Sunday, April 26, 2009

ကေလးငယ္မ်ားအတြက္ အမွန္တကယ္ လိုအပ္ေသာ အေရးႀကီး အခ်က္ (၅) ခ်က္



၁) ေပ်ာ္႐ႊင္ ခ်မ္းေျမ့မႈ ေပးရမည္။
၂) ခ်စ္ခင္ ၾကင္နာစိတ္ ပြားတတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ ေပးရမည္။

၃) ႐ိုးသား ေျဖာင့္မတ္မႈကို တန္ဖိုး ထားတတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ ေပးရမည္။

၄) ႏွလံုးရည္သတၱိ (ဗ်တၱိ) ျပည့္ဝေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးရမည္။
၅) မိမိကိုယ္တိုင္ ေကာင္းေအာင္ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ျခင္းျဖင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ကိုပါ ေကာင္းေအာင္ ျပဳျပင္ သြားႏိုင္ဖို႔ ေလ့က်င့္ေပးရမည္။


ၾကည္မင္း (ေက်ာ္ေစာမင္း)

(လူခၽြန္ လူေကာင္းေလးေတြ ျဖစ္ေအာင္၊
သင့္ဘဝ ေအာင္ျမင္ေရး မဂၢဇင္း၊ ၁၉၉၅- ဇန္န၀ါရီလ)

***
စာအုပ္မွာ ေရးထားတဲ့ ရက္စြဲ အရ 2000 ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ မွာ ကူးေရးခဲ့တဲ့ စာပိုဒ္ပါ။

ကၽြန္မ ကေလး စိတ္ပညာကို စိတ္ဝင္စားတယ္။
ကေလးေတြ (မ်ိဳးဆက္ေတြ) ရဲ႕ အနာဂတ္ အတြက္ လူႀကီး မိဘ အသိုင္းအဝိုင္း (ပတ္ဝန္းက်င္) ရဲ႕ အေရးပါမႈ နဲ႔ ကေလးေတြရဲ႕ အမူအက်င့္ အေတြးအေခၚအေပၚမွာ
(အေကာင္း ျဖစ္ေစ၊ အဆိုး ျဖစ္ေစ) လႊမ္းမိုးႏိုင္စြမ္းရွိမႈကို ယံုၾကည္တယ္။

အဲဒါေၾကာင့္ပဲ ဂ်ဴး ရဲ႕ "ခ်စ္ျခင္း၏ အႏုပညာ" ကို (ႀကိဳက္ႏွစ္သက္တယ္ ဆိုတာထက္) ယံုၾကည္စြဲလမ္းခဲ့၊
တက္ဆူးကိုး ကူ႐ိုယာနာဂီ ရဲ႕ "ျပတင္းေပါက္က မိန္းကေလးငယ္" ထဲက "တိုမို" ေက်ာင္းကို တည္ေထာင္သူ "မစၥတာ ဆိုဆာကူး ကိုဘာယာရွီ" ကို အံ့ၾသ အားက် မိ
ခဲ့တယ္ ထင္ပါတယ္။
ဆရာေက်ာ္ေစာမင္း ကိုေတာ့ ဟန္သစ္ မဂၢဇင္းရဲ႕ ဖတ္ၾကည့္ က႑ မွာ စသိခဲ့ရတာပါ။ သူ႕ ေဆာင္းပါးေတြဟာ ကၽြန္မကို နဂို ရွိရင္းစြဲထက္ ပိုၿပီး ၾကည့္တတ္ ျမင္တတ္ ေစခဲ့ပါတယ္။


တက္ဆူးကိုးရဲ႕ စာအုပ္ကို ကၽြန္မ ေလး၊ ငါးတန္းေလာက္မွာ ေဖေဖ့ စာအုပ္ေတြထဲက ဖတ္ခဲ့ရပါတယ္။
စဖတ္စမွာ ခပ္႐ိုး႐ိုး ေရးထားတဲ့ စာအုပ္ကို ကေလးလိုပဲ နားလည္ ဖတ္႐ႈ ခဲ့တာပါပဲ။
(ျမသိန္း ရဲ႕ ဘာသာျပန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း ရဲျမလြင္ ဘာသာျပန္ ထြက္ပါတယ္။ ကၽြန္မကေတာ့ ျမသိန္းရဲ႕ ဘာသာျပန္က ပိုၿပီး ေျပျပစ္ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္တယ္ ထင္ပါတယ္)


ခ်စ္ျခင္း၏ အႏုပညာ ကိုေတာ့ ၇ တန္း တက္တဲ့ႏွစ္၊ 1993 ျမားနတ္ေမာင္ မဂၢဇင္း အထူးထုတ္ မွာ ဖတ္ခဲ့ရပါတယ္။ ေပးထားတဲ့ message ကို အဲဒီ အခ်ိန္မွာ
လံုးဝ (လံုးဝ) မရပါဘူး ဒါကလဲ သဘာဝ က်ပါတယ္။ ကၽြန္မ အသက္ ၁၃ ႏွစ္ပဲ ရွိေသးတာကိုး။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ ဝတၳဳထဲက အေၾကာင္းအရာဟာ ကၽြန္မ ေခါင္းထဲမွာ က်န္ေနရစ္ခဲ့တယ္။

အဲဒီ မဂၢဇင္းမွာ ႏွစ္လည္အထူးထုတ္မို႔ ပါတဲ့ ဝတၳဳတိုတိုင္းမွာ စာေရးဆရာေတြရဲ႕ မွတ္ခ်က္ေလးေတြ ကိုယ္စီ ပါတာေတာင္ မွတ္မိေနပါတယ္။

ဂ်ဴး ေရးခဲ့တာက "အခ်စ္ဆိုတာ စိတ္ခံစားမႈ သက္သက္ လို႕ ကၽြန္မတို႔ ထင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခ်စ္ဆိုတာ သင္ၾကား နားလည္ တတ္ေျမာက္ရမယ့္ အတတ္ပညာတစ္ခုပါ" တဲ့။ (စကားလံုး အတိအက် မဟုတ္ပါ)။
တက္ဆူးကိုး စာအုပ္ကို အျပန္ျပန္ဖတ္ရင္း၊ တခါၿပီး တခါ ကၽြန္မ ရလိုက္တဲ့၊ ျမင္လိုက္တဲ့အရာေတြ ေျပာင္းေျပာင္း သြားတာကို သတိထားမိရင္း၊ ကေလး စိတ္ပညာကို အာ႐ံု ၀င္စားလာရင္း၊
၉ တန္းေလာက္ အေရာက္မွာေတာ့ ျပင္ပ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခု (မိသားစုေတြရဲ႕ အျပန္အလွန္ ဆက္ႏြယ္ ပတ္သတ္မႈ) နဲ႕ ဆက္စပ္မိၿပီး ဂ်ဴးရဲ႕ ဆိုလိုရင္းကို ကၽြန္မ ဖ်တ္ခနဲ ရသြားခဲ့တာပါ။


အဲဒီ ဝတၳဳရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈနဲ႕ 2000 ခုႏွစ္မွာ အျဖဴေရာင္မ်ား အေၾကာင္း ကို
ကၽြန္မ ေရးျဖစ္ပါတယ္။

ကၽြန္မ ေကာက္ခ်က္ တစ္ခုလည္း ခ်ခဲ့မိပါတယ္။
(ေယာအတြင္း၀န္ကို ျမင္းထိန္းငတာက ေပးတဲ့ မွတ္ခ်က္မ်ိဳး ျဖစ္ခ်င္ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။)
"ဂ်ဴး ဟာ တာဝန္ ဆိုတာကို သိလြန္းလို႕ အိမ္ေထာင္ မျပဳခဲ့တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္" လို႔။
(ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ သူဟာ တာဝန္ေက်တဲ့ စာေရးဆရာ ဆိုတာေတာ့ မလြဲဧကန္ ေသခ်ာပါတယ္။)

ဒါေၾကာင့္ generation မယူခ်င္ဘူး ေျပာသူ တခ်ိဳ႕ကိုလည္း ကၽြန္မအေနနဲ႕ "အတၱႀကီးရန္ေကာ" လို႕ လြယ္လြယ္ ေကာက္ခ်က္ မခ်မိပါဘူး။ ကိုယ့္မ်ိဳးဆက္သစ္ကို ျပဳစု ပ်ိဳးေထာင္တယ္ ဆိုတဲ့တာဝန္ ကို တကယ္သိရင္၊ တကယ္ေက်ပြန္ဖို႔ မလြယ္ဘူးဆိုတာ ကိုယ္ေတြ႕ မဟုတ္ဘဲလဲ ခံစားသိရွိလို႔ ရႏိုင္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္မို႔ တာဝန္ကို ဘာမွန္းမသိဘဲ စြတ္ယူၿပီး မေက်ပြန္တဲ့ လူေတြထက္စာရင္၊ ကိုယ့္လြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ ကိုယ္ မယူဘူးလို႕ ျပတ္ျပတ္သားသား ျငင္းဆိုတဲ့ လူေတြကို ပို သေဘာက်ပါတယ္။
ဥပမာ။ "မိုးကုတ္ စက္၀ိုင္းသို႕ လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း" ထဲက Dr. ထား လို လူမ်ိဳးေပါ့။

စကားစပ္ၿပီး ေျပာရရင္ "Dr ခင္ေမာင္၀င္း" ရဲ႕ "အေမ
နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္" ဖတ္ေနခ်ိန္မွာလည္း "ခ်စ္ျခင္း၏ အႏုပညာ" ကို ခံစားေနရပါတယ္။ ေဒါက္တာ့ အေမဟာ ခ်စ္ျခင္းအတတ္ပညာနဲ႔ ျပည့္စံုတဲ့သူလို႔ ခံစားရေစပါတယ္။
အခ်စ္ ဆိုတဲ့ အတတ္ပညာ အေၾကာင္းကို
အျဖဴေရာင္မ်ား အေၾကာင္း မွာ
ကၽြန္မ ဒီလို ထည့္ေရးခဲ့ပါတယ္။
"သက္ရွိပင္ ျဖစ္ေစ ၊ သက္မဲ့ပင္ ျဖစ္ေစ...မိမိ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးေသာ အရာကေလးတစ္ခုကို တိုးတက္ျမင့္မားလာေအာင္ .. သူ႕ရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ မွန္သမွ်ကို လိုေလေသးမရွိ ျဖည့္စြမ္းေပးရန္ တတ္သိနားလည္ၿပီး ေျမေတာင္ေျမႇာက္ေပးႏိုင္ျခင္းမွာ အခ်စ္၏ အတတ္ပညာပင္ ျဖစ္သည္။
"
***The interests of childhood and youth are the interests of mankind. (Janes)

9 comments:

Nge Naing said...

မဂၤလာပါ၊ စာလာဖတ္ၿပီး မွတ္သားသြားပါတယ္။ ျမန္မာလူမ်ိဳး အေတာ္မ်ားမ်ားက ကေလးေတြကိုဆိုရင္ ငယ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ခ်စ္မယ္ နည္းနည္းႀကီးလာတာနဲ႔ ဆိုးလို႔ဆိုၿပီး ရိုက္သင့္မွန္းမသင့္မွန္းမသိ ရိုက္ၿပီး ကေလးကို အနာတရ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေတာ့ တခ်ိဳ႔ ကေလးေတြဆို ႀကီးတဲ့အထိ စိတ္မွာ ဒါဏ္ရာရသြားၿပီး ဆိုးမိုက္သူေတြ ျဖစ္သြားၾကတာ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ အဲလို မျဖစ္ရေအာင္ မိဘျဖစ္လာမယ့္သူတိုင္း ကေလးအေၾကာင္းကို ေလ့လာသင့္ပါတယ္။ Child developement ကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္ေလး လုပ္ထားတာကို ျပန္လည္မွ်ေ၀ထားေပးတာ ေကာင္းပါတယ္။ ကၽြန္မလည္း ဂ်ဴး ေရးတဲ့စာေတြကို သုတေရာ ရသာပါ ႏွစ္ခုလံုးပါလို႔ သိပ္ႀကိဳက္တယ္။

sonata-cantata said...

"လက္ဦးဆရာ မည္ထိုက္စြာ၊ ပုဗၺာစရိယ မိႏွင့္ဖ"
ဆို႐ိုးစကားလိုပဲ
သားတို႔ကို အခိ်န္ျပည့္နည္းပါး သြန္သင္ေနမိတယ္။
တခါတခါေတာ့လည္း ေတြေ၀မိတယ္။ ငါလိုခ်င္တဲ့ ပံုစံကိုခ်ည္း ထုတ္ေဖာ္မိေနရေအာင္ ငါကလည္း ဘယ္ေလာက္ျပည့္၀လို႔လည္း ဆိုတဲ့ အေတြးမ်ိဳး၀င္လာတဲ့ အခါမွာေပါ့။ လက္ငင္းတင္ ႐ုပ္ရွင္ၾကည့္ရင္ငိုတတ္တဲ့ အေမြ သားႀကီးရေနၿပီ။

Steve Evergreen said...

ကေလး ျပီးေတာ့ ေနာက္တခါ လူပ်ိဳေပါက္ေတြအတြက္ လိုအပ္ခ်က္ေလးေတြပါ ေရးပါလား။ေက်းဇူး

တန္ခူး said...

မွတ္သားသြားပါတယ္ညီမေရ… သားတေယာက္ေမြးျပီးမွပဲ ကေလးတေယာက္ကို ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ရတာ ဘယ္ေလာက္ပညာပါသလဲ သိေတာ့တယ္… ျပီးေတာ့ ငါအေတာ္ည့ံတာပဲလို ့ သက္ျပင္းခ်မိတယ္… ညီမရဲ့ ဒီပို ့စ္ေလးကို ဖတ္ျပီး အမတို ့ ဆရာၾကီးတေယာက္ကုိ သြားသတိရမိတယ္… လူပ်ိဳၾကီးဘ၀နဲ ့ အရိုးထုတ္သြားသူေပါ့… သူ ့အေတြးေတြ ဒီလိုမ်ားျဖစ္ေနမလားလို ့ ေတြးမိသြားတယ္…

Rita said...

ဟုတ္ပါတယ္ မမ။
ကၽြန္မလည္း generation ကိစၥေတြကို စိတ္၀င္တစား ႐ွိေပမယ့္ မယူရင္ ပိုေကာင္းမယ့္သူမ်ိဳးလို႕ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ define လုပ္မိတတ္တယ္။ ေနာက္ ဘယ္လိုလာမယ္ ဆုိတာေတာ့ မေျပာတတ္ဘူးေပါ့။

Rita said...

အဲဒါေၾကာင့္လည္း ကေလးမယူတဲ့ စံုတြဲေတြကို ကၽြန္မေတာ့ လြယ္လြယ္ မေ၀ဖန္မိဘူး။ ကိုယ့္အလွည့္က်လဲ မယူဘူး ေတြးထားမိေတာ့ေလ...
တာ၀န္လည္း ယူႏိုင္ ေက်လည္း ေက်ပြန္ႏိုင္ရင္ေတာ့ အတိုင္းထက္ အလြန္ပါ။ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ေတာ့ စိတ္၀င္စားလို႕ ေလ့လာေလ မမီႏိုင္တာ သိေလျဖစ္လာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကိစၥက တစ္ေယာက္တည္း ဆံုးျဖတ္လုိ႕ ရတဲ့ ကိစၥမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ပါဘူး။

မမတန္ခူးတို႕ မမသီတာတို႕ ကိုေပါတို႕ blog ေတြ ဖတ္ၿပီး မမတို႕က ေက်ပြန္တဲ့လူေတြလို႕ ခံစားရပါတယ္။ မမ blog က သားသား ဆိုတဲ့ label ကို ကၽြန္မ အကုန္ဖတ္ၿပီးပါၿပီ။ သိပ္သေဘာက်တယ္။

strike said...

ဟုတ္ပါၿပီရပါၿပီ...လူၾကီးမ်ားအေၾကာင္းေရးပါေတာ႔ဗ်ိဳ႔

Rita said...

29 Dec 09, 16:32
shwezinu: စာေတြလာဖတ္သြားပါတယ္

29 Dec 09, 17:09
shwezinu: ေတာ႔တိုး-ခ်န္ ကိုဒို႕လည္းႀကိဳက္တယ္

29 Dec 09, 17:21
Rita: ေတာ့တိုး-ခ်န္ ႀကိဳက္တဲ့သူ ေတြ႕ရင္ သိပ္ေပ်ာ္တာပဲ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

29 Dec 09, 23:22
tin min htet: ေတာ့တိုက်န္ ႀကိဳက္ရင္ ငယ္ငယ္က ေတာ္ေတာ္ေဆာ့ပံု ရတယ္။ တခါက ဖိုရမ္မွာ ေတာ့တိုက်န္ အေၾကာင္းေျပာျဖစ္ၾကေတာ့ ႀကိဳက္တဲ့သူ၊ အေသးစိတ္ မွတ္မိေနသူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေတြ႔ရတယ္။

29 Dec 09, 23:25
tin min htet: အရင္က ျမသိန္း ဘာသာျပန္တာလည္း ရွိတယ္။ အခုေတာ့ ရဲျမလြင္ ပဲ ရွိေတာ့တယ္။ ျပန္ေတာင္ ရိုက္ေနေသးတာ၊ အခန္း ၁၁ ထိပဲ ၿပီးေသးတယ္။ ၆၃ ခန္းဆိုေတာ့ အမ်ားႀကီးလိုေသးတယ္။ ရိုက္ၿပီးရင္ေတာ့ အီးဘြခ္ ပို႔လိုက္ပါ့မယ္။

30 Dec 09, 08:57
Rita: ကၽြန္မ ဖတ္ခဲ့တာလဲ ျမသိန္းပဲ အစ္ကို။ ရဲျမလြင္ ေနာက္ပိုင္းထြက္ေတာ့ နဲနဲပဲ ဖတ္ၾကည့္မိတယ္။ ပို႔ေပးမယ္ ဆုိလို႔ သိပ္ေက်းဇူးတင္တာပဲ။

31 Dec 09, 13:34
နန္းညီ: ေတာ့တိုက်န္ စာအုပ္ရရင္ နန္းညီလည္း လိုခ်င္ပါတယ္

1 Jan 10, 14:04
ဇြန္မုိးစက္: Happy New Year, Rita! စကားမစပ္ တုိ႔လည္းေတာ့တုိးက်န္ သိပ္ႀကိဳက္တယ္။ ခုနစ္တန္းတုန္းက စဖတ္ဖူးတာ ျမသိန္းဘာသာျပန္၊ တုိ႔ရဲ႔က်ဴရွင္ဆရာမေပးဖတ္တာ။ ေနာက္၁၀တန္းၿပီးေတာ့ ဆုိင္မွာေတြ႔လုိ႔၀ယ္ျဖစ္တာ ရဲျမလြင္ဘာသာျပန္

1 Jan 10, 14:06
ဇြန္မုိးစက္: တစ္မ်ဳိးစီေကာင္းတယ္။ တုိ႔အထင္မမွားရင္ ျမသိန္းက အဂၤလိပ္ကေန ျပန္တာ၊ ရဲျမလြင္ကေတာ့ ဂ်ပန္ကေန တုိက္ရုိက္ျပန္တာ။

(ေတာ့တိုး-ခ်န္ ကို သိပ္မသိၾကဘူးပဲ ထင္မိတာ။ ခုလို လူေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႕ရေတာ့ သိပ္ ဝမ္းသာတာပဲ။)

Rita said...

11 Jan 10, 10:40
ဇြန္မုိးစက္: ရီတာ..အုိတုိးထာကဲေရာ ဖတ္ဖူးလား။ ရဲျမလြင္ဘာသာျပန္ပဲထင္တယ္။ စာအုပ္နာမည္က ေျခမစုံလက္မစုံ ကြ်န္ေတာ့ဘဝ .... မွတ္ဉာဏ္ေတြ တုံးကုန္လုိ႔ အတိအက်မမွတ္မိေတာ့ဘူး။ စိတ္ဓါတ္ခြန္အားေပးတဲ့စာအုပ္လုိ႔ ေျပာရင္ရတယ္။

11 Jan 10, 10:40
ဇြန္မုိးစက္: တုိ႔သေဘာက်တာသြားက ဒုကၡိတကုိ ဒုကၡိတလုိ႔ မဆက္ဆံပဲ သာမန္လူအတုိင္း ျဖစ္ခြင့္၊ လုပ္ခြင့္ေပးခဲ့တဲ့ သူ႔မိသားစု ပတ္ဝန္းက်င္ ေက်ာင္း အသုိင္းအဝုိင္းပဲ။ ေတာ္ေတာ္အားရေက်နပ္စရာေကာင္းတယ္။ ဖတ္လုိ႔လည္း သိပ္ေကာင္းတယ္။

11 Jan 10, 10:45
Rita: ဟုတ္လား အဲဒါေတာ့ မဖတ္ဖူးေသးဘူး။ ဂ်ပန္စာအုပ္ေတြကေတာ့ ေတြ႕ရခဲေတာ့ ဖတ္ရခဲပါတယ္။ ဒါျဖင့္ "အုိတုိးထာကဲ" လည္း ေတာ့တိုး-ခ်န္ ရဲ႕ သူငယ္ခ်င္း တာကာဟာ႐ွီလုိ မသန္စြမ္းေပမဲ့ ကံေကာင္းတဲ့လူေပါ့။ ကိုယ္စိတ္ဝင္စားပါတယ္

11 Jan 10, 10:46
Rita: ျမန္မာျပည္ျပန္ရင္ေတာ့ ႐ွာဖတ္ဦးမယ္။ ၫႊန္းေပးတာ ေက်းဇူးတင္လုိက္တာ။

11 Jan 10, 11:07
ဇြန္မုိးစက္: my pleasure :) ျမန္မာျပည္ျပန္ျဖစ္အုံးမယ္ေပါ့

11 Jan 10, 11:11
ဇြန္မုိးစက္: ရန္ကုန္အိမ္မွာေတာ့ အဲ့စာအုပ္ရွိတယ္။ တုိ႔မဖတ္ဖူးတဲ့ ေနာက္တစ္အုပ္က 'ရက္ေလးဆယ္စစ္ပြဲ'။ သူလည္း ေတာ့တုိးက်န္လုိပုံစံမ်ိဳးပဲ။ ကေလးမေလးက မိဘနဲ႔ ရက္၄ဝၾကာေအာင္ စိတ္ေကာက္တဲ့အေၾကာင္း

11 Jan 10, 11:17
ဇြန္မုိးစက္: ဂ်ပန္ဘာသာျပန္ပဲ။ ရီတာ ၾကဳံရင္ဖတ္ၾကည့္ဖုိ႔။

11 Jan 10, 11:34
Rita: okie ကိုယ္ ႐ွာၾကည့္ပါမယ္။