ေဒါက္တာ သန္းထြန္း (၄)

ဘူဇြာစိတ္ Bourgeoisie Mentality

ကုန္သည္ ပြဲစားစိတ္။ ငါ့အတြက္ ဘယ္ေလာက္ ျမတ္မလဲကို အၿမဲ တြက္တဲ့စိတ္။ ကိုယ့္တြက္ေျခနဲ႔ကိုယ္၊ သူမ်ားစကား နားမဝင္။ ၾသဇာလာမေပးနဲ႔၊ ငါလုပ္ခ်င္မွ လုပ္မယ္။ အဲဒါမ်ိဳးေတြကို ဘူဇြာစိတ္လုိ႔ ေခၚတယ္ ထင္ပါတယ္။ ကြန္ျမဴနစ္အခ်င္းခ်င္း ဒီေကာင္ ဘူဇြာစိတ္မကုန္ဘူးဆိုၿပီး ႐ႈံ႕ခ်တယ္။ မာနႀကီးတယ္လို႔လည္း ကဲ့ရဲ႕တယ္။ တကယ္ကေတာ့ သူမ်ားေပးတဲ့ အႀကံဉာဏ္ကို ခ်က္ခ်င္း ေထာက္ခံလိုက္နာေလ့ မ႐ွိပါ။ စည္းကမ္းႀကီးတာလည္း မဟုတ္ပါ။ No Compromise ဆိုၿပီး တယူသန္လည္း မလုပ္ပါ။ အခ်ဳပ္ကေတာ့ ပြင့္လင္းတယ္။ အားနာစိတ္ မ႐ွိဘူး။ တဖက္သားကို ကူညီတဲ့အခါ အေပးအယူသေဘာထား မပါဘူး။ မတရား အခြင့္အေရး မယူခ်င္ဘူး။ အေပးအကမ္း အစြန္႔အႀကဲနည္းတယ္။ အရပ္က ႐ိုေသေအာင္ ဘုရားေအာ္႐ွိခိုးတာမ်ိဳး မလုပ္ဘူး။ အမ်ားတကာလုပ္တုိင္း လိုက္မလုပ္ဘူး။ အဲဒါမ်ိဳးကိုပဲ အျမင္ကပ္တဲ့လူ ႐ွိမယ္။ ဂ႐ုမစိုက္ပါ။

စာေပဝါသနာ

တစ္ေန႔ ႏွစ္ဆယ့္ေလးနာရီမွာ ဆယ့္ေလးနာရီေလာက္ စာေရး စာဖတ္ေနခ်င္တယ္။
ေက်ာက္စာကို စာတစ္လံုးမွန္ေအာင္ ဖတ္ႏိုင္ဖို႔ အခ်ိန္အၾကာႀကီး အပင္ပန္း အဆင္းရဲခံၿပီး ဖတ္ရတဲ့ အလုပ္မ်ိဳးကိုလည္း ဇြဲနဲ႔ လုပ္ပါတယ္။ ဘာမဆို လုပ္ၾကည့္ခ်င္တယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ မ႐ွိ။ ဘာမဆို သင္ရင္ တတ္ပါတယ္ဆုိတဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္ေတာ့ ႐ွိတယ္။

"ေျပေျပလည္လည္ သပ္သပ္ရပ္ရပ္ ေရးတတ္ရဲ႕သားနဲ႔ဗ်ာ၊ ခုလို ေရးေရးေနတာ မေကာင္းဘူး" လို႔ ေအးေမာင္ (သမဝါယမ) က ေျပာပါတယ္။ ငါေရးတဲ့ ေခတ္ေဟာင္း ျမန္မာရာဇဝင္ ကို မြန္ဘုိေက က "ခင္ဗ်ားစာအုပ္ ျပည္သူလူထုလက္ထဲ မေရာက္" လို႔ ေျပာတဲ့အခါ "အဲဒါက လူထုလက္စြဲ မဟုတ္" လို႔ ငါေျဖခဲ့ပါတယ္။

သမိုင္းသုေတသန လုပ္တဲ့အခါ သူမ်ား မသိတာကို သိလာတယ္။ သူမ်ား မွားတာကို ျမင္လာတယ္။ သူမ်ားေရးတဲ့ ေျပာတဲ့အထဲမွာ လိုတာကို ျဖည့္ႏိုင္လာတယ္။ အဲဒီအခါ သိတာ ျမင္တာ ျဖည့္တာကို စာနဲ႔ ေရးရတာေပါ့။ ေက်ာင္းဆရာျဖစ္ေနလုိ႔ စာသင္ခန္းမွာ ေျပာခြင့္ရတယ္။ စာတမ္းဖတ္ပြဲမွာ သြားဖတ္တယ္။ ပညာ႐ွင္ ဂ်ာနယ္ (Learned Journal) တစ္ခုခုမွာ ထည့္တယ္။ စာအုပ္တစ္အုပ္ ျဖစ္ေအာင္ ေရးၿပီး အ႐ႈံးခံထုတ္ေပးမယ့္ ပံုႏွိပ္ျဖန္႔ေဝသူ (Publisher) ကို ႐ွာရတယ္။ အမ်ားျပည္သူအတြက္ ေစတနာ ေမတၱာနဲ႔ ေရးတဲ့ စာေတြ မဟုတ္ပါ။ "ဒီစာအုပ္ ဖတ္ေကာင္းရမယ္လို႔ အာမ မခံ" လို႔ စာအုပ္ဖံုးမွာ ေရးေပးခဲ့ဖူးပါတယ္။

ငယ္ငယ္က ႏိုင္ငံေရး ဝါသနာပါတယ္။ ႀကီးေတာ့ သုေတသနပဲ ဝါသနာနဲ႔ ဇြဲနဲ႔ လုပ္ပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္း အာသာေက်ာင္းက ေစတနာနဲ႔ "ဒါေတြ ဆက္လုပ္မေနပါနဲ႔" လို႔ အားေပးပါတယ္။

***
ခင္မ်ိဳးခ်စ္ - အေနာ္ရထာ

စိတ္ကူးမ်ားရင္ သမုိင္းမဟုတ္၊ သမုိင္းဟုတ္ရင္ စိတ္ကူးမပါ။
မွန္နန္း (မွန္နန္းရာဇဝင္) ထဲမွာပဲ ႐ုပ္ရွင္႐ိုက္ဖုိ႔ ဇာတ္ၫႊန္းက ေရးၿပီးသား ပါေနတယ္။ ဒါမ်ိဳး ငါတို႔မသံုး။

***
ထိုးစစ္၊ ခံစစ္

သူမ်ားကို ကိုယ္က စၿပီး မတိုက္ခိုက္၊ သူက တိုက္လာရင္ ခံစစ္ကို အက်အန ျပင္ဆင္ ခုခံတယ္။ တုိက္ပြဲတိုင္း အႏိုင္မရႏိုင္ဆိုတာလဲ နားလည္ထားတယ္။ လုပ္ရဲရင္ ခံရဲရတယ္လို႔ အၿမဲ သတိ႐ွိတယ္။ စၾကဝေတးမင္း၊ မႏၶာတ္မင္းလဲ ေသတာပဲ လုိ႔ ေအာင္ပြဲရလို႔ ေအာက္ေျခလြတ္ေနတဲ့လူေတြကို ေျပာမိပါတယ္။

စကားေျပာ

ငါ့ကို ျပန္ၿပီး အျပစ္က်မယ့္ စကားမ်ိဳး၊ ငါ့ကို ျပန္ၿပီး ထိခိုက္မယ့္ စကားမ်ိဳး မေျပာမိေအာင္ သတိထားတယ္။ စကားဝိုင္းမွာ ငါ မပိုင္ႏိုင္တဲ့ကိစၥကို ဝင္မေျပာ။ ေျပာရင္လည္း ႐ွင္း႐ွင္းျပတ္ျပတ္ ေျပာတယ္။
(စကားခ်ပ္ - ေဝ့လည္ေခ်ာင္ပတ္ ေကြ႕ေကာက္ပတ္ခ်ာ႐ိုက္ အတင္းခ်ခ်င္ေသာ ဘယ္ႏွစ္ေတာင္ဝတ္မွန္းမသိသည့္ မဟာ့မဟာ ပုရိသေယာက္ျပားမ်ား သတိခ်ပ္ၾကပါကုန္)။

မသိလို႔ ေမးတာပါ။ အမွားျပင္ေပးပါ ဆုိတာမ်ိဳးလည္း စကားထဲ မပါေအာင္ သတိထားတယ္။ ဆိုလုိတာက "မသိလို႔ ေမးတာျဖစ္တယ္၊ ေျဖခ်င္မွေျဖ၊ မွားေျပာမိရင္ေတာ့ ကိုယ့္အမွားေၾကာင့္ က်ေရာက္မယ့္ ဒဏ္ကို ခံဖို႔ပဲ႐ွိတယ္" ဆိုတဲ့ သေဘာထား ျဖစ္တယ္။

ေကာင္းေကာင္းေျပာ၊ ေကာင္းတဲ့ စကားပဲေျပာ၊ မွန္တဲ့ စကားပဲေျပာ၊ လုိက္နာႏိုင္တဲ့ စကားပဲေျပာ ဆုိတာမ်ိဳးကို သိပ္သတိထားၿပီး လုိက္နာေျပာဆုိတာေတာ့ မဟုတ္ပါ။ မွန္တဲ့စကား၊ အက်ိဳး႐ွိမယ့္စကား၊ သူမ်ားလည္း နားေထာင္ခ်င္မယ့္စကားမ်ိဳးမွ ေ႐ြးၿပီး သတိထား ေျပာတာမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ပါ။ ဒါေပမဲ့ အေျခခံ ႐ိုးသားတဲ့စိတ္နဲ႔ ေျပာပါတယ္။ ႀကိဳက္ မႀကိဳက္ ဂ႐ုမစိုက္ပါ။

အပ်င္းေျပဖတ္တဲ့ စာအုပ္

၁) သမိုင္းေနာက္ခံ ဝတၳဳနဲ႔ Pornography အပါအဝင္ နာမည္ႀကီးတဲ့ စာအုပ္မ်ိဳးစံု
၂) ဒုတိယကမၻာစစ္ေနာက္ခံ စစ္ပြဲ၊ စစ္သံု႔ပန္း၊ သူလွ်ိဳ၊ စစ္ဗိုလ္ႀကီး၊ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ႀကီး အတၳဳပၸတၱိ
၃) သမိုင္းမွာ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ လူေတြရဲ႕ အတၳဳပၸတၱိ
၄) ကေလးပံုျပင္ (ျမန္မာတိုင္းရင္းပံုျပင္ေတြကို အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ဖို႔)
၅) ေကာင္းတဲ့ ျမန္မာစာအုပ္ကို အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ဖို႔
၆) ေဗဒင္စာအုပ္၊ လကၡဏာစာအုပ္၊ သႀကၤန္စာ

ဒီစာအုပ္ေတြကို လြယ္အိတ္ထဲမွာ ထည့္ယူသြားၿပီး လွည္း၊ ကား၊ မီးရထား၊ သေဘၤာစီးရင္း၊ မဂၤလာေဆာင္သြားရင္း၊ ဝန္ႀကီး၊ ၫႊန္ခ်ဳပ္၊ ပါခ်ဳပ္ေတြ ေခၚတဲ့ အစည္းအေဝးတက္ရင္း ဖတ္ပါတယ္။ အျပင္းအထန္ ျငင္းခုန္ရမယ့္ ျပႆနာကို အစေဖာ္ေပးၿပီး လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ ေ႐ႊ႕ထုိင္ၿပီး အစည္းအေဝး ၿပီးေလာက္တဲ့အခ်ိန္ထိ လက္ဖက္ရည္ အခြက္ခြက္ မွာေသာက္ၿပီး ဖတ္ပါတယ္။

လက္ဖက္ရည္ စကားဝိုင္း

ကိုယ့္ထက္ အသက္ႀကီးတဲ့လူ၊ ရာထူးႀကီးတဲ့လူ၊ ဂုဏ္ႀကီးတဲ့လူ၊ ကိုယ့္ကို ရာထူးက ခ်ပစ္ႏိုင္တဲ့လူ၊ အဲဒီ ႀကီးက်ယ္သူေတြရဲ႕ ညံ့ဖ်င္းပံုကို လူထူရင္ ေျပာတတ္ပါတယ္။ သတင္းစာထဲမွာလည္း ေဆာင္းပါးေရးထည့္ပါတယ္။ မႏၱေလးကို ပါေမာကၡအျဖစ္နဲ႔ ေရာက္သြားေတာ့ လူထုဦးလွက "မင္း ဒီတသက္ ပါေမာကၡျဖစ္မယ္လုိ႔ မထင္တာကြယ္" လို႔ ဆီးၿပီး ေျပာပါတယ္။ ပါေမာကၡခ်ဳပ္တစ္ဦးက "က်ဳပ္အေၾကာင္း မေကာင္းမေျပာရလို႔ တားမရမွန္း သိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္မွာေတာ့ မေျပာနဲ႔ဗ်ာ" လို႔ လူႀကံဳမွာဖူးပါတယ္။

မနက္မိုးလင္း ေက်ာင္းတက္တယ္ဆုိေပမယ့္ တကၠသိုလ္ေျမဝန္းက်င္ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္၊ ေရနီေျမာင္းေဘး အေၾကာ္ဆုိင္နဲ႔ အမရပူရ ေတာင္ေလးလံုးေက်ာင္းက ညေနမွ အိမ္ျပန္ပါတယ္။ အလုပ္ျဖဳတ္ပစ္မယ္လုိ႔ အခါခါ စဉ္းစားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ သမိုင္းေကာ္မ႐ွင္က ႏွစ္ခါ ျဖဳတ္ပစ္ဖူးပါတယ္။ ကိုယ့္ဘာသာ မထြက္မိတာကေတာ့ ေက်ာင္းဆရာအျဖစ္နဲ႔ သမိုင္းသုေတသန ခရီးထြက္ရတာ သိပ္အဆင္ေျပတယ္။ က်တက္မွာ အလံနီနဲ႔ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ေတြ႕တာေတာင္ "ဟိုေကာင္ေတြ အလကားေခၚလာတယ္ဗ်ာ၊ က်ဳပ္တို႔လည္း ကူညီမွာပါ" လို႔ ေျပာသြားတယ္။

ဆရာကန္ေတာ့ပြဲ

စာေမးပြဲႀကီးအၿပီး ေက်ာင္းရက္႐ွည္ ပိတ္ေတာ့မယ္ ဆိုရင္ ဆရာကန္ေတာ့ပြဲ လုပ္ၾကတယ္။ ငါကေတာ့ စာေမးပြဲ အေခ်ာင္ေအာင္ဖို႔ လာဘ္ေပးတာလုိ႔ တြက္တယ္။ မျဖစ္စေလာက္နဲ႔ နာမည္ပ်က္တယ္။ ငါက ဆုမေပးပါ။ "မင္းတို႔ေပးတာက နည္းတယ္။ ငါက ျပန္ၿပီး နိဗၺာန္ဆု မေပးႏိုင္ဘူး၊ မင္းတို႔နဲ႔ မတန္ဘူး" လုိ႔ ေျပာမိတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခ်က္ ၃ ခ်က္ကိုေတာ့ ေျပာပါတယ္။

၁) မင္းတို႔ ကိုယ္တိုင္ ႀကိဳးစားၿပီး ေအာင္ပြဲရမွ ေအာင္ရက်ိဳးနပ္တယ္။
၂) မင္းတို႔ အခု စာေမးပြဲ ေအာင္ရင္လည္း မင္းတို႔ ေတာ္လို႔မဟုတ္ဘူး။ ငါ အေအာင္ေပးလို႔ ေအာင္တာ။
၃) ေနာင္ ငါ့ကို လမ္းမွာေတြ႕ရင္ ႏႈတ္မဆက္နဲ႔။ ငါက မင္းတို႔ကို မွတ္မိမွာ မဟုတ္ဘူး။ မင္းတို႔က ဆရာ့တပည့္ပါလုိ႔ ေျပာလာရင္ေတာ့ ခိုင္းလိမ့္မယ္။ ေက်ာင္းဆရာဆိုတာ အားမနာတတ္ဘူး။

သူတို႔က စာအုပ္ဗီ႐ို၊ ခံုတန္းလ်ား၊ ကုလားထုိင္ ယူလာတဲ့အခါ ဥပမာ - "1979 သမုိင္း စတုတၳႏွစ္ ေက်ာင္းသားမ်ား ေကာင္းမႈ" လုိ႔ စာတန္းပါတယ္။ "ဒါ ဇရပ္မဟုတ္ဘူး။ ျပန္ယူသြား" လို႔ ေျပာရတယ္။ ေ႐ွးပံုစံ ကုလားထုိင္ႀကီး လာေပးေတာ့လည္း "ဒါမ်ိဳးက ျပတိုက္မွာထား၊ ဒီ မယူခဲ့နဲ႔၊ ထိုင္လို႔မေကာင္းဘူး" ေျပာရတယ္။

တစ္ႏွစ္တစ္ခါ တကၠသိုလ္ဓမၼာ႐ံုမွာ အသက္ ၇၅ ႏွစ္နဲ႔ အထက္ ဆရာအိုေတြကို အခုလက္႐ွိ ပါေမာကၡခ်ဳပ္၊ ပါေမာကၡကအစ ဆရာ ဆရာမေတြက ကန္ေတာ့တယ္။ အကန္ေတာ့ခံေတြကို စင္ျမင့္မွာတင္ထားတာ စင္ အျပည့္႐ွိတယ္။ သူတို႔ကို ေမးပါ။ အရင္က တကၠသိုလ္မွာ ဆရာကန္ေတာ့ပြဲ ႐ွိဖူးသလား၊ မ႐ွိပါလို႔ပဲ ေျဖလိမ့္မယ္။ ဒီလူႀကီးေတြ ေစတနာနဲ႔ သင္ၾကားပို႔ခ်သြားလို႔ တကၠသိုလ္ ဒီေလာက္ ႀကီးပြားလာတာေရာ ဟုတ္သလားလို႔ ေမးပါ။ ဟုတ္တယ္လို႔ပဲ ႂကြားမယ္။ ၾသဝါဒေပးတဲ့ ဆရာေတြက အေကာင္းခ်ည္း ေျပာဆဲ။ ငါ့လက္ဝဲက လူကိုလည္း ငါ ေစ့ေစ့စပ္စပ္ၾကည့္တယ္။ လက္ယာက လူကိုလည္း အားမနာတမ္း ၾကည့္တယ္။ ေစတနာ အေခ်ာင္းလည္း မျမင္ဘူး။ အျပားလည္း မျမင္ဘူး။ လခစားပဲ။ တကၠသိုလ္မွာေနၿပီး သုေတသန မလုပ္ဘူး။ ဒီလုိပဲ အေခ်ာင္ေနရင္း ႏွစ္ႏွစ္ျပည့္ေတာ့ ရာထူးတက္၊ ေလးႏွစ္ရျပန္ေတာ့ တစ္ခါတက္၊ တစ္ခါ ႏွစ္ႏွစ္မွာ ဆက္တက္၊ ေက်ာ္တက္။ ေနာင္မွာ တကၠသိုလ္ဝင္ဝင္ခ်င္း Luce, Hall, Peacock, Beaseley, ေမာင္ေမာင္ခ၊ သာလွ၊ လွေက်ာ္၊ လွျမင့္တို႔လို ပါေမာကၡတန္းျဖစ္တဲ့ေခတ္ ျပန္ေရာက္သြားမယ္။ အေျခအေနမွန္ကို တင္ျပတယ္။ အေျဖမ႐ွာပါ။ ငါ ပါဝင္လႈပ္႐ွားခဲ့တဲ့ ဘဝမွာ ငါ ကိုယ္တိုင္ မရွင္းတတ္တဲ့ ျပႆနာ။ ငါတတ္သေလာက္ ႐ွင္းေပးေပမယ့္ မ႐ွင္းတဲ့ ျပႆနာ။ ဥပမာ - ငါ့နည္းဟာ ေရေမွာ္မ်ားတဲ့ ေရအိုင္မွာ လက္တစ္ခုပ္စာ ေမွာ္မပါေအာင္ ယူၿပီး၊ ေမွာ္ဟာ ေရမ်က္ႏွာျပင္မွာ ျပည့္ၿမဲ ျပည့္ေနတာပဲ ေတြ႕တယ္လို႔ ေျပာရမယ့္ ေျဖ႐ွင္းနည္းျဖစ္တယ္။ ငါ ႐ႈံးခဲ့တယ္။

***
(ေဒါက္တာ သန္းထြန္း - ငါေျပာခ်င္သမွ် ငါ့အေၾကာင္း စာအုပ္မွ ေကာက္ႏုတ္ပါသည္)

***