆကို ေျပာေပးပါ။
ေျဖ။ အတိုက္အခံ႐ွိရင္ ေပ်ာ္တယ္။ ကိုယ့္ထက္ တန္ခိုးအ႐ွိန္အဝါ ၾသဇာအာဏာ႐ွိသူေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေျဖ႐ွင္းရတာ ပိုႀကိဳက္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ကိုယ္က စတင္ၿပီး အတိုက္အခံ ဆန္႔က်င္မႈ မျပဳပါ။ ႐ႈံးနိမ့္ရင္လည္း နစ္နာတယ္၊ ဝမ္းနည္းစရာလို႔ မထင္ပါ။ ေက်ာ္ေအာင္ က "ႏႈတ္ေၾကာင့္ေသမယ့္ လူ" လို႔ ေျပာခဲ့တယ္။ လက္ေအာက္ငယ္သားကို မတိုက္ခိုက္ပါ။ မတူတဲ့ အယူအဆေၾကာင့္ အျပစ္ေပး အေရးယူတာမ်ိဳး မ႐ွိပါ။ ကိစၥရပ္တိုင္းကို ကိုယ္ပိုင္ဉာဏ္နဲ႔ စဉ္းစားဆံုးျဖတ္တယ္။ ၾသဇာအာဏာ အ႐ွိန္အဝါ သက္ေရာက္မႈကို မခံယူပါ။ တစ္စံုတစ္ေယာက္က အကူအညီေတာင္းခံလာတဲ့အထိ ေစာင့္ဆိုင္းမေနဘဲ မိမိကူညီဖို႔ လုိအပ္တယ္ဆုိတာ သိ႐ံုနဲ႔ ခ်က္ခ်င္း ကူညီေဆာင္႐ြက္ေပးတတ္ပါတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္မွာေရာ ေနအိမ္မွာပါ ကိုယ္နဲ႔ အတူေနသူမ်ား ကိုယ့္ေၾကာင့္ စိတ္ဆင္းရဲမႈ မျဖစ္ရေအာင္ သတိျပဳေနထိုင္ပါတယ္။
ေမး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူငယ္ေတြအတြက္ ဆရာႀကီး လုပ္ေစခ်င္တဲ့အလုပ္၊ အေျပာခ်င္ဆံုးစကား႐ွိရင္ ေျပာျပေစခ်င္ပါတယ္။
ေျဖ။ ျမန္မာဓမၼသတ္မွာ အမ်ိဳးသား ၁၆ ႏွစ္၊ အမ်ိဳးသမီး ၁၅ ႏွစ္ျပည့္ရင္ ကိုယ္ပိုင္ဆံုးျဖတ္ခြင့္ ႐ွိေနၿပီး၊ အိမ္ေထာင္ျပဳႏိုင္တဲ့အ႐ြယ္ေရာက္ၿပီလို႔ ဆုိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူငယ္ေတြကို လူတတ္ႀကီးလုပ္ၿပီး ဘာကို လုပ္ေစခ်င္တယ္။ ဘာကို မလုပ္ေစခ်င္ဘူး ေျပာဖို႔လိုမယ္ မထင္ပါ။
ကၽြန္ေတာ္ လူငယ္ဘဝမွာ H G Wells ေရးတဲ့ Work, Wealth and Happiness of Mankind, Science of Life နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးသမိုင္း၊ ေခတ္သမိုင္း၊ ေခတ္စီးပြားေရးသမိုင္း၊ ဆို႐ွယ္လစ္အေတြးအေခၚစတဲ့ သမိုင္းဆိုင္ရာ စာအုပ္ေတြဖတ္ၿပီး ဘဝလမ္းၫႊန္အျဖစ္ ခံယူခဲ့ပါတယ္။
လူငယ္ဟာ ပညာ႐ွာအရြယ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ တကၠသိုလ္တစ္ခုတည္းသာလွ်င္ ပညာစခန္းမဟုတ္ပါဘူး။ အျခားပညာစခန္းေတြ ႐ွိပါတယ္။ လူငယ္ေတြအတြက္ တကၠသိုလ္အလြတ္ ေလ့လာသင္ၾကားစရာေတြ အမ်ားႀကီး ႐ွိပါတယ္။ စစ္အတြင္း တကၠသိုလ္ပိတ္ထားေတာ့ ကၽြန္ေတာ့ကို အေဖက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းပို႔ၿပီး သဒၵါ၊ သၿဂႋဳဟ္၊ ေဗဒင္ တခုခု သင္ခိုင္းလို႔ ေဗဒင္သင္ခဲ့ဖူးတယ္။ သင္ခဲ့ေတာ့ လိုအပ္ရင္ သက္ေမြးပညာအျဖစ္ အသံုးခ်ႏိုင္တာေပါ့။
ႏိုင္ငံျခားမွာ အထက္တန္းေအာင္တဲ့လူတိုင္း တကၠသိုလ္ကို သြားၾကတာ မဟုတ္ပါ။ အင္မတန္ စာေတာ္သူေတြသာ တကၠသိုလ္ဆက္တက္ၾကတယ္။ လူနည္းစုပါ။ တကယ္ေတာ္ တကယ္တတ္ တကယ္လုပ္ခ်င္သူေတြသာ တက္ၾကတာပါ။ အမ်ားစုက လုပ္ငန္းခြင္ဝင္၊ အဆင့္ဆင့္ လုပ္ငန္းခြင္ သင္တန္းတက္၊ ကၽြမ္းက်င္မႈအလိုက္ ရာထူးတက္၊ အဆင့္ျမင့္ အရာ႐ွိႀကီးေတြ ျဖစ္သြားၾကတာပါပဲ။
ကိုယ္ ျဖစ္ခ်င္တာကုိ တကယ္သိၿပီး၊ ျဖစ္ႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းကို ေ႐ြးခ်ယ္ လုပ္သြားရန္သာ ျဖစ္ပါတယ္။
***
(သမိုင္းႏွင့္ စကားေျပာျခင္း စာအုပ္မွ ေကာက္ႏုတ္ပါသည္)
ဖတ္ေနရင္းနဲ႔ အရမ္းကို ႀကိဳက္လာလို႔ ဖတ္လို႔ မၿပီးခင္ ႐ိုက္တင္လိုက္သည္။
ေျဖ။ အတိုက္အခံ႐ွိရင္ ေပ်ာ္တယ္။ ကိုယ့္ထက္ တန္ခိုးအ႐ွိန္အဝါ ၾသဇာအာဏာ႐ွိသူေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေျဖ႐ွင္းရတာ ပိုႀကိဳက္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ကိုယ္က စတင္ၿပီး အတိုက္အခံ ဆန္႔က်င္မႈ မျပဳပါ။ ႐ႈံးနိမ့္ရင္လည္း နစ္နာတယ္၊ ဝမ္းနည္းစရာလို႔ မထင္ပါ။ ေက်ာ္ေအာင္ က "ႏႈတ္ေၾကာင့္ေသမယ့္ လူ" လို႔ ေျပာခဲ့တယ္။ လက္ေအာက္ငယ္သားကို မတိုက္ခိုက္ပါ။ မတူတဲ့ အယူအဆေၾကာင့္ အျပစ္ေပး အေရးယူတာမ်ိဳး မ႐ွိပါ။ ကိစၥရပ္တိုင္းကို ကိုယ္ပိုင္ဉာဏ္နဲ႔ စဉ္းစားဆံုးျဖတ္တယ္။ ၾသဇာအာဏာ အ႐ွိန္အဝါ သက္ေရာက္မႈကို မခံယူပါ။ တစ္စံုတစ္ေယာက္က အကူအညီေတာင္းခံလာတဲ့အထိ ေစာင့္ဆိုင္းမေနဘဲ မိမိကူညီဖို႔ လုိအပ္တယ္ဆုိတာ သိ႐ံုနဲ႔ ခ်က္ခ်င္း ကူညီေဆာင္႐ြက္ေပးတတ္ပါတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္မွာေရာ ေနအိမ္မွာပါ ကိုယ္နဲ႔ အတူေနသူမ်ား ကိုယ့္ေၾကာင့္ စိတ္ဆင္းရဲမႈ မျဖစ္ရေအာင္ သတိျပဳေနထိုင္ပါတယ္။
ေမး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူငယ္ေတြအတြက္ ဆရာႀကီး လုပ္ေစခ်င္တဲ့အလုပ္၊ အေျပာခ်င္ဆံုးစကား႐ွိရင္ ေျပာျပေစခ်င္ပါတယ္။
ေျဖ။ ျမန္မာဓမၼသတ္မွာ အမ်ိဳးသား ၁၆ ႏွစ္၊ အမ်ိဳးသမီး ၁၅ ႏွစ္ျပည့္ရင္ ကိုယ္ပိုင္ဆံုးျဖတ္ခြင့္ ႐ွိေနၿပီး၊ အိမ္ေထာင္ျပဳႏိုင္တဲ့အ႐ြယ္ေရာက္ၿပီလို႔ ဆုိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူငယ္ေတြကို လူတတ္ႀကီးလုပ္ၿပီး ဘာကို လုပ္ေစခ်င္တယ္။ ဘာကို မလုပ္ေစခ်င္ဘူး ေျပာဖို႔လိုမယ္ မထင္ပါ။
ကၽြန္ေတာ္ လူငယ္ဘဝမွာ H G Wells ေရးတဲ့ Work, Wealth and Happiness of Mankind, Science of Life နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးသမိုင္း၊ ေခတ္သမိုင္း၊ ေခတ္စီးပြားေရးသမိုင္း၊ ဆို႐ွယ္လစ္အေတြးအေခၚစတဲ့ သမိုင္းဆိုင္ရာ စာအုပ္ေတြဖတ္ၿပီး ဘဝလမ္းၫႊန္အျဖစ္ ခံယူခဲ့ပါတယ္။
လူငယ္ဟာ ပညာ႐ွာအရြယ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ တကၠသိုလ္တစ္ခုတည္းသာလွ်င္ ပညာစခန္းမဟုတ္ပါဘူး။ အျခားပညာစခန္းေတြ ႐ွိပါတယ္။ လူငယ္ေတြအတြက္ တကၠသိုလ္အလြတ္ ေလ့လာသင္ၾကားစရာေတြ အမ်ားႀကီး ႐ွိပါတယ္။ စစ္အတြင္း တကၠသိုလ္ပိတ္ထားေတာ့ ကၽြန္ေတာ့ကို အေဖက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းပို႔ၿပီး သဒၵါ၊ သၿဂႋဳဟ္၊ ေဗဒင္ တခုခု သင္ခိုင္းလို႔ ေဗဒင္သင္ခဲ့ဖူးတယ္။ သင္ခဲ့ေတာ့ လိုအပ္ရင္ သက္ေမြးပညာအျဖစ္ အသံုးခ်ႏိုင္တာေပါ့။
ႏိုင္ငံျခားမွာ အထက္တန္းေအာင္တဲ့လူတိုင္း တကၠသိုလ္ကို သြားၾကတာ မဟုတ္ပါ။ အင္မတန္ စာေတာ္သူေတြသာ တကၠသိုလ္ဆက္တက္ၾကတယ္။ လူနည္းစုပါ။ တကယ္ေတာ္ တကယ္တတ္ တကယ္လုပ္ခ်င္သူေတြသာ တက္ၾကတာပါ။ အမ်ားစုက လုပ္ငန္းခြင္ဝင္၊ အဆင့္ဆင့္ လုပ္ငန္းခြင္ သင္တန္းတက္၊ ကၽြမ္းက်င္မႈအလိုက္ ရာထူးတက္၊ အဆင့္ျမင့္ အရာ႐ွိႀကီးေတြ ျဖစ္သြားၾကတာပါပဲ။
ကိုယ္ ျဖစ္ခ်င္တာကုိ တကယ္သိၿပီး၊ ျဖစ္ႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းကို ေ႐ြးခ်ယ္ လုပ္သြားရန္သာ ျဖစ္ပါတယ္။
***
(သမိုင္းႏွင့္ စကားေျပာျခင္း စာအုပ္မွ ေကာက္ႏုတ္ပါသည္)
ဖတ္ေနရင္းနဲ႔ အရမ္းကို ႀကိဳက္လာလို႔ ဖတ္လို႔ မၿပီးခင္ ႐ိုက္တင္လိုက္သည္။
Monday, July 19, 2010
Hero
လြတ္လပ္ေရးမရခင္က လြတ္လပ္ေရးရၿပီးရင္ ဗုဒၶဘာသာကို ႏိုင္ငံေတာ္ဘာသာအျဖစ္ ျပ႒ာန္းၾကဖို႔အေၾကာင္းကိုေျပာေတာ့ သူက ေျပာသည္ တဲ့။
"တိုက္တုန္းက အတူတူတိုက္လာခဲ့ၾကၿပီး လြတ္လပ္ေရးရမွ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ဒီလို လုပ္ရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေခြးျဖစ္သြားမွာေပါ့။ ဒီကိစၥ ဆရာတို႔ဘာသာ (သခင္ျမတို႔ကို ေျပာတာလုိ႔ ထင္သည္) လုပ္ရင္လုပ္၊ ကၽြန္ေတာ္မပါဘူး"
***
မွတ္ခ်က္။ ကိုယ္ကေတာ့ ဒီအခ်က္ကို နံျပားထက္ စြဲပါသည္။
ဘာလို႔ဆို အထက္က စကားက သူ ဘယ္လုိလူ ဆိုတဲ့ အရာမ်ားစြာကို အဲဒီတစ္ခြန္းနဲ႔ ျပလိုက္ႏိုင္သည္ ဟု ယူဆမိ၍ ျဖစ္သည္။ ဘာျဖစ္လို႔မ်ား သူမ်ားတကာ နံျပား၊ နံျပား ျဖစ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ကိုယ္က အဲဒီနံျပားကို စြဲလို႔ မရတာလဲလို႔ေတာ့ စဉ္းစားမိဖူးသည္။ အလကားေနရင္း ကန္႔လန္႔ေတြးခ်င္ေနမ်ားလား ဘာလားႏွင့္။
တကယ္ေတာ့ မဟုတ္။
ကိုယ့္ဇနီးကို ဘာေလးေတာ့ျဖင့္ စားခ်င္သည္ လုိ႔ ပူဆာပံုမ်ိဳးကေတာ့ လူတိုင္းလိုလို ႐ိုးသားႏိုင္သည္ ဟု ခံစားမိေသာေၾကာင့္ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ဟိုလူႀကီးလည္း ပူဆာႏိုင္သည္။ ဒီလူႀကီးလည္း ပူဆာႏိုင္သည္။ ထို႔ထက္ပို၍ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ ဆန္လြန္းသည္။
***
တကယ္ေတာ့ ႏိုင္ငံမွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ားစုမို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ဘာသာကို ဗုဒၶဘာသာလုိ႔ ျပ႒ာန္းရပါသည္ ဟု ဆုိလိုက္လွ်င္လည္း က်န္သည့္ ဘာသာဝင္အနည္းစုတို႔က ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ ကန္႔ကြက္စရာ အေၾကာင္း႐ွိလာလိမ့္မည္ မထင္ပါ။ သို႔ေသာ္ မလုပ္ဘူး ဟု ျပတ္ျပတ္သားသား ဆိုခဲ့သည္။
ထိုစကားတြင္ အရာအားလံုး ပါသည္။
အဲဒါကို ကိုယ္ သိပ္ႀကိဳက္သည္။ အလြန္ႀကိဳက္သည္။ ေသလုေမ်ာပါး ႀကိဳက္သည္။
(ထပ္ဆင့္မွတ္ခ်က္။ မႀကိဳက္တာေတြလည္း ႐ွိခ်င္႐ွိဦးမည္)
နံျပားကိစၥေတာ့ ေခါင္းထဲ သိပ္မ႐ွိ။
***
တကၠသိုလ္ေနဝင္း - ေအာင္ဆန္းဦးတို႔ အေဖ စာအုပ္မွ အခ်က္တစ္ခုကို ျပန္ေရးသည္။
***
ျဖည့္စြက္။ (12:58 PM)
ဒီစာဖတ္ၿပီး စကတည္းက နံျပားႀကိဳက္သူမ်ား မႀကိဳက္ဘဲ ျဖစ္သြားလိမ့္မည္ဟု မေမွ်ာ္လင့္ပါ။
:D
***
ျပင္ဆင္ခ်က္
ဗုဒၶဘာသာကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ ဘာသာအျဖစ္ အဆုိတင္သြင္းခဲ့တာ ဆရာၾကီး သခင္ျမ မဟုတ္ပါဘူး၊ ဆရာၾကီး ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိပါ။
သခင္ျမလုိ ၀ါရင့္ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္က အဲလုိ စကားမ်ဳိး လုံး၀ မေျပာပါဘူး၊ သခင္ျမဟာ အသက္ရွင္ေနထုိင္ခဲ့တဲ့ သူ႕သက္တမ္းတေလွ်ာက္ အမွားအကင္းဆုံး ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။
ေျပာလက္စနဲ႕ ဆက္ေျပာပါရေစ၊ ဆရာၾကီးဒီးဒုတ္ ဦးဘခ်ဳိ ဘာေၾကာင့္ ဒီအဆုိကို တင္သြင္းခဲ့သလဲ ဆုိတာနဲ႕ ပက္သက္ျပီး ဆရာၾကီးေၾကးမုံဦးေသာင္းရဲ႕ မွတ္တမ္းေတြထဲမွာ ရွာမေတြ႕ပါဘူး။ ဆရာၾကီး ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိရဲ႕ ဒီအဆုိနဲ႕ ပက္သက္ျပီး လက္လွမ္းမွီရာ အဲဒီေခတ္က အေနအထားေတြကို ဖတ္ၾကည့္ေတာ့ ... ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း ဗုံးဒဏ္ေၾကာင့္ ရန္ကုန္နဲ႕ ျမိဳ႕ၾကီးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ျမန္မာနဲ႕ တုိင္းရင္းသားေတြ ေက်းရြာေတြမွာ ေရြ႕ေျပာင္း ေနထုိင္ခဲ့ပါတယ္။ စစ္မျပီးခင္ ဗုံးၾကဲမွဳ ရပ္တန္႕ခဲ့ပါတယ္၊ အဲလုိလည္း ရပ္တန္႕သြားေရာ ပုိင္ရွင္မဲ့ေနတဲ့ အခန္းေတြ လူေနအိမ္ေတြကုိ ျမန္မာႏိုင္ငံသား မဟုတ္တဲ့ တရုတ္ ကုလားေတြ တက္ေနၾကပါတယ္၊ ျပႆနာဟာ ေျဖရွင္းဖုိ႕ ခက္ေတာ့ စစ္အျပီးျပန္၀င္လာတဲ့ အဂ္လိပ္အစိုးရ ကုိယ္လက္ရွိေရာက္ေနတဲ့ေနရာ ကိုယ္ပုိင္တယ္လုိ႕ အမိန္႕ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆုိရင္ ေနရာစရာမဲ့ျပီး လမ္းေဘးေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါလုိ အျဖစ္ ေတြကုိ သနားတတ္တဲ့ ဆရာၾကီး ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိက ကရုဏာေဒါေဒါ အဆုိ တင္သြင္းခဲ့တာပါ၊ ဗုဒၶဘာသာ မဟုတ္တဲ့ တျခား ဘာသာ၀င္ေတြအေပၚ မုန္းလုိ႕ လုံး၀ မဟုတ္ပါဘူး၊ ဆရာၾကီး ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိ သက္ရွိထင္ရွား ေနထုိင္ခဲ့တဲ့ ေခတ္ေတြမွာ သူဟာ လူခ်စ္လူခင္ အေပါမ်ားဆုံး ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးပါ။
(ကိုေအာင္ ပ်ဴႏိုင္ငံ)
"တိုက္တုန္းက အတူတူတိုက္လာခဲ့ၾကၿပီး လြတ္လပ္ေရးရမွ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ဒီလို လုပ္ရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေခြးျဖစ္သြားမွာေပါ့။ ဒီကိစၥ ဆရာတို႔ဘာသာ (သခင္ျမတို႔ကို ေျပာတာလုိ႔ ထင္သည္) လုပ္ရင္လုပ္၊ ကၽြန္ေတာ္မပါဘူး"
***
မွတ္ခ်က္။ ကိုယ္ကေတာ့ ဒီအခ်က္ကို နံျပားထက္ စြဲပါသည္။
ဘာလို႔ဆို အထက္က စကားက သူ ဘယ္လုိလူ ဆိုတဲ့ အရာမ်ားစြာကို အဲဒီတစ္ခြန္းနဲ႔ ျပလိုက္ႏိုင္သည္ ဟု ယူဆမိ၍ ျဖစ္သည္။ ဘာျဖစ္လို႔မ်ား သူမ်ားတကာ နံျပား၊ နံျပား ျဖစ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ကိုယ္က အဲဒီနံျပားကို စြဲလို႔ မရတာလဲလို႔ေတာ့ စဉ္းစားမိဖူးသည္။ အလကားေနရင္း ကန္႔လန္႔ေတြးခ်င္ေနမ်ားလား ဘာလားႏွင့္။
တကယ္ေတာ့ မဟုတ္။
ကိုယ့္ဇနီးကို ဘာေလးေတာ့ျဖင့္ စားခ်င္သည္ လုိ႔ ပူဆာပံုမ်ိဳးကေတာ့ လူတိုင္းလိုလို ႐ိုးသားႏိုင္သည္ ဟု ခံစားမိေသာေၾကာင့္ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ဟိုလူႀကီးလည္း ပူဆာႏိုင္သည္။ ဒီလူႀကီးလည္း ပူဆာႏိုင္သည္။ ထို႔ထက္ပို၍ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ ဆန္လြန္းသည္။
***
တကယ္ေတာ့ ႏိုင္ငံမွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ားစုမို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ဘာသာကို ဗုဒၶဘာသာလုိ႔ ျပ႒ာန္းရပါသည္ ဟု ဆုိလိုက္လွ်င္လည္း က်န္သည့္ ဘာသာဝင္အနည္းစုတို႔က ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ ကန္႔ကြက္စရာ အေၾကာင္း႐ွိလာလိမ့္မည္ မထင္ပါ။ သို႔ေသာ္ မလုပ္ဘူး ဟု ျပတ္ျပတ္သားသား ဆိုခဲ့သည္။
ထိုစကားတြင္ အရာအားလံုး ပါသည္။
အဲဒါကို ကိုယ္ သိပ္ႀကိဳက္သည္။ အလြန္ႀကိဳက္သည္။ ေသလုေမ်ာပါး ႀကိဳက္သည္။
(ထပ္ဆင့္မွတ္ခ်က္။ မႀကိဳက္တာေတြလည္း ႐ွိခ်င္႐ွိဦးမည္)
နံျပားကိစၥေတာ့ ေခါင္းထဲ သိပ္မ႐ွိ။
***
တကၠသိုလ္ေနဝင္း - ေအာင္ဆန္းဦးတို႔ အေဖ စာအုပ္မွ အခ်က္တစ္ခုကို ျပန္ေရးသည္။
***
ျဖည့္စြက္။ (12:58 PM)
ဒီစာဖတ္ၿပီး စကတည္းက နံျပားႀကိဳက္သူမ်ား မႀကိဳက္ဘဲ ျဖစ္သြားလိမ့္မည္ဟု မေမွ်ာ္လင့္ပါ။
:D
***
ျပင္ဆင္ခ်က္
ဗုဒၶဘာသာကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ ဘာသာအျဖစ္ အဆုိတင္သြင္းခဲ့တာ ဆရာၾကီး သခင္ျမ မဟုတ္ပါဘူး၊ ဆရာၾကီး ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိပါ။
သခင္ျမလုိ ၀ါရင့္ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္က အဲလုိ စကားမ်ဳိး လုံး၀ မေျပာပါဘူး၊ သခင္ျမဟာ အသက္ရွင္ေနထုိင္ခဲ့တဲ့ သူ႕သက္တမ္းတေလွ်ာက္ အမွားအကင္းဆုံး ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။
ေျပာလက္စနဲ႕ ဆက္ေျပာပါရေစ၊ ဆရာၾကီးဒီးဒုတ္ ဦးဘခ်ဳိ ဘာေၾကာင့္ ဒီအဆုိကို တင္သြင္းခဲ့သလဲ ဆုိတာနဲ႕ ပက္သက္ျပီး ဆရာၾကီးေၾကးမုံဦးေသာင္းရဲ႕ မွတ္တမ္းေတြထဲမွာ ရွာမေတြ႕ပါဘူး။ ဆရာၾကီး ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိရဲ႕ ဒီအဆုိနဲ႕ ပက္သက္ျပီး လက္လွမ္းမွီရာ အဲဒီေခတ္က အေနအထားေတြကို ဖတ္ၾကည့္ေတာ့ ... ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း ဗုံးဒဏ္ေၾကာင့္ ရန္ကုန္နဲ႕ ျမိဳ႕ၾကီးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ျမန္မာနဲ႕ တုိင္းရင္းသားေတြ ေက်းရြာေတြမွာ ေရြ႕ေျပာင္း ေနထုိင္ခဲ့ပါတယ္။ စစ္မျပီးခင္ ဗုံးၾကဲမွဳ ရပ္တန္႕ခဲ့ပါတယ္၊ အဲလုိလည္း ရပ္တန္႕သြားေရာ ပုိင္ရွင္မဲ့ေနတဲ့ အခန္းေတြ လူေနအိမ္ေတြကုိ ျမန္မာႏိုင္ငံသား မဟုတ္တဲ့ တရုတ္ ကုလားေတြ တက္ေနၾကပါတယ္၊ ျပႆနာဟာ ေျဖရွင္းဖုိ႕ ခက္ေတာ့ စစ္အျပီးျပန္၀င္လာတဲ့ အဂ္လိပ္အစိုးရ ကုိယ္လက္ရွိေရာက္ေနတဲ့ေနရာ ကိုယ္ပုိင္တယ္လုိ႕ အမိန္႕ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆုိရင္ ေနရာစရာမဲ့ျပီး လမ္းေဘးေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါလုိ အျဖစ္ ေတြကုိ သနားတတ္တဲ့ ဆရာၾကီး ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိက ကရုဏာေဒါေဒါ အဆုိ တင္သြင္းခဲ့တာပါ၊ ဗုဒၶဘာသာ မဟုတ္တဲ့ တျခား ဘာသာ၀င္ေတြအေပၚ မုန္းလုိ႕ လုံး၀ မဟုတ္ပါဘူး၊ ဆရာၾကီး ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိ သက္ရွိထင္ရွား ေနထုိင္ခဲ့တဲ့ ေခတ္ေတြမွာ သူဟာ လူခ်စ္လူခင္ အေပါမ်ားဆုံး ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးပါ။
(ကိုေအာင္ ပ်ဴႏိုင္ငံ)
Thursday, July 15, 2010
ဂႏၳဝင္ ငါးဟင္း
RITA: မမ 
kom: ရီတာ တရားမ်ားထိုင္ေနသလားလို႕။ စေနတနဂ္ေနြ ေတြ ေပ်ာက္ေနလုိ႕
RITA: သမီးကို ေျပာတာလား
kom: ဟုတ္တယ္။ သမီးကိ ေၿပာတာ. အၿဖဴေရာင္ဝတ္ထားတဲ႕ သမီးနဲ႔ လိုက္သြားတဲ႕ ေခြၿဖဴဆီကေနႀကားတာ
RITA: မၾကာခင္ အခ်ိန္အတြင္းမွာ ငါးဟင္းကို ႂကြားပါေတာ့မယ္ DND
kom: ႀကြားပါ ႀကြားပါ။ ဘုိက္ဆာေနတာနဲ႕ အေတာ္ဘဲ။ တုိ႕႕ေတာ႕ဝက္သားလံုးေႀကာ္ မေန႕က ေႀကာထားတာကုိဆက္စားမွာ မစားရေသး။
RITA: တခါတည္း စားခ်င္စိတ္ ေပ်ာက္သြားေစရမယ္
kom: ထင္ပါတယ္ သူမ်ားခ်က္တာလား ကိုယ္ခ်က္တာလားလုိႈ
RITA: ခဏေစာင့္ ခ်စ္ခ်စ္ဆီ အရင္ လွမ္းပို႔လိုက္ဦးမယ္ email နဲ႔
myo: DND ကဘာလဲ 
kom: ိေဒ အန္ နုိက္ၿဖစ္မယ္။
RITA: DND = ဒန္တန္႔ဒန္ 
kom: ီဒီ တီ ဒီၿဖစ္ရမွာ စာလံုးေပါငး္မွားေနတယ။္ ့႔ပ့ု ု ကိုဘ သူငယ္ခ်ငး္.
RITA: ခဏေလး ေမးလ္ပို႔ပါရေစ
kom: ပု္႕ပါ ပို႕ပါ. စိတ္ကုန္သြားေအာင္
RITA: kom: ပု္႕ပါ ပို႕ပါ. စိတ္ကုန္သြားေအာင္ ) 
RITA: ပံု (၁) )) နဲနဲေတာ့ သီးခံၾကပါ။ ဖုန္းကင္မလာ မေကာင္းလို႔ပါ။
kom: ကလစ္ရင္ေကာငးမလား မေကာငး္လးာ
RITA: ပံု (၂)
kom: စားၿပီးမွ ဖြင္ရင္ ေကာင္းမာလား မစားခင္ဖြင္ရင္ေကာငး္မလား။
RITA: ပံု (၃)
RITA: ပံု (၄) )) ဒါေလးက နဲနဲ ကပ္သြားလို႔ ေရထည့္လိုက္တာ ခုေနာက္ဆံုးပံု
kom: ပထမဆံုးပံုကေတာ႕စိတ္ပ်က္ြယ္ဘဲ
RITA: ခုထိ ျမည္းမၾကည့္ရေသးဘူး။ ဘယ္လိုေနမွန္း မသိဘူး။
RITA: အိမ္ကလူေတြလဲ ငါးဟင္းတခါမွ မခ်က္ဘူး။ ခ်က္ေတာ့ခ်က္တယ္ ပင္နီဆူလာက ဗမာငါး။ ဒါနဲ႔ ကိုယ္ဘာသာ ရမ္းတုတ္ထားတာ။
kom: းူဒုတ္ယပံုကလဲ အိုးကေသးေသး ငါးက ႀကီးႀကီး အၿမင္လခ်င္လို႕ ငရုတ္သိးေတြ အတင္းဘဲ ငါးေပၚတင္ထားတယ္။ စူးနြယ္ေလးနဲ႕မ်ားကြာပါ႕။
RITA: ငရုတ္သီး မပါဘူး မမ။ ခရမ္းခ်ဉ္သီး။ အစပ္မစား။
kom: သံုးက ငါးက ၿဖဴၿဖဴႀကီးအတင္းဘဲ ငရုတ္သီးေတါြတင္ၿပီးဖံုးထားတယ္ သူ႕ငါးႀကီးက ရုပ္ဆုိးတာကုိး
RITA: သမီး ႀကိဳးစားပမ္းစား mini chopper နဲ႔ ေမႊၿပီး ခ်က္ထားတာေတာင္ စိတ္ပ်က္စရာ ေကာင္းေသးသလား။
RITA: ဒါဆို ပို႔မိတာ မွားၿပီထင္တယ္။ ဖြင့္ မၾကည့္နဲ႔ လို႔ ေျပာလုိက္ရမလား ဟင္။
Vista: ကိုယ္ထင္တာေတာ့ ငရုတ္သီးထဲကို ငါးအစိမ္းထည့္ထားတယ္မွတ္လို ့ 
RITA: င႐ုတ္သီး မဟုတ္ပါဘူးဆို အတင္း င႐ုတ္သီးေနၾကျပန္ၿပီ
kom: အမေလး ေလး ေနာက္ဆံုးပံုက အဆုိးဆံုးဘဲ ေ၇ထည္႕လုိက္ေတာ႕မွၿဖဴၿဖဴႀကီးထြက္လာတယ္ စားခ်င္စိတ္ကုန္ေအာင္ ငါလိုေကာင္ေတာင္ မစားခ်င္ဘူး။ ေႀကာက္ပါၿပီးအိမ္လည္မေခၚ ဟင္းခ်က္မေက်ြးပါနဲ ယူမဲ႕ေယာက်ားေတာ႕ သနားမိေသးတယ။္ သြပ္သြပ္
RITA: ငါးက စတည္းက သူ႕ဘာသူ ျဖဴေနတာ ဘယ္တတ္ႏိုင္မလဲ။ ေသေတာ့မယ္ ရီရလို႔။ မခ်က္ခင္ ေၾကာ္လိုက္ဖို႔လဲ သတိမရဘူး။ အၾကာႀကီးခ်က္တဲ့ထိ ျဖဴေနတုန္း။
kom: အာရာ ဆီနဲ႕လွမ္႕လုိက္ရင ္နီသြားမယ္ထင္တာဘဲ က်က္မွ က်က္ရဲ႕လားမသိ. ။
RITA: အာရာဆီ ဆိုတာ ဘာလဲ။ သံလြင္ဆီေတာ့ ႐ွိတယ္။ ခ႐ုဆီလဲ ဝယ္ထားတယ္ ေဖာက္ေတာင္ မေဖာက္ရေသးဘူး။ ဒီတသက္ ေဖာက္မွ ေဖာက္ျဖစ္ပါ့မလား။
kom: မခ်က္ခင္ေႀကာ္စရာမလုိပါဘူး အုိးထဲမွက်က္ရ္ မနီသြားဘူးလား။ အာရာ......................... ဆိုတာ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္နဲ႕ေၿပာတဲ႕ အာေမနုိက္ ထံု ရီတာ။
RITA: ေအာ္ ေအာ္ သေဘာက္ေပါက္ၿပီ။
Vista: ငါးအစိမ္းကို ဆားဆႏြင္းမနယ္ထားဘူးလား။
RITA: ဆႏြင္းမနယ္ပါဘူး နံကုန္မွာေပါ့။ ဆႏြင္းကို ဆီသတ္တဲ့ထဲပဲ ထည့္တယ္။
kom: တုိ႕က ေခါက္ဆျဲေႀကာစ္ားမလုိ႕ ခရုဆီ ဝယ္မလို႕ ခရုဆိ ဆုိတာ တစ္သက္လံုးမယဝ္ဘူးလို႕ ဘာမွ န္းမသိလုိ႕ၿမိဳးကုိ ေမးေတာ႕မလုိ႕ေတာ္ဘဲ ဘယ္မွာ ဘယိလုိ ဘယ္နာမည္နဲ႕ဝယ္ရမလဲ။
RITA: မမနဲ႔ ကိုယ္နဲ႔ တူတူပဲ။ ဟိုေန႔က ntuc ကေန ဉာဏ္ထြန္းကို ဖုန္းဆက္လွမ္းေမးရတယ္။ ခ႐ုဆီက ဘယ္ႏွမ်ိဳးေတာင္ ႐ွိတာလဲလို႔ ဒီမွာ ခ႐ုဆီလုိလိုဟာေတြ ငါ အမ်ားႀကီး ေတြ႔ေနတယ္လို႔။ ဆရာက ကိုယ့္ အထင္ႀကီးၿပီး brand ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးလို႔ ေျပာတယ္ ထင္ေနေသးတယ္။ (ဘယ္သူ႕မွ ျပန္မေျပာနဲ႔လို႔ ပိတ္ထားတာ။ ခုလို လူစံုတုန္း ကိုယ့္ဘာသာ ေျပာခ်င္လို႔)
kom: အရင္ဘေလာ႕တံဳးက ဟင္းခ်က္ေသးတယ္ မွတ္မီေသးလာ ပဳစြန္ႀကာ္ ေလ. ရီတာ မွတ္မိလား. တို႕ထင္တာဘဲ ပုဏြန္ေႀကာမဟုတ္လား.
RITA: တကယ္ေတာ့ oyster လို႔ေတာ့ သိပါတယ္။ အနီးမွာ abalone ေတြ႕ေတာ့ အဲဒါကလဲ ခပ္ဆင္ဆင္ဆုိေတာ့ ေရာသြားတာ
kom: Oyster sauce ေက်းဇဴး ဗစ္ တစ္ကယ္ ဝယ္မလို႕ ဘယ္လုိေၿပာရမွန္းမသိတာနျ႕ၿပန္လာတာ။
mon: ခရုပုံပါပါတယ္ေလမမ
RITA: ေတာ္ေသးတယ္ မမ snail sauce လို႔ မေျပာခဲ့တာ။
Vista: snail sauce
kom: snail ဆိုတာဘာမွန္းမွ မသိတာ စိတ္ခ် မေၿပာပါဘူး။
mon: မမ အရြက္ေၾကာ္ရင္ ခရုဆီနဲ႕ ငံျပာရည္ေလးနဲနဲထဲ့ေၾကာ္ေလ စားလုိ႕အရမ္းေကာင္းတယ္
RITA: အမယ္ ဆရာႀကီး မလုပ္ပါနဲ႔ သိတယ္
kom: ေခါက္ဆဲြေႀကာ္စားမယ္ ခရုဆီယဝ္ၿပီးရင္. ၿမိဳး. အရင္ေႀကာ္ၿပီးဖဘ မွာၿပပါ. လုိက္ေႀကာ္ႀကည္႕မယ။္
mon: ေခါက္ဆြဲေၾကာ္ထဲေတာ့ ထဲ့တာမၾကားဖူုးဘူးမမ
kom: ဟမ္. မထည္႕ဘူးလာဒ
mon: အရြက္ေၾကာ္မွာပဲထဲ့တာေလမမမ။ ခ်က္တတ္တဲ့လူေမးၾကည္႕ပါအုံး
kom: မမ ေတြမ်ားေနၿပီ မြန္.
RITA: ငါးဟင္းကို ဖြင့္မၾကည့္နဲ႔။ ၾကည့္ရင္လဲ စားၿပီးမွ ၾကည့္လို႔ ေနာက္က စာထပ္ပို႔လိုက္တယ္။ ေရခ်ိဳးလိုက္ဦးမယ္။ 
kom: ဘယ္မွီေတာ႕မလဲ ရီတာရယ္။
RITA: kom: ဟုတ္တယ္။ သမီးကိ ေၿပာတာ. အၿဖဴေရာင္ဝတ္ထားတဲ႕ သမီးနဲ႔ လိုက္သြားတဲ႕ ေခြၿဖဴဆီကေနႀကားတာ )) ဟမ္ ဒါကို ခုနက မျမင္ဘူး။ သတင္းက ျမန္လွခ်ည္လား။ ေနာက္ကေန လိုက္ေခ်ာင္းေနသလုိပဲ။ အျဖဴေရာင္ဝတ္တာပါ သိသြားျပန္ၿပီ။
kom: သိတယ္ေလ သိတယ္ ၿမိဳးလဲသတယ္ စင္စက ္လဲသိတယ္ ေပါက္လဲသိတယ္။ ကုိဘလဲသိတယ္။
myo: သိတယ္ေလ လူတိုင္းသိတဲ့ကိစၥ
RITA: တမင္ ဘယ္သူမွ မသိေအာင္ ဖုံးထားတာ။ ေတာ္ၾကာ ပြဲေတြ ဆက္ေနမွာ စိုးလုိ႔
s: အမေလး.. အေမေရ.. ဘာၾ႕ီးလဲ https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEggkp0PcGTIm49ua0WA7MqKYa-6PYDs3RrWhkbfO9xaxf_di1-QX6Gsg6xGtDHPIGHCk5rnRIUSwvQoPFb6LR-j9niZ4eTTUQVXJYBxyb8tc6WJphFNhAlCzwlHn1oSoBKaIfT1spDUo3M/s1600/140720101656.jpg
ဘာၾကီးလဲ။ ပံုကိုေၾကာေနတာ 
RITA: << မမစင္ (လက္တြဲသင္ျပမယ္ မ႐ွိဘူး)
kom: ေနာက္ဆံုးပံုကေလးကိုဖြင္႕လုိက္ပါဦးစင္စင္ ..စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ေၿပာသည္။
RITA: သူ႕ဘာသာ ငါးက အသားျဖဴေနတာ ဘယ္တတ္ႏိုင္မလဲ။ က်က္ရင္ ၿပီးတာပဲ မဟုတ္ဘူးလား။
s: ေအာင္မေလ.. သင္တာေတာင္ လက္တြဲသင္ရမတဲ့ ေတာ္ေ၇း..
kom: ဘယ္နယ္လုပ္ႀကမတံု.း.သူက ခူးၿပီၚခပ္ၿပီးသားလုိခ်င္တာတဲ႕ ။
RITA: ဟုတ္တယ္ ဟိုတေယာက္က ဟိုဟာလုပ္လိုက္ ဒီတေယာက္က ဒီဟာလုပ္လိုက္ပဲ လုပ္ခ်င္တာ။
s: 2 ပံုၾကည့္ျပီးျပီ မမေရ
myo: ေနာက္ဆံုးပံုကို အသက္ေအာင့္ႏွိပ္လိုက္
kom: စုိင္းထိီးဆုိင္ကိုႀကည္႕ခ်င္ရင္ မ်က္စိေမွးႀကည္႕ရသလိ ုု သူႈငါးက လည္းမွ်က္စိမွီတ္ၿပီးစားမွသာလွ်င္ စားနိုင္မဲ႕အေၿခအေနမွာရွီတယ။္ ဒါေတာင္ၿမည္းမႀက္ည႕ရေသးဘူးဆုိဘဲ . အရမး္စိတ္ညစ္ေနသူ
s: မမ..အဲ့ထက္ပိုရီလို႕ ရတဲ့ အရုပ္ မရွ္ိေတာ့ဘူးလား.. ေနာက္ဆံုးပံု ခုပဲ ၾကည့္ျပီးျပီ
RITA: I remembered one of my friend's first Pork Curry. One side is white, another side is reddish brown. 
You don't need to ask other's opinion, you yourself can taste that curry. How is the taste ? )) သူငယ္ခ်င္းေတြကိုပါ Bcc နဲ႔ ပို႔လိုက္လို႔။ ဉာဏ္ထြန္းဆီက ျပန္စာ။ အားေပးၾကတယ္
s: မလုလုတို႔ ေနာင္သူတို႕ ေတာင္ ဒီလို ခ်က္တတ္တာ မဟုတ္ဘူး.. ႏွစ္ေရာင္ျခယ္ငါး
RITA: ငါ ခုထိ မျမည္းၾကည့္ရေသးဘူး။ မျမည္းရဲေသးလို႔။ )) သူ႕ကို ကိုယ္က ျပန္တဲ့စာ။ hee hee
s: သူတို႕ ခ်က္ရင္ အနီတစ္ေရာင္ထဲရယ္ .. ခုက အျဖဴေရာ အနီေရာ
RITA: အာာာာ တေရာင္တည္းပါ အျဖဴတခုတည္း က်န္တာက ခရမ္းခ်ဉ္သီး အုပ္ထားတာ။
kom: စားေသာက္ဆုိင္ထဲသုိ႕လူတစ္ေယာက္ဝင္လာသည္။ ႀကက္ဥတစ္လံုးကုိ တၿခမး္က က်က္ တစ္ခ်မး္က တူး. တစ္ဘက္ကက်က္တစ္က်က္ေႀကာ္ေပးပါဗ်ာ. ဟမ္. ဘာၿဖစိလုိ႕လဲ .................အိမ္က မိန္းမကုိ သတိရလုိ႕ပါ ခရီးထြက္လာတာနဲနဲႀကာလာၿပီဆုိေတာ႕...........
RITA: be confident. This is your first anyway. So don't expect much, and you'll be ok. )) စာ ျပန္လာျပန္တယ္ ဉာဏ္ထြန္းဆီကပဲ။ ဒါမွ တို႔သူငယ္ခ်င္း
s: သူ႕ငါးၾကီး ျဖဴေနတာ ဖံုးခ်င္လို႕ၾကက္သြန္ဆီသတ္ေတြနဲ႕ ဖံုးထားတာကို ရီခ်င္တာ
RITA: ဘယ္ကလာ ဖုန္းရမွာတုန္း။ ငါးျဖဴတာ ပံုမွန္လို႔ ထင္ေနတာ အေပၚမွာ တင္ထားတာက အဲဒီက အရသာေလးေတြ ဝင္လာေအာင္လုိ႔
kom: you'll be ok. တဲ႕ သူတို႕ေက မွာလို႕ေၿပာတာမဟုတ္ဘးူ နင္႕ငါး နင္ဘဲစား ငါတို႕မစားဘူးဆုိတဲ႕သေဘာ.
s: ဒါ အခ်စ္ဥၤီးေလးလား... ျဖစ္တတ္ပါတယ္ေလ... က်ိတ္မွိတ္ျမိဲဳခ်ၾကည့္လိုက္ပါ။
kom: တို႕ေတာ႕ မၿမိုဳနုိင္ပါဘူး. ဘာဘဲၿဖစ္ၿဖစ္ ရီတာဘဲ စား. အုိေကမွာပါ. (ပံု ထပ္အားေပးေနသူ) remember rita ::::::::::::::::>> you'll be ok you'll be okyou'll be ok not we
myo: စားေကာင္းမယ့္ပံုပါ ငါးကို ဆႏြင္းမနယ္ဘူးလား ရီတာ။ ဆား ဆႏြင္းအရင္နယ္ထားလိုက္ရင္ အေရာင္တမ်ိဳးျဖစ္သြားမယ္ထင္တယ္။ (မ်ိဳးတစ္ေယာက္ပဲ အားေပးေဖာ္ရတယ္)
RITA: ဆႏြင္းက အစိမ္းနယ္ရင္ နံမွာေပါ့လို႔
myo: မနံေအာင္ နယ္ရတာေလ
RITA: myo: မနံေအာင္ နယ္ရတာေလ )) ဆႏြင္းနံ႔ႀကီးက နံမယ္ မဟုတ္ဘူးလားလို႔
s: စပါးလံုးတစ္ေထာက္အလွကို မၾကည့္ပါနဲ႔.. အရသာ က လွ်ာလည္ရင္လည္ေနမွာပါ.. (လွ်ာက ဘယ္လိုခံစားရမွန္းမသိလို႕ ညက္စိလည္သြားတာ) ရီတာ့ပံုေတြ ဝင္းဒိုးတစ္ခုစီနဲက အကုန္ဖြင့္ထားတယ္...
myo: ဒါဆို ညွီလည္းညွီမယ္ထင္တယ္
kom: ၿဖစ္နုိင္တယ္ မႀကားဘူးဘူးငါးကုိ ဘာန႕႕ဲမွ မနယ္ဘဲ ခ်က္ရမယ္ဆုိတာ ဘယ္သူမွ လက္တြဲ မေခၚထားႀကဘူးနဲ႕တူတယ္။
RITA: နယ္တယ္ေလ ဆား ငံျပာရည္ ခ်ိဳမႈန္႔
myo: ဆႏြင္း သာနံေၾကးဆို ဘယ္သူက ဆႏြင္းထည့္ခ်က္ေနေတာ့မလဲ ရီတာထံဳရဲ႕
RITA: ထည့္တယ္ေလ ဆႏြင္းကို ဆီသတ္ရင္
s: Rita ... u will b OK.. 
mon: ၾကည္႕စမ္းပါအုံးရီတာ့ကုိ ေျပာေနလုိက္ၾကတာ ကုိယ္လဲ မစားႏုိင္ပါဘူး ငါးဟင္းျဖဴျဖဴၾကီး
s: ပံုဖြင့္ၾကည့္ျပီးေတာ့ ခ်စ္ခ်စ္က အိမ္တြင့္မွဳနဲ႕ အခ်က္အျပဳတ္သင္တန္းသြားတက္မယ္တဲ့
kom: ဂ်ငး္ေလးပါ ထည္႕လုိက္ရင္မေကာငး္ဘူးလားမ်ိဳး ဆနြငး္ဆုိတာ အသားမွာနယ္႕ရတာ ငါေတာင္သိေသးတယ္။
RITA: သားငါး အစိမ္းကို တခါမွ မနယ္ဘူး။ ခ်င္း၊ ၾကက္သြန္ျဖဴနီက အႏွစ္လုပ္တဲ့ထဲ ပါၿပီးသား။
myo: ပုစြန္တို႔ ငါးတို႔ ညွီနံ႕ျပင္းတာေတြကို ဆား ဆႏြင္းအရင္နယ္ထားတာ
RITA: တခါမွ အသားကို ဆႏြင္းမနယ္။ ဆီပူလာရင္ ဆႏြင္းမႈန္႔ဗူး ဖြင့္ထည့္လိုက္တယ္ ဒါပဲ။
kom: ဘုးလုိက္ေမွာက္က်သြားမွခက္မယ္။ (ပံဳ မဆလာဘူးေမွာက္အိုးထဲေမွာက္က်ဖူးသူ) ရီတာ အရင္ ကပုဖြန္ေႀကာ္ထားတာခ်ၿပလုိက္စမ္းပါ. ဒီေလာက္မဆုိးပါဘူ အခုဘာလုိ႕လက္၇ေည္ေတြ က်သြားတာလဲ
RITA: ပုစြန္ရယ္ ငါးရယ္ သမီးက မႀကိဳက္။ ေျခေလးေခ်ာင္းပဲ ႀကိဳက္တာ။ အဲဒါေၾကာင့္ ႏွစ္ခ်ီၾကာမွ စင္ကာပူမွာ ငါးဟင္းစားဖို႔ ႀကံတာ။
s: မဆလာ အိုးထဲ ေမွာက္က်
kom: ဟာ မဆလာေတြအိုးထဲ႕ ကေန ၿပန္ဆယ္ရတာ မလြယ္ဘူး။ မ်ားႀကီး
RITA: ဒါေၾကာင့္ ကိုမဆလာလို႔အမည္တြင္သြားတာလား
Boyz: ရီတာကိုမ်ား ဝိုင္းေျပာလိုက္ၾကတာ... ဘာမွ မက်န္ေတာ့ဘူး။ စကားမစပ္ ငါးက ဘာလုိ႔ ျဖဴေနရတာတုန္း...
myo: ဒါေပမယ့္ ဒီက ေရာငး္တဲ့ငါးေတြေတာ့ ျဖဴျဖဴၾကီးေတြပါ။ ဆိုင္က ငါးဟင္းေတြကိုေျပာတာ
kom: တို႕လဲသိခ်င္ေနတာဘဲ မၿဖူေအာင္ဘယ္လုိခ်က္ရမလဲလုိ႕။
RITA: မသိဘူး ငါးကို မကၽြမ္းက်င္။ ဒီမွာလည္း ငါးတခါမွ မစား။ ျဖဴတာ ပံုမွန္လို႔ပဲ ထင္ေနတယ္။
Boyz: ခက္တာမွတ္လုိ႔ ... တူးေအာင္ ေၾကာ္လိုက္ရင္ မည္းသြားမွာပဲ
myo: ဒီကပဲငံျပာရည္အေနာက္ေတြေလာင္းထည့္လိုက္ပါလား မမ ေတာ္ေတာ္မည္းတယ္ ဒီကေရာင္းတာေတြ
RITA: အိမ္က ညီမေလး တစ္ေယာက္ရဲ႕ အေမကဆုိ သူ႕သမီးေတြ ဘာမွ မလုပ္ခိုင္းဘူးတဲ့။ လုပ္တတ္ရင္ ေယာက္်ားေတြကို လုပ္ေကၽြးေနရမယ္။ မလုပ္တတ္ရင္ အိမ္ေဖာ္ေခၚလို႔ ေျပာတယ္တဲ့။ ဒါေပမဲ့ သူ ဒီမွာ ခ်က္ေတာ့ အဟုတ္ပဲ။ ကိုယ္က်ေတာ့ လွည့္ကို မၾကည့္တာ အိမ္မွာတုန္းက။ ကိုယ္နဲ႔ မဆိုင္သလိုပဲ။
kom: တုိ႕ကလည္းေသာက္ေရေတာင ္သူမ်ားက ခပ္ေပးတာ။
RITA: အိမ္မွာ ေကာ္ဖီေတာင္ ေဖ်ာ္မေသာက္။ ဒါေပမဲ့ ရီးစားကိုေတာ့ ခ်က္ေကၽြးမွာပါ။
kom: ရီတာခ်က္ေပမဲ႕ ဟုိက ထြက္ေၿပးမွာပါ။ n2 လဲ အဲသလုိဘဲေၿပာေနတာဘဲသြပ္ သြပ္။
RITA: ထြက္ေျပးရင္ေတာ့ ခ်က္မေကၽြးေတာ့ဘူးေပါ့ 
s: ေမာင္ၾကီးျပန္လာလာခ်င္း ျပလိုက္ျပီ....
kom: ဘာေၿပာလဲ စိတ္ပုတ္ခ်က္ ဝငး္ဒးုိးေတြ ေသခ်ာဖြင္႕ထားတာ ဒါေႀကာင္႕ကုိး
s: ဟီးဟီး ....ဟင္းအႏွစ္ထဲမွာ ငါးအစိမ္းေရာထားတာလားတဲ့... ( သူတကယ္မသိလို႕ေမးတာ )
RITA:
s: စြယ္ေတာ္ရိပ္ပြဲတံုးက ျပဖူးတဲ့ ကေလးမ ခ်က္တာလို႔ ဖြလိုက္တယ္.....ေၾသာ္.... တဲ့
kom: စြယ္ေတာ္ရိပ္ပ။ ၊?
s: သၾကၤန္ပေဒသာကပြဲတံုးက ေတြ႔ဖူးလိုက္တယ္ ... ဖဘ မွာ သမီး လက္မွတ္ပံုေတြေတာင္ တင္ေသးတယ္ေလ
myo: နာလည္းေတြ႔လိုက္တယ္ အဲ့ေန႔က စင္စင့္ကိုေတာ့ မေတြ႔မိဘူး။ ေအာက္ကအျဖဴေပၚမွာ အေပၚက အဝါထပ္ဝတ္ထားတယ္။
RITA: ဟုတ္တယ္ မ်ိဳး။ အဲဒါ အိမ္ကလူေတြ ဝယ္ေပးတဲ့ အက်ႌ။
s: ဟုတ္တယ္... ေနာက္ဆံုးတင္တဲ့ပံုထဲကအင္းက်ီနဲ႔ ေတာ္ေတာ္တူတယ္။ အဆင္နဲ႔ အေရာင္ၾကိဳက္လုိ႕ တစ္ဒါဇင္ ယယ္ထားတာေနမွာပါေလ
RITA: ဟုတ္ပါဘူး အဲဒီ တထည္ပါပဲ။ ေဘာင္းဘီပဲ ေျပာင္းသြားတာ။
myo: ဟုတ္တယ္ ခုပဲသြားၾကည့္လိုက္တယ္ ဟိုေန႔က ဂ်င္းေဘာင္းဘီရွည္
RITA: ေရခ်ိဳးေတာ့မယ္။
Saturday, July 3, 2010
ေသေၾကာင္းႀကံသူမ်ား
ဒီရက္ပိုင္း မအားတဲ့ၾကားက ကိုယ့္ကိုယ္ကုိယ္ သတ္ေသတဲ့လူေတြအေၾကာင္း ေတြးေနမိတယ္။
ေလးေလးပင္ပင္ ထိုင္းထိုင္းမႈိင္းမိႈင္းေတြ မျဖစ္ခ်င္ရင္ေတာ့ ဆက္မဖတ္ပါနဲ႔။ ေခါင္းစဉ္ကို တုိက္႐ိုက္ မသံုးဘဲ၊ သြယ္ဝိုက္တဲ့ စကားလံုး ႐ွာဦးမလို႔ပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဒီလို အေၾကာင္းအရာမ်ိဳးကို မဖတ္ဘဲေနခ်င္သူေတြ ေ႐ွာင္ႏိုင္ေအာင္ post မွာ ဘာပါမလဲ ဆုိတာကို သိသာေစတဲ့ ေခါင္းစဉ္မ်ိဳးပဲ ေ႐ြးလုိက္ပါတယ္။
Winter Sonata က ဒုတိယမင္းသား ေလာေလာလတ္လတ္ ဒီနည္းလမ္းကို သံုးသြားတဲ့ သတင္းေၾကာင့္ စေတြးမိတာပါ။ အဲဒီကားနဲ႔ အဲဒီမင္းသားကို ေသခ်ာသိထားခဲ့ေတာ့ ပိုလို႔ ေခါင္းထဲေရာက္လာတယ္။ သူ႕ပရိသတ္ေတာ့လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ထားပါေတာ့။
ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ မွတ္မွတ္ထင္ထင္ အေတြးထဲေရာက္လာတာ ('92) ၆ တန္းေလာက္ကပါ။ ျမားနတ္ေမာင္မဂၢဇင္းမွာပါတဲ့ လြန္းထားထား ရဲ႕ ဝတၳဳတို တစ္ပုဒ္က။ (အဲဒီတုန္းက သူ႕ဝတၳဳေတြ သိပ္လည္း မျပင္းထန္ေသးဘူး) မဂၢဇင္း အထူးထုတ္ထဲမွာ ပါခဲ့တာျဖစ္လို႔၊ ဆုိခဲ့တဲ့ ဝတၳဳတိုမွာ ဝတၳဳနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့ စာေရးသူရဲ႕ အျမင္ကို ေရးထားတာပါ ပါတယ္။
သူက ဒီလို လူမ်ိဳးေတြ နဲ႔ အဲဒီလူေတြ ဒီလမ္းေၾကာင္းကို ဘာေၾကာင့္ ေ႐ြးခ်ယ္ၾကတာလဲ၊ ဒီလိုလုပ္ခါနီးအခ်ိန္မွာ သူတို႔စိတ္အေျခအေန ဘယ္လုိ႐ွိသလဲ ဆုိတာကိုလည္း စိတ္ဝင္စားတဲ့အျပင္ သူနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ အသိမိတ္ေဆြအစ္မတစ္ေယာက္ ဒီလို ျဖစ္သြားေတာ့ အေတာ္စိတ္မေကာင္းျဖစ္ၿပီး အဲဒီဝတၳဳတိုကို ေရးျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိတယ္။ အဲဒီအျဖစ္မ်ိဳးကို သူ႕မိတ္ေဆြအေပၚမွာ မျဖစ္ေစခ်င္လုိ႔ ဇာတ္သိမ္းကိုေတာ့ တမ်ိဳး လွည့္ထားပါတယ္ ဆုိတယ္။ (သူ႕ဝတၳဳထဲက ဇာတ္ေကာင္က အဲဒီအျဖစ္ မေရာက္ခင္မွာ လွည့္ထြက္လာႏိုင္ခဲ့တဲ့ပံု ေရးထားပါတယ္)
ဝတၳဳတိုမွာ ေျပာသြားတာလား၊ သူ႕အမွာစာမွာ ေျပာသြားတာလား မမွတ္မိေပမယ့္ စိတ္ထဲမွာ က်န္ေနခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းတစ္ခုေတာ့႐ွိတယ္။ အဲဒါ "သူတို႔ေတြဟာ က်န္ရစ္သူေတြကို (အထူးသျဖင့္ကေတာ့ သူတို႔ကို ဒီလို အျဖစ္မ်ိဳး ေ႐ြးခ်ယ္ဖို႔ အေၾကာင္းဖန္လာေစသူကို ျဖစ္မွာေပါ့) သူတို႔အျဖစ္အတြက္ ေနာင္တရၿပီး က်န္ခဲ့ေစခ်င္တဲ့ ဆႏၵမ်ိဳး႐ွိၾကတယ္" ဆုိတာပါ။
***
ေနာက္တေခါက္ကေတာ့ ၁၀ တန္းေအာင္ၿပီးမွာ ဖတ္ရတဲ့ ၾကည္ေအး ရဲ႕ "ႏြမ္းလ်အိမ္ျပန္" မွာ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ေရထဲဆင္း ေသဖို႔လို႔ ျမရာကုန္းေခ်ာင္းနား သြားသြားၾကည့္ေနၿပီးမွ မေအာင္ျမင္ဘဲ ျပန္ျပန္လွည့္လာခဲ့တဲ့ တင္ေမ။ အဲဒီထဲက အေတြးအေရးကေလး တစ္ခုေတာ့ စြဲေနတုန္းပဲ။ လူဟာ မေသခင္ခဏမွာေတာ့ ဘဝကို တြယ္တာတဲ့ ေဇာနဲ႔ ေၾကာက္လန္႔႐ုန္းကန္မိမွာပဲ... အဲဒီတခဏကို မာနနဲ႔ ယွဉ္ေတြးၿပီး ႐ွက္ေနမိလို႔ ေခ်ာင္းထဲဆင္းဖို႔ တြန္႔ဆုတ္ခဲ့ရတယ္ ဆုိတာ...
"တင္ေမ ေရထဲ က်သြားလွ်င္ ခုလုိပင္ အသံျမည္၊ ေရပန္းစင္၊ ဂယက္ထ၊ ျမဳပ္ခ်ီေပၚခ်ီျဖစ္ကာ... ေနာက္ဆံုး နစ္ၿပီး၍ သံုးေလးရက္ၾကာေသာ္... ခုန ဇလပ္သီးလိုပင္ ေရေပၚ ေပါေလာေပါေလာ ေမ်ာလုိရာကို ေမ်ာရေပမည္။ တစ္ခုပဲ ကြာမည္။ မိမိက သက္႐ွိသတၱဝါျဖစ္၍ ေသျခင္းႏွင့္ ႐ွင္ျခင္းၾကားထဲက အလြန္တရာ ေသးငယ္လွသည့္ အခ်ိန္ကေလးမွာ ေနာင္တတရား ျဖစ္ေပၚၿပီး ေၾကာက္႐ြံ႕႐ုန္းကန္မႈ ႐ွိခ်င္႐ွိလာမည္။ သည္တစ္ခ်ိန္ကေလးကို မုန္းကာ သတ္ေသဖို႔ရာကုိ တင္ေမ မာနႀကီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေလသည္"
လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အဇၩတၱကို ျပဆုိတဲ့ အဲဒီ အေတြး နဲ႔ အေရးဟာ ဘယ္ေလာက္မ်ား အႏုစိတ္လိုက္ပါလိမ့္။
***
ေနာက္တေခါက္ကေတာ့ တကယ့္ အျဖစ္အပ်က္ပါပဲ။
သူ႕ကိုစသိေတာ့ ကိုယ္ေက်ာင္းမၿပီးခင္ တစ္ႏွစ္/ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္က ထင္ပါတယ္။ အတိအက် မမွတ္မိေတာ့ဘူး။ ကိုယ့္အေဒၚနဲ႔ ဝန္ႀကီးဌာနတူ။ သူက နယ္မွာ တာဝန္က်ရာကေန၊ အခန္းခ်င္းကပ္ရပ္က ကိုယ္တို႔ရဲ႕ အသိတစ္ေယာက္နဲ႔ အတူတူ ႏိုင္ငံျခား သင္တန္းတစ္ခုသြားၾကဖို႔ ျဖစ္လာေတာ့ အိမ္မွာဝင္ထြက္ရင္း သိၾကတာ။
သူ႕အမ်ိဳးသားနဲ႔ သူနဲ႔လည္း တေက်ာင္းတည္းထြက္၊ အမ်ိဳးသားက တျခားဘက္က ရာထူးႀကီးႀကီးနဲ႔။ ကေလး ၃ ေယာက္လည္း ႐ွိတယ္။ သူ႕အမ်ိဳးသားက ကိုယ္တို႔ နယ္ဘက္မွာ ငယ္ငယ္က ေနခဲ့ဖူးတယ္ဆိုတယ္။ ကိုယ့္ အေဒၚထက္ ဂ်ဴနီယာက်ေပမယ့္ အေဒၚကိုလည္း သိတယ္ ဆိုတယ္။ ဒီလိုပဲ သူတို႔ မသြားခင္ ျပင္ၾက ဆင္ၾကတာေတြနဲ႔ အိမ္ကိုလည္း ဝင္ထြက္ ေဆြမ်ိဳးစပ္ ေနၾကတာဆိုေတာ့ မွတ္မွတ္ထင္ထင္ပဲ။
ေနာက္ ကိုယ္ ေနာက္ဆံုးႏွစ္မွာလား၊ ေက်ာင္းၿပီးကာစလား မသိ။ သူ suicide လုပ္တဲ့ သတင္းကို ၾကားရတယ္။ ဒီလိုကိစၥနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ ပထမဆံုး နီးနီးစပ္စပ္ ပတ္သတ္ ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရတဲ့ထဲကဆိုေတာ့ ၾကားကာစမွာ ေ႐ွာ့ခ္ေတာင္ရခ်င္တယ္။ အေၾကာင္းရင္းကို သိေတာ့ ပိုဆိုးေရာပဲ။ စက္႐ံုမွာ သူတာဝန္ယူရတဲ့ အပိုင္းက စက္အသစ္တစ္ခု ပ်က္စီးတာနဲ႔ ဆိုင္တယ္ ဆိုတယ္။
ကာယကံ႐ွင္က လူႀကီးတစ္ေယာက္ျဖစ္ေတာ့ က်န္တဲ့ သတင္းေတြကို လူႀကီးေတြဆီကပဲ တဆင့္ သိခဲ့ရတယ္။ သိရသမွ်မွာေတာ့ ျပႆနာကို ဒီလုိနည္းနဲ႔ ေျဖ႐ွင္းရေလာက္တယ္လို႔ ခုထိ မထင္မိဘူး။ ၿပီးေတာ့ ကမ္မီကယ္နဲ႔ ၿပီးထားတဲ့သူ တစ္ေယာက္၊ သံုးသြားတဲ့ ပစၥည္းက ဆာလဖ်ဴရစ္အက္ဆစ္။ ကေလးေတြ စာေမးပြဲ နီးခ်ိန္မွာ။
ဘဝမွာ အေတာ္ တုန္လႈပ္ခဲ့ရတဲ့ သတင္းပဲ။
ဗမာျပည္ရဲ႕ အေကာင္းဆံုးေက်ာင္းက ထြက္တဲ့သူတစ္ေယာက္။ ဘာမဟုတ္တာေလးနဲ႔။
စိတ္႐ွိတိုင္းသာ ေျပာရရင္ေတာ့ တႏြယ္ငင္တစင္ပါ ျဖစ္ကုန္ေတာ့မွာပဲ။ (ကိုေပါ ပို႔စ္တစ္ခုက comment တစ္ခုမွာ အဲဒီအေၾကာင္း စာဖတ္သူတစ္ေယာက္က ပို႔စ္နဲ႔ ဆက္စပ္လုိ႔ လာေရးသြားတာ ဖတ္ခဲ့ရဖူးတယ္)
အဲဒီလုိေတြ ၾကားတိုင္းမွာ စိတ္မသက္မသာနဲ႔ ကိုယ္ အၿမဲ စဉ္းစားမိတာ တစ္ခု႐ွိတယ္။
သူတို႔ ဘာေၾကာင့္ သက္ေတာင့္ သက္သာနည္းကို မသံုးၾကတာလဲ ဆိုတာ...
အဲဒီအခါ လြန္းထားထားရဲ႕ ေျပာသြားခဲ့တဲ့ msg က ဝင္လာတယ္။
"သူတို႔က က်န္ရစ္သူေတြကို သူတို႔အျဖစ္နဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ ေနာင္တရေစခ်င္တာ..." တဲ့။
သက္သက္သာသာ ျဖစ္သြားပါတယ္ေလ လို႔ေတာင္ ေျဖမေတြးေစခ်င္ေလာက္ေအာင္ ေနာင္တရေစခ်င္ခဲ့တာမ်ားလား။
မေဗဒါ Park Yong Ha အေၾကာင္းေရးေတာ့ သူ႕ဘေလာ့မွာ အထက္က လြန္းထားထားရဲ႕ အဆိုကို မွတ္ခ်က္သြားေရးခဲ့ေသးတယ္။ မေဗဒါ ျပန္ေျပာတဲ့ အခ်က္မွာ "သူတို႔အေနနဲ႔ က်န္ရစ္ခဲ့သူေတြရဲ႕ စိတ္ကို ဆံုးျဖတ္လုိ႔ မရႏိုင္ဘူး" ဆုိတာရယ္၊ "သူတို႔ ေသခ်င္ေလာက္ေအာင္ စိတ္ဓါတ္က်ေနခ်ိန္မွာ ခံစားခ်က္မွန္သမွ်ကို ဖြင့္ဟေျပာျပလို႔ရႏိုင္မယ့္သူ တစ္ေယာက္ေယာက္ အနားမွာသာ ႐ွိေနခဲ့ရင္ ဒီအျဖစ္မ်ိဳး ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္လိမ့္မယ္" ဆုိတာရယ္ကို သေဘာတူမိတယ္။
သြားႏွင့္မယ္လုိ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ခဲ့တဲ့သူေတြရဲ႕ "က်န္ရစ္သူေတြကို သူတို႔အျဖစ္နဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ ေနာင္တရေစခ်င္တာ..." ဆုိတဲ့ စိတ္အေနအထားကိုလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆမိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္ေလာက္ အဓိပၸါယ္မဲ့တဲ့ အေတြးပါလိမ့္။
***
မႏွစ္ဆီက ၾကည့္ျဖစ္တဲ့ Taxi Driver ကားကိုလည္း သတိရတယ္။
အဲဒီထဲက Robert Deniro ရဲ႕ အၿပံဳးကို ေတာ္ေတာ္နဲ႔ မ်က္လံုးထဲက မထြက္ဘူး။ ပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ တသီးတျခားျဖစ္ေနတယ္လို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယူဆမွတ္ထင္ေနတဲ့ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ၿပိဳကြဲေနတဲ့ အၿပံဳးမ်ိဳးကို သူ ဘယ္လုိမ်ား ၿပံဳးတတ္ပါလိမ့္လို႔ ေတြးရင္း သူတို႔ သ႐ုပ္ေဆာင္တဲ့ အတတ္ပညာကိုလည္း တုန္လႈပ္ခ်ီးမြမ္းမိပါတယ္။ အဲဒီကားက ကိုယ္ႀကိဳက္ေလ့႐ွိတဲ့ ႐ုပ္႐ွင္အမ်ိဳးအစားလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ၾကည့္ၿပီး မႀကိဳက္ေပမယ့္ မေမ့ႏိုင္ဘဲ သတိရေနတတ္တဲ့ အမ်ိဳးအစားပါပဲ။
ကိုယ့္ဘာသာ လုပ္ႀကံတယ္ ဆိုတာ ေသခ်င္လို႔ ဆုိတာထက္
* သူတို႔ ႐ွင္သန္ခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ပတ္ဝန္းက်င္ကို prove လုပ္ခ်င္တာ၊
* အသက္႐ွင္စဉ္တုန္းက သူတို႔ကို ေမ့ထားတယ္လို႔ သူတို႔ထင္ျမင္တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ (ဒါမွမဟုတ္) သူတို႔ကို နာက်င္ေစခဲ့တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ကို သူတို႔ ႐ွင္သန္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ဂ႐ုျပဳမိေစခ်င္တာ၊
* တနည္းအားျဖင့္ ႐ွင္စဉ္က ဂ႐ုမစိုက္ခဲ့မိေလျခင္း၊ မွားေလျခင္းလုိ႔ ေနာင္တပူပန္လို႔ က်န္ေနခဲ့ေစခ်င္တယ္ ဆုိတာဟာ က်န္ရစ္သူေတြအတြက္ ဘယ္ေလာက္ အဓိပၸါယ္မဲ့တဲ့ အေတြးျဖစ္ျဖစ္ သူတို႔ကေတာ့ အဲဒီလို ေတြးသြားခဲ့မွာပဲလို႔ လက္ခံမိတယ္။
***
အဖန္ငါးရာ ငါးကမၻာ ဆုိတဲ့ ကိစၥကိုေတာ့ ကိုယ့္အေနနဲ႔ ယံုတယ္လည္း မဟုတ္၊ မယံုဘူးလည္း မဟုတ္ေတာ့ ေျပာစရာ မ႐ွိလွပါဘူး။
ဒါေပမဲ့ လူရယ္လို႔ ျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ ဘယ္အရာမဆုိ ေကာင္းဆိုး၊ နိမ့္ျမင့္၊ တက္က် ဆန္႔က်င္ဘက္ေတြကို ေရာေမႊလို႔ ရင္ဆိုင္ရတာပဲ ယူဆမိေတာ့... ျငင္းပယ္သူ ႐ွိရင္ လက္ခံသူ ႐ွိမယ္။ ေမ့ေလ်ာ့သူ႐ွိရင္ သတိရေအာက္ေမ့သူ ႐ွိမယ္။ မုန္းသူ ႐ွိရင္ ခ်စ္သူ ႐ွိမွာပဲ။
ဆိုေတာ့... သြားႏွင့္သူေတြအေနနဲ႔ ခံစားေစခ်င္သူေတြကို သူတို႔ ခံစားေစခ်င္တဲ့အတိုင္း လုပ္သြားႏိုင္တယ္ပဲ ထားပါေတာ့... တဖက္မွာ သူတို႔ မခံစားေစခ်င္တဲ့သူေတြမွာလည္း သူတို႔ မခံစားေစခ်င္တဲ့ပံုစံနဲ႔ ခံစားေနရလိမ့္ဦးမယ္ ဆုိတာကို မေမ့သင့္ဘူး။ ဥပမာ - ရန္သူေတြကို နာက်င္ေစႏိုင္ခဲ့တယ္ ဆုိရင္ မိတ္ေဆြေတြမွာလည္း ပူေဆြးေနရဦးမယ္။ ကိုယ္ခ်စ္ခင္ရသူေတြကို ေနာင္တရေစခ်င္တာဆုိရင္လည္း မုန္းတီးရသူေတြက ဝမ္းသာၾကလိမ့္ဦးမယ္။
လဲဖို႔ရာ မတန္ပါဘူး။
***
ဆက္မေရးခ်င္ေတာ့ဘူး။
"(ယံုၾကည္ရတဲ့ သူငယ္ခ်င္းက စိတ္က်ေရာဂါကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေပ်ာက္ေစႏုိင္တယ္ ထင္တာပဲ)
ဟုတ္တယ္။
အဲဒါကို ကိုယ္လည္း ယံုၾကည္တယ္။
သူတို႔ အဲလို ျဖစ္ခါနီးမွာ ေႏြးေထြးမႈ တခုခု ယံုၾကည္မီွခိုရာ တခုခုကို ရလိုက္ရင္ သူတို႔ အဲဒီလမ္းေၾကာင္းကေန လြဲသြားမယ္ လို႔ ယူဆမိတယ္။"
(အဲဒါ မေဗဒါဆီမွာ ေရးျဖစ္ခဲ့တဲ့ comment ပါ)
***
ေလးေလးပင္ပင္ ထိုင္းထိုင္းမႈိင္းမိႈင္းေတြ မျဖစ္ခ်င္ရင္ေတာ့ ဆက္မဖတ္ပါနဲ႔။ ေခါင္းစဉ္ကို တုိက္႐ိုက္ မသံုးဘဲ၊ သြယ္ဝိုက္တဲ့ စကားလံုး ႐ွာဦးမလို႔ပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဒီလို အေၾကာင္းအရာမ်ိဳးကို မဖတ္ဘဲေနခ်င္သူေတြ ေ႐ွာင္ႏိုင္ေအာင္ post မွာ ဘာပါမလဲ ဆုိတာကို သိသာေစတဲ့ ေခါင္းစဉ္မ်ိဳးပဲ ေ႐ြးလုိက္ပါတယ္။
Winter Sonata က ဒုတိယမင္းသား ေလာေလာလတ္လတ္ ဒီနည္းလမ္းကို သံုးသြားတဲ့ သတင္းေၾကာင့္ စေတြးမိတာပါ။ အဲဒီကားနဲ႔ အဲဒီမင္းသားကို ေသခ်ာသိထားခဲ့ေတာ့ ပိုလို႔ ေခါင္းထဲေရာက္လာတယ္။ သူ႕ပရိသတ္ေတာ့လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ထားပါေတာ့။
ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ မွတ္မွတ္ထင္ထင္ အေတြးထဲေရာက္လာတာ ('92) ၆ တန္းေလာက္ကပါ။ ျမားနတ္ေမာင္မဂၢဇင္းမွာပါတဲ့ လြန္းထားထား ရဲ႕ ဝတၳဳတို တစ္ပုဒ္က။ (အဲဒီတုန္းက သူ႕ဝတၳဳေတြ သိပ္လည္း မျပင္းထန္ေသးဘူး) မဂၢဇင္း အထူးထုတ္ထဲမွာ ပါခဲ့တာျဖစ္လို႔၊ ဆုိခဲ့တဲ့ ဝတၳဳတိုမွာ ဝတၳဳနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့ စာေရးသူရဲ႕ အျမင္ကို ေရးထားတာပါ ပါတယ္။
သူက ဒီလို လူမ်ိဳးေတြ နဲ႔ အဲဒီလူေတြ ဒီလမ္းေၾကာင္းကို ဘာေၾကာင့္ ေ႐ြးခ်ယ္ၾကတာလဲ၊ ဒီလိုလုပ္ခါနီးအခ်ိန္မွာ သူတို႔စိတ္အေျခအေန ဘယ္လုိ႐ွိသလဲ ဆုိတာကိုလည္း စိတ္ဝင္စားတဲ့အျပင္ သူနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ အသိမိတ္ေဆြအစ္မတစ္ေယာက္ ဒီလို ျဖစ္သြားေတာ့ အေတာ္စိတ္မေကာင္းျဖစ္ၿပီး အဲဒီဝတၳဳတိုကို ေရးျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိတယ္။ အဲဒီအျဖစ္မ်ိဳးကို သူ႕မိတ္ေဆြအေပၚမွာ မျဖစ္ေစခ်င္လုိ႔ ဇာတ္သိမ္းကိုေတာ့ တမ်ိဳး လွည့္ထားပါတယ္ ဆုိတယ္။ (သူ႕ဝတၳဳထဲက ဇာတ္ေကာင္က အဲဒီအျဖစ္ မေရာက္ခင္မွာ လွည့္ထြက္လာႏိုင္ခဲ့တဲ့ပံု ေရးထားပါတယ္)
ဝတၳဳတိုမွာ ေျပာသြားတာလား၊ သူ႕အမွာစာမွာ ေျပာသြားတာလား မမွတ္မိေပမယ့္ စိတ္ထဲမွာ က်န္ေနခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းတစ္ခုေတာ့႐ွိတယ္။ အဲဒါ "သူတို႔ေတြဟာ က်န္ရစ္သူေတြကို (အထူးသျဖင့္ကေတာ့ သူတို႔ကို ဒီလို အျဖစ္မ်ိဳး ေ႐ြးခ်ယ္ဖို႔ အေၾကာင္းဖန္လာေစသူကို ျဖစ္မွာေပါ့) သူတို႔အျဖစ္အတြက္ ေနာင္တရၿပီး က်န္ခဲ့ေစခ်င္တဲ့ ဆႏၵမ်ိဳး႐ွိၾကတယ္" ဆုိတာပါ။
***
ေနာက္တေခါက္ကေတာ့ ၁၀ တန္းေအာင္ၿပီးမွာ ဖတ္ရတဲ့ ၾကည္ေအး ရဲ႕ "ႏြမ္းလ်အိမ္ျပန္" မွာ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ေရထဲဆင္း ေသဖို႔လို႔ ျမရာကုန္းေခ်ာင္းနား သြားသြားၾကည့္ေနၿပီးမွ မေအာင္ျမင္ဘဲ ျပန္ျပန္လွည့္လာခဲ့တဲ့ တင္ေမ။ အဲဒီထဲက အေတြးအေရးကေလး တစ္ခုေတာ့ စြဲေနတုန္းပဲ။ လူဟာ မေသခင္ခဏမွာေတာ့ ဘဝကို တြယ္တာတဲ့ ေဇာနဲ႔ ေၾကာက္လန္႔႐ုန္းကန္မိမွာပဲ... အဲဒီတခဏကို မာနနဲ႔ ယွဉ္ေတြးၿပီး ႐ွက္ေနမိလို႔ ေခ်ာင္းထဲဆင္းဖို႔ တြန္႔ဆုတ္ခဲ့ရတယ္ ဆုိတာ...
"တင္ေမ ေရထဲ က်သြားလွ်င္ ခုလုိပင္ အသံျမည္၊ ေရပန္းစင္၊ ဂယက္ထ၊ ျမဳပ္ခ်ီေပၚခ်ီျဖစ္ကာ... ေနာက္ဆံုး နစ္ၿပီး၍ သံုးေလးရက္ၾကာေသာ္... ခုန ဇလပ္သီးလိုပင္ ေရေပၚ ေပါေလာေပါေလာ ေမ်ာလုိရာကို ေမ်ာရေပမည္။ တစ္ခုပဲ ကြာမည္။ မိမိက သက္႐ွိသတၱဝါျဖစ္၍ ေသျခင္းႏွင့္ ႐ွင္ျခင္းၾကားထဲက အလြန္တရာ ေသးငယ္လွသည့္ အခ်ိန္ကေလးမွာ ေနာင္တတရား ျဖစ္ေပၚၿပီး ေၾကာက္႐ြံ႕႐ုန္းကန္မႈ ႐ွိခ်င္႐ွိလာမည္။ သည္တစ္ခ်ိန္ကေလးကို မုန္းကာ သတ္ေသဖို႔ရာကုိ တင္ေမ မာနႀကီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေလသည္"
လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အဇၩတၱကို ျပဆုိတဲ့ အဲဒီ အေတြး နဲ႔ အေရးဟာ ဘယ္ေလာက္မ်ား အႏုစိတ္လိုက္ပါလိမ့္။
***
ေနာက္တေခါက္ကေတာ့ တကယ့္ အျဖစ္အပ်က္ပါပဲ။
သူ႕ကိုစသိေတာ့ ကိုယ္ေက်ာင္းမၿပီးခင္ တစ္ႏွစ္/ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္က ထင္ပါတယ္။ အတိအက် မမွတ္မိေတာ့ဘူး။ ကိုယ့္အေဒၚနဲ႔ ဝန္ႀကီးဌာနတူ။ သူက နယ္မွာ တာဝန္က်ရာကေန၊ အခန္းခ်င္းကပ္ရပ္က ကိုယ္တို႔ရဲ႕ အသိတစ္ေယာက္နဲ႔ အတူတူ ႏိုင္ငံျခား သင္တန္းတစ္ခုသြားၾကဖို႔ ျဖစ္လာေတာ့ အိမ္မွာဝင္ထြက္ရင္း သိၾကတာ။
သူ႕အမ်ိဳးသားနဲ႔ သူနဲ႔လည္း တေက်ာင္းတည္းထြက္၊ အမ်ိဳးသားက တျခားဘက္က ရာထူးႀကီးႀကီးနဲ႔။ ကေလး ၃ ေယာက္လည္း ႐ွိတယ္။ သူ႕အမ်ိဳးသားက ကိုယ္တို႔ နယ္ဘက္မွာ ငယ္ငယ္က ေနခဲ့ဖူးတယ္ဆိုတယ္။ ကိုယ့္ အေဒၚထက္ ဂ်ဴနီယာက်ေပမယ့္ အေဒၚကိုလည္း သိတယ္ ဆိုတယ္။ ဒီလိုပဲ သူတို႔ မသြားခင္ ျပင္ၾက ဆင္ၾကတာေတြနဲ႔ အိမ္ကိုလည္း ဝင္ထြက္ ေဆြမ်ိဳးစပ္ ေနၾကတာဆိုေတာ့ မွတ္မွတ္ထင္ထင္ပဲ။
ေနာက္ ကိုယ္ ေနာက္ဆံုးႏွစ္မွာလား၊ ေက်ာင္းၿပီးကာစလား မသိ။ သူ suicide လုပ္တဲ့ သတင္းကို ၾကားရတယ္။ ဒီလိုကိစၥနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ ပထမဆံုး နီးနီးစပ္စပ္ ပတ္သတ္ ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရတဲ့ထဲကဆိုေတာ့ ၾကားကာစမွာ ေ႐ွာ့ခ္ေတာင္ရခ်င္တယ္။ အေၾကာင္းရင္းကို သိေတာ့ ပိုဆိုးေရာပဲ။ စက္႐ံုမွာ သူတာဝန္ယူရတဲ့ အပိုင္းက စက္အသစ္တစ္ခု ပ်က္စီးတာနဲ႔ ဆိုင္တယ္ ဆိုတယ္။
ကာယကံ႐ွင္က လူႀကီးတစ္ေယာက္ျဖစ္ေတာ့ က်န္တဲ့ သတင္းေတြကို လူႀကီးေတြဆီကပဲ တဆင့္ သိခဲ့ရတယ္။ သိရသမွ်မွာေတာ့ ျပႆနာကို ဒီလုိနည္းနဲ႔ ေျဖ႐ွင္းရေလာက္တယ္လို႔ ခုထိ မထင္မိဘူး။ ၿပီးေတာ့ ကမ္မီကယ္နဲ႔ ၿပီးထားတဲ့သူ တစ္ေယာက္၊ သံုးသြားတဲ့ ပစၥည္းက ဆာလဖ်ဴရစ္အက္ဆစ္။ ကေလးေတြ စာေမးပြဲ နီးခ်ိန္မွာ။
ဘဝမွာ အေတာ္ တုန္လႈပ္ခဲ့ရတဲ့ သတင္းပဲ။
ဗမာျပည္ရဲ႕ အေကာင္းဆံုးေက်ာင္းက ထြက္တဲ့သူတစ္ေယာက္။ ဘာမဟုတ္တာေလးနဲ႔။
စိတ္႐ွိတိုင္းသာ ေျပာရရင္ေတာ့ တႏြယ္ငင္တစင္ပါ ျဖစ္ကုန္ေတာ့မွာပဲ။ (ကိုေပါ ပို႔စ္တစ္ခုက comment တစ္ခုမွာ အဲဒီအေၾကာင္း စာဖတ္သူတစ္ေယာက္က ပို႔စ္နဲ႔ ဆက္စပ္လုိ႔ လာေရးသြားတာ ဖတ္ခဲ့ရဖူးတယ္)
အဲဒီလုိေတြ ၾကားတိုင္းမွာ စိတ္မသက္မသာနဲ႔ ကိုယ္ အၿမဲ စဉ္းစားမိတာ တစ္ခု႐ွိတယ္။
သူတို႔ ဘာေၾကာင့္ သက္ေတာင့္ သက္သာနည္းကို မသံုးၾကတာလဲ ဆိုတာ...
အဲဒီအခါ လြန္းထားထားရဲ႕ ေျပာသြားခဲ့တဲ့ msg က ဝင္လာတယ္။
"သူတို႔က က်န္ရစ္သူေတြကို သူတို႔အျဖစ္နဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ ေနာင္တရေစခ်င္တာ..." တဲ့။
သက္သက္သာသာ ျဖစ္သြားပါတယ္ေလ လို႔ေတာင္ ေျဖမေတြးေစခ်င္ေလာက္ေအာင္ ေနာင္တရေစခ်င္ခဲ့တာမ်ားလား။
မေဗဒါ Park Yong Ha အေၾကာင္းေရးေတာ့ သူ႕ဘေလာ့မွာ အထက္က လြန္းထားထားရဲ႕ အဆိုကို မွတ္ခ်က္သြားေရးခဲ့ေသးတယ္။ မေဗဒါ ျပန္ေျပာတဲ့ အခ်က္မွာ "သူတို႔အေနနဲ႔ က်န္ရစ္ခဲ့သူေတြရဲ႕ စိတ္ကို ဆံုးျဖတ္လုိ႔ မရႏိုင္ဘူး" ဆုိတာရယ္၊ "သူတို႔ ေသခ်င္ေလာက္ေအာင္ စိတ္ဓါတ္က်ေနခ်ိန္မွာ ခံစားခ်က္မွန္သမွ်ကို ဖြင့္ဟေျပာျပလို႔ရႏိုင္မယ့္သူ တစ္ေယာက္ေယာက္ အနားမွာသာ ႐ွိေနခဲ့ရင္ ဒီအျဖစ္မ်ိဳး ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္လိမ့္မယ္" ဆုိတာရယ္ကို သေဘာတူမိတယ္။
သြားႏွင့္မယ္လုိ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ခဲ့တဲ့သူေတြရဲ႕ "က်န္ရစ္သူေတြကို သူတို႔အျဖစ္နဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ ေနာင္တရေစခ်င္တာ..." ဆုိတဲ့ စိတ္အေနအထားကိုလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆမိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္ေလာက္ အဓိပၸါယ္မဲ့တဲ့ အေတြးပါလိမ့္။
***
မႏွစ္ဆီက ၾကည့္ျဖစ္တဲ့ Taxi Driver ကားကိုလည္း သတိရတယ္။
အဲဒီထဲက Robert Deniro ရဲ႕ အၿပံဳးကို ေတာ္ေတာ္နဲ႔ မ်က္လံုးထဲက မထြက္ဘူး။ ပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ တသီးတျခားျဖစ္ေနတယ္လို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယူဆမွတ္ထင္ေနတဲ့ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ၿပိဳကြဲေနတဲ့ အၿပံဳးမ်ိဳးကို သူ ဘယ္လုိမ်ား ၿပံဳးတတ္ပါလိမ့္လို႔ ေတြးရင္း သူတို႔ သ႐ုပ္ေဆာင္တဲ့ အတတ္ပညာကိုလည္း တုန္လႈပ္ခ်ီးမြမ္းမိပါတယ္။ အဲဒီကားက ကိုယ္ႀကိဳက္ေလ့႐ွိတဲ့ ႐ုပ္႐ွင္အမ်ိဳးအစားလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ၾကည့္ၿပီး မႀကိဳက္ေပမယ့္ မေမ့ႏိုင္ဘဲ သတိရေနတတ္တဲ့ အမ်ိဳးအစားပါပဲ။
ကိုယ့္ဘာသာ လုပ္ႀကံတယ္ ဆိုတာ ေသခ်င္လို႔ ဆုိတာထက္
* သူတို႔ ႐ွင္သန္ခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ပတ္ဝန္းက်င္ကို prove လုပ္ခ်င္တာ၊
* အသက္႐ွင္စဉ္တုန္းက သူတို႔ကို ေမ့ထားတယ္လို႔ သူတို႔ထင္ျမင္တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ (ဒါမွမဟုတ္) သူတို႔ကို နာက်င္ေစခဲ့တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ကို သူတို႔ ႐ွင္သန္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ဂ႐ုျပဳမိေစခ်င္တာ၊
* တနည္းအားျဖင့္ ႐ွင္စဉ္က ဂ႐ုမစိုက္ခဲ့မိေလျခင္း၊ မွားေလျခင္းလုိ႔ ေနာင္တပူပန္လို႔ က်န္ေနခဲ့ေစခ်င္တယ္ ဆုိတာဟာ က်န္ရစ္သူေတြအတြက္ ဘယ္ေလာက္ အဓိပၸါယ္မဲ့တဲ့ အေတြးျဖစ္ျဖစ္ သူတို႔ကေတာ့ အဲဒီလို ေတြးသြားခဲ့မွာပဲလို႔ လက္ခံမိတယ္။
***
အဖန္ငါးရာ ငါးကမၻာ ဆုိတဲ့ ကိစၥကိုေတာ့ ကိုယ့္အေနနဲ႔ ယံုတယ္လည္း မဟုတ္၊ မယံုဘူးလည္း မဟုတ္ေတာ့ ေျပာစရာ မ႐ွိလွပါဘူး။
ဒါေပမဲ့ လူရယ္လို႔ ျဖစ္လာၿပီဆိုရင္ ဘယ္အရာမဆုိ ေကာင္းဆိုး၊ နိမ့္ျမင့္၊ တက္က် ဆန္႔က်င္ဘက္ေတြကို ေရာေမႊလို႔ ရင္ဆိုင္ရတာပဲ ယူဆမိေတာ့... ျငင္းပယ္သူ ႐ွိရင္ လက္ခံသူ ႐ွိမယ္။ ေမ့ေလ်ာ့သူ႐ွိရင္ သတိရေအာက္ေမ့သူ ႐ွိမယ္။ မုန္းသူ ႐ွိရင္ ခ်စ္သူ ႐ွိမွာပဲ။
ဆိုေတာ့... သြားႏွင့္သူေတြအေနနဲ႔ ခံစားေစခ်င္သူေတြကို သူတို႔ ခံစားေစခ်င္တဲ့အတိုင္း လုပ္သြားႏိုင္တယ္ပဲ ထားပါေတာ့... တဖက္မွာ သူတို႔ မခံစားေစခ်င္တဲ့သူေတြမွာလည္း သူတို႔ မခံစားေစခ်င္တဲ့ပံုစံနဲ႔ ခံစားေနရလိမ့္ဦးမယ္ ဆုိတာကို မေမ့သင့္ဘူး။ ဥပမာ - ရန္သူေတြကို နာက်င္ေစႏိုင္ခဲ့တယ္ ဆုိရင္ မိတ္ေဆြေတြမွာလည္း ပူေဆြးေနရဦးမယ္။ ကိုယ္ခ်စ္ခင္ရသူေတြကို ေနာင္တရေစခ်င္တာဆုိရင္လည္း မုန္းတီးရသူေတြက ဝမ္းသာၾကလိမ့္ဦးမယ္။
လဲဖို႔ရာ မတန္ပါဘူး။
***
ဆက္မေရးခ်င္ေတာ့ဘူး။
"(ယံုၾကည္ရတဲ့ သူငယ္ခ်င္းက စိတ္က်ေရာဂါကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေပ်ာက္ေစႏုိင္တယ္ ထင္တာပဲ)
ဟုတ္တယ္။
အဲဒါကို ကိုယ္လည္း ယံုၾကည္တယ္။
သူတို႔ အဲလို ျဖစ္ခါနီးမွာ ေႏြးေထြးမႈ တခုခု ယံုၾကည္မီွခိုရာ တခုခုကို ရလိုက္ရင္ သူတို႔ အဲဒီလမ္းေၾကာင္းကေန လြဲသြားမယ္ လို႔ ယူဆမိတယ္။"
(အဲဒါ မေဗဒါဆီမွာ ေရးျဖစ္ခဲ့တဲ့ comment ပါ)
***
Subscribe to:
Posts (Atom)
