ဘဝထဲက တခ်ိဳ႕အမွတ္တရေတြကို ေမ့ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္ ေနရတာ ေကာင္းတယ္။
***
မမနဲ႔ စေတြ႕တဲ့အခ်ိန္ သူ႕မ်က္ႏွာေပၚက အၿပံဳးကုိ ျမင္တာနဲ႔ သိလိုက္တယ္။ တစိတ္တည္း တဝမ္းတည္း ေပါင္းလို႔ရမယ့္သူ... လို႔။ ကိုယ္တိုင္ ဘာသာေရးအက်င့္အႀကံ ဘယ္ေလာက္ေတာင္နည္းလည္း ေရစက္ ဆုိတာကိုေတာ့ လက္ခံမိတဲ့သူ ျဖစ္ေနလို႔ပါ။ (လက္ခံတာနဲ႔ ယံုၾကည္တာဟာ မတူဘူးလို႔ ထင္တယ္။ လက္ခံတယ္ဆိုတိုင္း ယံုၾကည္စိတ္ေၾကာင့္ ဟုတ္ခ်င္မွဟုတ္မွာ။ ကိုယ္လို စရဏအား နည္းတဲ့သူအတြက္ မျဖစ္မေန လိုအပ္လို႔ လက္ခံတာျဖစ္ဖို႔ ပိုမ်ားပါတယ္)
တကယ္တမ္းက် ကိုယ္က အေပါင္းအသင္းမ်ားမ်ားဆံ့တဲ့လူစားမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ တေနရာတည္း ေန၊ တသမတ္တည္း လူေတြနဲ႔ ေပါင္းလာခဲ့ရတာ မဟုတ္ျပန္ဘူး။ ဒီေတာ့ အရည္အခ်င္းေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ၊ အေျခအေနေပးတာေၾကာင့္ လူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ ေတြ႕သိဆက္ဆံခဲ့ရတယ္။ အဲဒီအခါမွာ ေရစက္ ဆိုတာကို ပိုပိုၿပီး လက္ခံမိဖို႔ အေၾကာင္းေတြ ျဖစ္လာရျပန္တယ္။
အခ်ိဳးအေကြ႕၊ အေျပာင္းအလဲေတြ ေတြ႕တိုင္းမွာ ပထမဆံုး ရင္းႏွီးသိကၽြမ္းခဲ့ရသူေတြဟာ အဲဒီလို ေရစက္႐ွိတဲ့သူေတြ ျဖစ္ေနတတ္တာ မ်ားတယ္။
***
1996
မမနဲ႔ စေတြ႕ရတဲ့ႏွစ္က ကိုယ့္အတြက္ေတာ့ အခ်ိဳးအေကြ႕တစ္ခုမွာေပါ့။
သြားေရးလာေရးခက္တဲ့ ျပည္နယ္သူကေလး။ အသားညိဳညိဳ၊ လူမ်ိဳးကို တန္းခနဲသိသာေစမယ့္ အသံဝဲဝဲ၊ အရပ္ခပ္ပ်ပ္ပ်ပ္နဲ႔ ႐ုတ္တရက္ ၾကည့္ရင္ ဘာမွ မထူးျခားသလို သာမန္မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ အသြင္အျပင္နဲ႔ပါပဲ။ သူ႕မ်က္လံုးေတြကို ေသခ်ာၾကည့္ၿပီး၊ စကား ေသခ်ာေျပာဖူးရင္ေတာ့ ႐ိုးသားတာ၊ ေအးေဆးတာအျပင္၊ ခုိင္မာတာ ထက္ျမက္တာေတြ ျမင္သာမယ္ ထင္တယ္။
"႐ိုးသားေအးေဆး" လို႔ ဝိေသသ ျပဳၿပီး ေျပာရမယ့္သူေတြ ကိုယ္တို႔ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ အမ်ားႀကီးကို ႐ွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီ ဂုဏ္ပုဒ္က တခ်ိဳ႕လူေတြအတြက္ သာမန္မွ်သာဆိုရမယ့္ မေျပာပေလာက္တဲ့ စ႐ိုက္လကၡဏာျဖစ္ၿပီးေတာ့၊ တခ်ိဳ႕လူေတြနဲ႔ ေပါင္းလိုက္တဲ့အခါ ထူးျခားတဲ့အရည္အေသြးတစ္ခု ျဖစ္သြားတယ္လို႔ ခံစားရတယ္။ ဒါကို ဒီထက္႐ွင္းသြားေအာင္ ေျပာျပဖို႔ေတာ့ခက္တယ္။
အသက္ ၂ ႏွစ္ ပိုႀကီးတာဆုိေတာ့ အစ္မတစ္ေယာက္လို၊ စာသင္ (guide) ေပးခဲ့တာဆုိေတာ့ ဆရာတစ္ေယာက္လုိ၊ ၈ ႏွစ္နီးနီးေလာက္ အတူေန အတူစား အတူသြားေတြ လုပ္ခဲ့ေတာ့ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္လုိပါပဲ။
* ဘာကိုမဆို စိတ္ေအးလက္ေအး လုပ္တတ္ၿပီး ဇြဲေကာင္းတာ
* စိတ္အလိုမလိုက္ဘဲ လုပ္သင့္တာ လုပ္ဖို႔၊ မလုပ္သင့္တာ မလုပ္ဖို႔ သတိ အၿမဲ႐ွိတာ
* တည္တည္ၾကည္ၾကည္ ခ်ိဳခ်ိဳသာသာ႐ွိတာ အဲဒါေတြက စလုိ႔...
* လမ္းေလွ်ာက္ရင္ေတာင္ ေျခလွမ္း ဖြဖြလွမ္းတာအဆံုး
ကိုယ္ လိုက္အတုယူဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ဖူးတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ျဖစ္မလာခဲ့ဘူး။ နည္းနည္းကေလးေတာင္ တူမလာခဲ့ဘူး။ ဘယ္တူပါ့မလဲ သူက သူပဲ။ ကိုယ္က ကိုယ္ပဲ။
(ခုေလာေလာဆယ္ စကားလက္အိုဟာရာ အေၾကာင္း ဖတ္ေနမိတယ္။ စကားလက္က အမ်ားအျမင္မွာ သူ႕အေမလို ခ်ိဳသာသိမ္ေမြ႕ ႏူးညံ့ၿပီး အစဉ္အလာေတြ ထိန္းသိမ္းတဲ့သူ၊ ၾကင္နာတတ္သူ၊ ရက္ေရာတဲ့သူ ျဖစ္ခ်င္တယ္။ တကယ္တမ္းက် သူက အဲဒါေတြရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္ပဲ။ ဒါေပမဲ့ သူ႕မွာ ႐ွိတဲ့၊ မ႐ွိတဲ့ ဗီဇစိတ္ကို မရိပ္မိဘဲ သူက်င္လည္ရတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္က စံလို႔ သတ္မွတ္တဲ့ အရည္အခ်င္းေတြဟာ (သူ အလို႐ွိရာ အားလံုးရမယ့္) တခ်ိန္က်ရင္ အလိုလို ျပည့္ဝသြားမယ္လို႔ အထင္ေရာက္ေန႐ွာတယ္)
ဆက္ေျပာရရင္ တကၠသိုလ္ဝင္ခြင့္ေတြက်ေတာ့ မမေလွ်ာက္တဲ့ဆီကို အတူတူဝင္တာ တျပည္နယ္လံုးမွာမွ သူ႕အျပင္ တျခားၿမိဳ႕က မိန္းကေလးတေယာက္ပဲ ႐ွိတယ္။ အဲဒီတုန္းက သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ ဆက္သြယ္ၿပီး ရန္ကုန္မွာ ၂ ခုတည္းသာ ႐ွိတဲ့ ေက်ာင္းထဲက မေတာ္လို႔မ်ား ၿမိဳ႕ထဲေက်ာင္းမွာက်ခဲ့ရင္ ၿမိဳ႕စြန္က ေက်ာင္းကုိ ျပန္ေျပာင္းၾကမယ္ လို႔ တိုင္ပင္ထားၾကတယ္ တဲ့။
တကယ္ေတာ့ သူတို႔ စိုးရိမ္သလိုလည္း ျဖစ္မလာခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီ တျပည္နယ္တည္း သူ႕သူငယ္ခ်င္းနဲ႔လည္း သူတို႔တက္ခ်င္တဲ့ ေက်ာင္းမွာပဲ ေက်ာင္းၿပီးတဲ့ထိ တတန္းတည္း၊ တခန္းတည္း အတူတူေနသြားခဲ့ၾကတယ္။ ကိုယ္ကသာ မမ ၿမိဳ႕ထဲေက်ာင္းကို ေျပာင္းၿပီး တက္ပါလားလို႔ ခဏခဏ အႀကံေပးမိတယ္။ (အမွန္ေတာ့ ဘာမွမဟုတ္ဘူး။ ကိုယ့္ guide က ဘယ္ေက်ာင္းမွာ တက္ေနတာေလ လို႔ ႂကြားခ်င္တာနဲ႔ ပိုႂကြားလို႔ေကာင္းမယ့္ေက်ာင္း ေျပာင္းခိုင္းမိတာ)
မမတို႔ႏွစ္က 10 တန္းေအာင္ၿပီး ဘယ္ေလာက္မွ မေစာင့္ရဘဲ တကၠသိုလ္ တက္ရတယ္ (သူတို႔ေ႐ွ႕က စီနီယာေတြနဲ႔စာရင္ေပါ့ေလ)။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္ေလာက္မွ မတက္လိုက္ရဘဲ အၾကာႀကီး ျပန္ပိတ္သြားျပန္တယ္။ 2 ႏွစ္တိတိၾကာေအာင္ ပိတ္လုိက္တယ္။ သူတို႔ျပည္နယ္ကလဲ သြားဖို႔လာဖုိ႔ခက္၊ ေက်ာင္းကလဲ ခုပဲ ျပန္ဖြင့္မလုိ၊ ေတာ္ၾကာပဲ ျပန္ဖြင့္မလုိျဖစ္ေတာ့ မျပန္ျဖစ္ဘဲ ရန္ကုန္မွာပဲေနၿပီး စာလည္းသင္ရင္း၊ အထည္ခ်ဳပ္တစ္ခုမွာလည္း အလုပ္ဝင္လိုက္ေသးတယ္။ အဲဒီ အထည္ခ်ဳပ္မွာ အတူလုပ္တဲ့ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ေတြက မမ ဘယ္က ေက်ာင္းသူဆိုတာ အတူလုပ္ေနတုန္းက လံုးဝ မသိလိုက္ၾကဘူး ဆိုတယ္။
ကိုယ့္ guide ျဖစ္လာခ်ိန္မွာလည္း ေရစက္႐ွိလို႔သာ ဆံုရတယ္၊ စ႐ိုက္သဘာဝခ်င္းက တျခားစီျဖစ္ေတာ့ ႏွစ္ေယာက္ၾကားမွာ ေခ်ာ္ေနတာေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။
မမတို႔ၿမိဳ႕မွာ အဲဒီအခ်ိန္ထိ လွ်ပ္စစ္မီးမ႐ွိဘူး။ ဒီေတာ့ သူ႕ေက်ာင္းသူဘဝ တေလွ်ာက္လံုးမွာ ညေစာေစာအိပ္၊ မနက္ေလးနာရီေလာက္ထၿပီး စာက်က္လာခဲ့တာ။ ကိုယ့္က်ေတာ့ ညဘယ္ေလာက္ ညဉ့္နက္နက္ ေနႏိုင္ၿပီး၊ မနက္ ေစာေစာထဖို႔ဆို ေသေတာ့မလုိ ေၾကာက္တယ္။
သူက စာတပုဒ္ကို ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ ဇြဲေကာင္းေကာင္းနဲ႔ က်က္၊ ၿပီးရင္ အကုန္ စာ႐ြက္ၾကမ္းေပၚ ျပန္ခ်ေရး။ ေခ်ာေခ်ာေမြ႕ေမြ႕ အမွားကင္းတဲ့ထိ ျပန္ခ်ေရးၿပီးမွ လက္လႊတ္တယ္ ဆုိတယ္။ ကိုယ့္က်ေတာ့ ပါးစပ္က ဗလြတ္ဗလြတ္႐ြတ္ၿပီး သေဘာတရားေလာက္ရတယ္ဆိုရင္ပဲ ကိုယ့္ဘာသာ ဟုတ္လွၿပီထင္ေနတာ။
မမက သူ မလာမယ့္ ၃ ရက္အတြက္ စာက်က္ဖို႔ အခ်ိန္ဇယားဆြဲေပးသြားရင္၊ သူျပန္လာသင္တဲ့ရက္မွာ ကိုယ္က အဲဒီစာရင္းကေန က်က္ဖို႔ က်န္ေနတဲ့ စာေႂကြးစာရင္းကို အၿမဲ ျပန္ထုတ္ေပးတတ္တယ္။ ခု အဲဒီအေၾကာင္းေတြ ျပန္ေတြးရတာ စာ႐ိုက္ေနရင္းနဲ႔ေတာင္ မၿပံဳးဘဲ မေနႏိုင္ ျဖစ္မိတယ္။
မမက ကိုယ့္ကို သူတက္တဲ့ ေက်ာင္းကို တက္ေစခ်င္တယ္။
"ညီမေလး ေက်ာင္းကို ေရာက္လာရင္ မမနဲ႔ အေဖာ္ရမွာ" လုိ႔ အၿမဲ ေျပာတတ္တယ္။ (မမက ကိုယ့္ ညီမေလးလို႔ မေခၚပါဘူး။ အမ်ိဳးေတြနဲ႔ ငယ္ငယ္က သူငယ္ခ်င္းေတြေခၚတဲ့ အိမ္နာမည္ကိုပဲ ေခၚတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒီေနရာမွာ ထည့္မေရးေတာ့ဘူးစိတ္ကူးလို႔ နာမ္စားေျပာင္းလိုက္တယ္)
ကိုယ္က "10 တန္းစာေလာက္ေတာင္ မလုပ္ခ်င္တာ မမတို႔ေက်ာင္းကို တက္လုိ႔ ဘယ္လိုလုပ္ ျဖစ္ႏိုင္မလဲ။ ေရာက္မွာလည္း မဟုတ္ဘူး" လုိ႔ ေျပာရင္ သူ အၿမဲ ေျပာတတ္တဲ့စကား႐ွိတယ္။
"ဘာလို႔ မေရာက္ရမွာလဲ။ မမေတာင္ ေရာက္ေသးတာပဲ"
"မမလုိလူမ်ိဳးေတာင္ ေရာက္ေသးတာပဲ"
အဲဒီခါတုိင္း ကိုယ္က မမေျပာစကားကို မလံုမလဲစိတ္ျဖစ္ၿပီး၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ေလွာင္တဲ့အေနနဲ႔ ေအာ္ရယ္တတ္တယ္။ အဲဒီတုန္းကေတာ့ ကိုယ့္ဘာသာ ရယ္ခ်င္လုိ႔ ရယ္လိုက္တာပဲလို႔သာ သိတာပါ။ ခုေတာ့ သေဘာေပါက္လာတယ္။ ေအာ္ရယ္မိတာက မမေျပာစကားေပၚမွာ ေသခ်ာစိတ္နဲ႔ နားမေထာင္ႏိုင္ခဲ့လို႔ ဆိုတာကို။ ကိုယ့္ ႀကိဳးစားလုိစိတ္၊ ပညာေရးကို တန္ဖိုးထားစိတ္အေၾကာင္း ကိုယ့္ဘာသာ သိေနတာကိုး။
***
2008 ဘေလာ့စကာစမွာ ကိုယ္နဲ႔ ရင္းႏွီးသူေတြ အေၾကာင္းကို ေရးမယ္ဆိုၿပီး စ ျခစ္ထားခဲ့တာ။ 2 ႏွစ္ေလာက္ေတာင္ ႐ွိၿပီ။ မိုင္သီ့ အေၾကာင္းကလြဲလို႔ ဘယ္သူ႕အေၾကာင္းမွ ဘေလာ့ေပၚေရာက္မလာေသးဘူး။ မရယ္ေၾကး မလြမ္းေၾကး က်ေတာ့ အေၾကာင္းအရာေလးတစ္ခုကို ခ်ဲ႕ေရးမိတဲ့ ပို႔စ္မ်ိဳးျဖစ္ေနတယ္။
2008 ေလာက္ကသာ အၿပီး ေရးျဖစ္ခဲ့ရင္ေတာ့ ဒီပို႔စ္ရဲ႕ တင္ျပပံုက တမ်ိဳးျဖစ္လိမ့္မယ္။ ခုေရးမိေတာ့ တပံုစံ ျဖစ္ေနတယ္။ လတ္တေလာ တိမ္းၫႊတ္ဝင္စားရာေတြက စာထဲမွာ အရိပ္လာထင္ေနလိမ့္မယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ မမအတြက္ အမွတ္တရျဖစ္လိုစိတ္နဲ႔ ေရးပါတယ္။
ေရးမယ္ ဆိုေတာ့လည္း မမအေၾကာင္းမွာ ဘာကို ဆြဲထုတ္ေရးရမယ္ ဆိုတာ မသိပါဘူး။ ခုေန ဂ်ဴး ရဲ႕ အမွတ္တရ အေၾကာင္း ရီဗ်ဴး ေရးပါဆိုရင္လည္း ဘာကို ဆြဲထုတ္ ေရးရမွန္း သိမွာ မဟုတ္ဘူး၊ အဲဒီလုိပဲ။ စိတ္ထဲ ေပၚလာတာေတြ ခ်ေရးလိုက္တာ အေတာ္ကို ႐ွည္လ်ားသြားလို႔ ေနာက္တပိုင္း ေနာက္မွပဲ ဆက္ေတာ့မယ္။ စိတ္တိုင္းလည္း မက် ဘာလိုေနမွန္းလည္း မသိဘူး။
to be continued
အဲဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြကို ထားခဲ့ရၿပီဆိုရင္၊ မွတ္မွတ္ထင္ထင္ ႐ွိခဲ့တဲ့ လူေတြနဲ႔ ေဝးေနခဲ့ၿပီဆိုရင္...(တနည္းအားျဖင့္) ပစၥဳပၸန္နဲ႔ အတိတ္က အဟပ္ကြာသြားၿပီ ဆိုရင္ေပါ့။
အဲဒီအမွတ္တရေတြကို ခ်ေရးထားမယ္လို႔ စိတ္ကူးၿပီး ျပန္စဉ္းစားရတာ ခ်ိဳၿမိန္သေလာက္ လစ္ဟာတယ္။ အိပ္မက္ေကာင္းတခုကို မက္လိုက္ရသလိုပါပဲ။ မက္ေနခ်ိန္မွာ မသိတတ္တဲ့စိတ္နဲ႔ ေပါ့လြင့္ေပ်ာ္ပါး၊ ႏိုးလာေတာ့ တမ္းတစိတ္ကလြဲလို႔ ဘာမွ မက်န္ခဲ့ဘူး။
***
မမအေၾကာင္း ဆက္ေရးမယ္လို႔ ျပန္စဉ္းစားခ်ိန္မွာ ခုတေလာေလးမွာ ဖတ္ခဲ့ရတဲ့ ၾကည္ေအး စာသားတခ်ိဳ႕ ေခါင္းထဲဝင္လာတယ္။
"ကၽြန္မကေတာ့ အဲဒီသာယာလွတဲ့ ဂီတတၿမံဳကို ႀကံဳရင္ သီတို႔ ခရစ္ယာန္ေတြ ဘုရားသခင္ကို ေက်းဇူးတင္တာ နားလည္မိတယ္။ ဂီတေပးတဲ့ ေပ်ာ္႐ႊင္မႈကို ကိုယ္နဲ႔ မတန္တဆ ရေလေတာ့ ဘုရားသခင္ရဲ႕ ဆုလာဘ္ပဲလို႔သာ ဆုိခ်င္တာ အံ့ဩစရာ မဟုတ္ဘူးေလ"
(သီတို႔ ႐ြာ - ၾကည္ေအး)
ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ လူေကာင္းလို႔ မသတ္မွတ္ေတာ့ တခါတေလ ကိုယ္နဲ႔ မထိုက္တန္ေလာက္ေအာင္ ေကာင္းမြန္တဲ့လူေတြနဲ႔ ႀကံဳႀကိဳက္တဲ့အခါ ဘဝမွာ မတန္တဆရတဲ့ ဆုလာဘ္လို႔သာ ကိုယ္လည္းပဲ ထင္ခ်င္တတ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ေလေတာ့ တခုခု ႀကံဳရၿပီဆို (ပညာသိနဲ႔ မဟုတ္ေတာင္၊ သညာသိနဲ႔ ျဖစ္ျဖစ္) ကံ ကံ၏အက်ိဳးကိုပဲ ေတြးမိလာတတ္တယ္။
ဒီေတာ့ ေက်းဇူးတင္စရာ႐ွိ လက္ေတြ႕ ဆက္စပ္ ပတ္သက္ရာေတြကိုသာ ေက်းဇူးတင္ရတယ္၊ ၿပီးရင္ ကိုယ့္ဘာသာ မပ်က္မကြက္ ေက်းဇူးတင္တယ္။ ဒီလို လူေတြနဲ႔ ဆံုဖို႔ အေၾကာင္းတရားေတြကို အဓိက ဖန္တီးခဲ့တာ (ဗုဒၶဘာသာအလိုအရ) ကိုယ္ ကိုယ္တိုင္ပဲ မဟုတ္လား။ (အဲဒီလို အေကာင္းအမြန္ေတြရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္ေတြနဲ႔ ႀကံဳရတာေတြေတာ့ ခ်န္ထားလိုက္တယ္။ ထည့္မေျပာေတာ့ဘူး။ အတိတ္နဲ႔ ခု ကိုယ္ မေကာင္းခဲ့တာေတြ ေပၚကုန္မွာစိုးလုိ႔)
အဲဒီအမွတ္တရေတြကို ခ်ေရးထားမယ္လို႔ စိတ္ကူးၿပီး ျပန္စဉ္းစားရတာ ခ်ိဳၿမိန္သေလာက္ လစ္ဟာတယ္။ အိပ္မက္ေကာင္းတခုကို မက္လိုက္ရသလိုပါပဲ။ မက္ေနခ်ိန္မွာ မသိတတ္တဲ့စိတ္နဲ႔ ေပါ့လြင့္ေပ်ာ္ပါး၊ ႏိုးလာေတာ့ တမ္းတစိတ္ကလြဲလို႔ ဘာမွ မက်န္ခဲ့ဘူး။
***
မမအေၾကာင္း ဆက္ေရးမယ္လို႔ ျပန္စဉ္းစားခ်ိန္မွာ ခုတေလာေလးမွာ ဖတ္ခဲ့ရတဲ့ ၾကည္ေအး စာသားတခ်ိဳ႕ ေခါင္းထဲဝင္လာတယ္။
"ကၽြန္မကေတာ့ အဲဒီသာယာလွတဲ့ ဂီတတၿမံဳကို ႀကံဳရင္ သီတို႔ ခရစ္ယာန္ေတြ ဘုရားသခင္ကို ေက်းဇူးတင္တာ နားလည္မိတယ္။ ဂီတေပးတဲ့ ေပ်ာ္႐ႊင္မႈကို ကိုယ္နဲ႔ မတန္တဆ ရေလေတာ့ ဘုရားသခင္ရဲ႕ ဆုလာဘ္ပဲလို႔သာ ဆုိခ်င္တာ အံ့ဩစရာ မဟုတ္ဘူးေလ"
(သီတို႔ ႐ြာ - ၾကည္ေအး)
ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ လူေကာင္းလို႔ မသတ္မွတ္ေတာ့ တခါတေလ ကိုယ္နဲ႔ မထိုက္တန္ေလာက္ေအာင္ ေကာင္းမြန္တဲ့လူေတြနဲ႔ ႀကံဳႀကိဳက္တဲ့အခါ ဘဝမွာ မတန္တဆရတဲ့ ဆုလာဘ္လို႔သာ ကိုယ္လည္းပဲ ထင္ခ်င္တတ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ေလေတာ့ တခုခု ႀကံဳရၿပီဆို (ပညာသိနဲ႔ မဟုတ္ေတာင္၊ သညာသိနဲ႔ ျဖစ္ျဖစ္) ကံ ကံ၏အက်ိဳးကိုပဲ ေတြးမိလာတတ္တယ္။
ဒီေတာ့ ေက်းဇူးတင္စရာ႐ွိ လက္ေတြ႕ ဆက္စပ္ ပတ္သက္ရာေတြကိုသာ ေက်းဇူးတင္ရတယ္၊ ၿပီးရင္ ကိုယ့္ဘာသာ မပ်က္မကြက္ ေက်းဇူးတင္တယ္။ ဒီလို လူေတြနဲ႔ ဆံုဖို႔ အေၾကာင္းတရားေတြကို အဓိက ဖန္တီးခဲ့တာ (ဗုဒၶဘာသာအလိုအရ) ကိုယ္ ကိုယ္တိုင္ပဲ မဟုတ္လား။ (အဲဒီလို အေကာင္းအမြန္ေတြရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္ေတြနဲ႔ ႀကံဳရတာေတြေတာ့ ခ်န္ထားလိုက္တယ္။ ထည့္မေျပာေတာ့ဘူး။ အတိတ္နဲ႔ ခု ကိုယ္ မေကာင္းခဲ့တာေတြ ေပၚကုန္မွာစိုးလုိ႔)
***
မမနဲ႔ စေတြ႕တဲ့အခ်ိန္ သူ႕မ်က္ႏွာေပၚက အၿပံဳးကုိ ျမင္တာနဲ႔ သိလိုက္တယ္။ တစိတ္တည္း တဝမ္းတည္း ေပါင္းလို႔ရမယ့္သူ... လို႔။ ကိုယ္တိုင္ ဘာသာေရးအက်င့္အႀကံ ဘယ္ေလာက္ေတာင္နည္းလည္း ေရစက္ ဆုိတာကိုေတာ့ လက္ခံမိတဲ့သူ ျဖစ္ေနလို႔ပါ။ (လက္ခံတာနဲ႔ ယံုၾကည္တာဟာ မတူဘူးလို႔ ထင္တယ္။ လက္ခံတယ္ဆိုတိုင္း ယံုၾကည္စိတ္ေၾကာင့္ ဟုတ္ခ်င္မွဟုတ္မွာ။ ကိုယ္လို စရဏအား နည္းတဲ့သူအတြက္ မျဖစ္မေန လိုအပ္လို႔ လက္ခံတာျဖစ္ဖို႔ ပိုမ်ားပါတယ္)
တကယ္တမ္းက် ကိုယ္က အေပါင္းအသင္းမ်ားမ်ားဆံ့တဲ့လူစာ
အခ်ိဳးအေကြ႕၊ အေျပာင္းအလဲေတြ ေတြ႕တိုင္းမွာ ပထမဆံုး ရင္းႏွီးသိကၽြမ္းခဲ့ရသူေတြဟာ အဲဒီလို ေရစက္႐ွိတဲ့သူေတြ ျဖစ္ေနတတ္တာ မ်ားတယ္။
***
1996
မမနဲ႔ စေတြ႕ရတဲ့ႏွစ္က ကိုယ့္အတြက္ေတာ့ အခ်ိဳးအေကြ႕တစ္ခုမွာေပါ့။
သြားေရးလာေရးခက္တဲ့ ျပည္နယ္သူကေလး။ အသားညိဳညိဳ၊ လူမ်ိဳးကို တန္းခနဲသိသာေစမယ့္ အသံဝဲဝဲ၊ အရပ္ခပ္ပ်ပ္ပ်ပ္နဲ႔ ႐ုတ္တရက္ ၾကည့္ရင္ ဘာမွ မထူးျခားသလို သာမန္မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ အသြင္အျပင္နဲ႔ပါပဲ။ သူ႕မ်က္လံုးေတြကို ေသခ်ာၾကည့္ၿပီး၊ စကား ေသခ်ာေျပာဖူးရင္ေတာ့ ႐ိုးသားတာ၊ ေအးေဆးတာအျပင္၊ ခုိင္မာတာ ထက္ျမက္တာေတြ ျမင္သာမယ္ ထင္တယ္။
"႐ိုးသားေအးေဆး" လို႔ ဝိေသသ ျပဳၿပီး ေျပာရမယ့္သူေတြ ကိုယ္တို႔ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ အမ်ားႀကီးကို ႐ွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီ ဂုဏ္ပုဒ္က တခ်ိဳ႕လူေတြအတြက္ သာမန္မွ်သာဆိုရမယ့္ မေျပာပေလာက္တဲ့ စ႐ိုက္လကၡဏာျဖစ္ၿပီးေတာ့၊ တခ်ိဳ႕လူေတြနဲ႔ ေပါင္းလိုက္တဲ့အခါ ထူးျခားတဲ့အရည္အေသြးတစ္ခု ျဖစ္သြားတယ္လို႔ ခံစားရတယ္။ ဒါကို ဒီထက္႐ွင္းသြားေအာင္ ေျပာျပဖို႔ေတာ့ခက္တယ္။
အသက္ ၂ ႏွစ္ ပိုႀကီးတာဆုိေတာ့ အစ္မတစ္ေယာက္လို၊ စာသင္ (guide) ေပးခဲ့တာဆုိေတာ့ ဆရာတစ္ေယာက္လုိ၊ ၈ ႏွစ္နီးနီးေလာက္ အတူေန အတူစား အတူသြားေတြ လုပ္ခဲ့ေတာ့ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္လုိပါပဲ။
* ဘာကိုမဆို စိတ္ေအးလက္ေအး လုပ္တတ္ၿပီး ဇြဲေကာင္းတာ
* စိတ္အလိုမလိုက္ဘဲ လုပ္သင့္တာ လုပ္ဖို႔၊ မလုပ္သင့္တာ မလုပ္ဖို႔ သတိ အၿမဲ႐ွိတာ
* တည္တည္ၾကည္ၾကည္ ခ်ိဳခ်ိဳသာသာ႐ွိတာ အဲဒါေတြက စလုိ႔...
* လမ္းေလွ်ာက္ရင္ေတာင္ ေျခလွမ္း ဖြဖြလွမ္းတာအဆံုး
ကိုယ္ လိုက္အတုယူဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ဖူးတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ျဖစ္မလာခဲ့ဘူး။ နည္းနည္းကေလးေတာင္ တူမလာခဲ့ဘူး။ ဘယ္တူပါ့မလဲ သူက သူပဲ။ ကိုယ္က ကိုယ္ပဲ။
(ခုေလာေလာဆယ္ စကားလက္အိုဟာရာ အေၾကာင္း ဖတ္ေနမိတယ္။ စကားလက္က အမ်ားအျမင္မွာ သူ႕အေမလို ခ်ိဳသာသိမ္ေမြ႕ ႏူးညံ့ၿပီး အစဉ္အလာေတြ ထိန္းသိမ္းတဲ့သူ၊ ၾကင္နာတတ္သူ၊ ရက္ေရာတဲ့သူ ျဖစ္ခ်င္တယ္။ တကယ္တမ္းက် သူက အဲဒါေတြရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္ပဲ။ ဒါေပမဲ့ သူ႕မွာ ႐ွိတဲ့၊ မ႐ွိတဲ့ ဗီဇစိတ္ကို မရိပ္မိဘဲ သူက်င္လည္ရတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္က စံလို႔ သတ္မွတ္တဲ့ အရည္အခ်င္းေတြဟာ (သူ အလို႐ွိရာ အားလံုးရမယ့္) တခ်ိန္က်ရင္ အလိုလို ျပည့္ဝသြားမယ္လို႔ အထင္ေရာက္ေန႐ွာတယ္)
ဆက္ေျပာရရင္ တကၠသိုလ္ဝင္ခြင့္ေတြက်ေတာ့ မမေလွ်ာက္တဲ့ဆီကို အတူတူဝင္တာ တျပည္နယ္လံုးမွာမွ သူ႕အျပင္ တျခားၿမိဳ႕က မိန္းကေလးတေယာက္ပဲ ႐ွိတယ္။ အဲဒီတုန္းက သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ ဆက္သြယ္ၿပီး ရန္ကုန္မွာ ၂ ခုတည္းသာ ႐ွိတဲ့ ေက်ာင္းထဲက မေတာ္လို႔မ်ား ၿမိဳ႕ထဲေက်ာင္းမွာက်ခဲ့ရင္ ၿမိဳ႕စြန္က ေက်ာင္းကုိ ျပန္ေျပာင္းၾကမယ္ လို႔ တိုင္ပင္ထားၾကတယ္ တဲ့။
တကယ္ေတာ့ သူတို႔ စိုးရိမ္သလိုလည္း ျဖစ္မလာခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီ တျပည္နယ္တည္း သူ႕သူငယ္ခ်င္းနဲ႔လည္း သူတို႔တက္ခ်င္တဲ့ ေက်ာင္းမွာပဲ ေက်ာင္းၿပီးတဲ့ထိ တတန္းတည္း၊ တခန္းတည္း အတူတူေနသြားခဲ့ၾကတယ္။ ကိုယ္ကသာ မမ ၿမိဳ႕ထဲေက်ာင္းကို ေျပာင္းၿပီး တက္ပါလားလို႔ ခဏခဏ အႀကံေပးမိတယ္။ (အမွန္ေတာ့ ဘာမွမဟုတ္ဘူး။ ကိုယ့္ guide က ဘယ္ေက်ာင္းမွာ တက္ေနတာေလ လို႔ ႂကြားခ်င္တာနဲ႔ ပိုႂကြားလို႔ေကာင္းမယ့္ေက်ာင္း ေျပာင္းခိုင္းမိတာ)
မမတို႔ႏွစ္က 10 တန္းေအာင္ၿပီး ဘယ္ေလာက္မွ မေစာင့္ရဘဲ တကၠသိုလ္ တက္ရတယ္ (သူတို႔ေ႐ွ႕က စီနီယာေတြနဲ႔စာရင္ေပါ့ေလ)။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္ေလာက္မွ မတက္လိုက္ရဘဲ အၾကာႀကီး ျပန္ပိတ္သြားျပန္တယ္။ 2 ႏွစ္တိတိၾကာေအာင္ ပိတ္လုိက္တယ္။ သူတို႔ျပည္နယ္ကလဲ သြားဖို႔လာဖုိ႔ခက္၊ ေက်ာင္းကလဲ ခုပဲ ျပန္ဖြင့္မလုိ၊ ေတာ္ၾကာပဲ ျပန္ဖြင့္မလုိျဖစ္ေတာ့ မျပန္ျဖစ္ဘဲ ရန္ကုန္မွာပဲေနၿပီး စာလည္းသင္ရင္း၊ အထည္ခ်ဳပ္တစ္ခုမွာလည္း အလုပ္ဝင္လိုက္ေသးတယ္။ အဲဒီ အထည္ခ်ဳပ္မွာ အတူလုပ္တဲ့ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ေတြက မမ ဘယ္က ေက်ာင္းသူဆိုတာ အတူလုပ္ေနတုန္းက လံုးဝ မသိလိုက္ၾကဘူး ဆိုတယ္။
ကိုယ့္ guide ျဖစ္လာခ်ိန္မွာလည္း ေရစက္႐ွိလို႔သာ ဆံုရတယ္၊ စ႐ိုက္သဘာဝခ်င္းက တျခားစီျဖစ္ေတာ့ ႏွစ္ေယာက္ၾကားမွာ ေခ်ာ္ေနတာေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။
မမတို႔ၿမိဳ႕မွာ အဲဒီအခ်ိန္ထိ လွ်ပ္စစ္မီးမ႐ွိဘူး။ ဒီေတာ့ သူ႕ေက်ာင္းသူဘဝ တေလွ်ာက္လံုးမွာ ညေစာေစာအိပ္၊ မနက္ေလးနာရီေလာက္ထၿပီး စာက်က္လာခဲ့တာ။ ကိုယ့္က်ေတာ့ ညဘယ္ေလာက္ ညဉ့္နက္နက္ ေနႏိုင္ၿပီး၊ မနက္ ေစာေစာထဖို႔ဆို ေသေတာ့မလုိ ေၾကာက္တယ္။
သူက စာတပုဒ္ကို ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ ဇြဲေကာင္းေကာင္းနဲ႔ က်က္၊ ၿပီးရင္ အကုန္ စာ႐ြက္ၾကမ္းေပၚ ျပန္ခ်ေရး။ ေခ်ာေခ်ာေမြ႕ေမြ႕ အမွားကင္းတဲ့ထိ ျပန္ခ်ေရးၿပီးမွ လက္လႊတ္တယ္ ဆုိတယ္။ ကိုယ့္က်ေတာ့ ပါးစပ္က ဗလြတ္ဗလြတ္႐ြတ္ၿပီး သေဘာတရားေလာက္ရတယ္ဆိုရင္ပဲ ကိုယ့္ဘာသာ ဟုတ္လွၿပီထင္ေနတာ။
မမက သူ မလာမယ့္ ၃ ရက္အတြက္ စာက်က္ဖို႔ အခ်ိန္ဇယားဆြဲေပးသြားရင္၊ သူျပန္လာသင္တဲ့ရက္မွာ ကိုယ္က အဲဒီစာရင္းကေန က်က္ဖို႔ က်န္ေနတဲ့ စာေႂကြးစာရင္းကို အၿမဲ ျပန္ထုတ္ေပးတတ္တယ္။ ခု အဲဒီအေၾကာင္းေတြ ျပန္ေတြးရတာ စာ႐ိုက္ေနရင္းနဲ႔ေတာင္ မၿပံဳးဘဲ မေနႏိုင္ ျဖစ္မိတယ္။
မမက ကိုယ့္ကို သူတက္တဲ့ ေက်ာင္းကို တက္ေစခ်င္တယ္။
"ညီမေလး ေက်ာင္းကို ေရာက္လာရင္ မမနဲ႔ အေဖာ္ရမွာ" လုိ႔ အၿမဲ ေျပာတတ္တယ္။ (မမက ကိုယ့္ ညီမေလးလို႔ မေခၚပါဘူး။ အမ်ိဳးေတြနဲ႔ ငယ္ငယ္က သူငယ္ခ်င္းေတြေခၚတဲ့ အိမ္နာမည္ကိုပဲ ေခၚတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒီေနရာမွာ ထည့္မေရးေတာ့ဘူးစိတ္ကူးလို႔ နာမ္စားေျပာင္းလိုက္တယ္)
ကိုယ္က "10 တန္းစာေလာက္ေတာင္ မလုပ္ခ်င္တာ မမတို႔ေက်ာင္းကို တက္လုိ႔ ဘယ္လိုလုပ္ ျဖစ္ႏိုင္မလဲ။ ေရာက္မွာလည္း မဟုတ္ဘူး" လုိ႔ ေျပာရင္ သူ အၿမဲ ေျပာတတ္တဲ့စကား႐ွိတယ္။
"ဘာလို႔ မေရာက္ရမွာလဲ။ မမေတာင္ ေရာက္ေသးတာပဲ"
"မမလုိလူမ်ိဳးေတာင္ ေရာက္ေသးတာပဲ"
အဲဒီခါတုိင္း ကိုယ္က မမေျပာစကားကို မလံုမလဲစိတ္ျဖစ္ၿပီး၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ေလွာင္တဲ့အေနနဲ႔ ေအာ္ရယ္တတ္တယ္။ အဲဒီတုန္းကေတာ့ ကိုယ့္ဘာသာ ရယ္ခ်င္လုိ႔ ရယ္လိုက္တာပဲလို႔သာ သိတာပါ။ ခုေတာ့ သေဘာေပါက္လာတယ္။ ေအာ္ရယ္မိတာက မမေျပာစကားေပၚမွာ ေသခ်ာစိတ္နဲ႔ နားမေထာင္ႏိုင္ခဲ့လို႔ ဆိုတာကို။ ကိုယ့္ ႀကိဳးစားလုိစိတ္၊ ပညာေရးကို တန္ဖိုးထားစိတ္အေၾကာင္း ကိုယ့္ဘာသာ သိေနတာကိုး။
***
2008 ဘေလာ့စကာစမွာ ကိုယ္နဲ႔ ရင္းႏွီးသူေတြ အေၾကာင္းကို ေရးမယ္ဆိုၿပီး စ ျခစ္ထားခဲ့တာ။ 2 ႏွစ္ေလာက္ေတာင္ ႐ွိၿပီ။ မိုင္သီ့ အေၾကာင္းကလြဲလို႔ ဘယ္သူ႕အေၾကာင္းမွ ဘေလာ့ေပၚေရာက္မလာေသးဘူး။ မရယ္ေၾကး မလြမ္းေၾကး က်ေတာ့ အေၾကာင္းအရာေလးတစ္ခုကို ခ်ဲ႕ေရးမိတဲ့ ပို႔စ္မ်ိဳးျဖစ္ေနတယ္။
2008 ေလာက္ကသာ အၿပီး ေရးျဖစ္ခဲ့ရင္ေတာ့ ဒီပို႔စ္ရဲ႕ တင္ျပပံုက တမ်ိဳးျဖစ္လိမ့္မယ္။ ခုေရးမိေတာ့ တပံုစံ ျဖစ္ေနတယ္။ လတ္တေလာ တိမ္းၫႊတ္ဝင္စားရာေတြက စာထဲမွာ အရိပ္လာထင္ေနလိမ့္မယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ မမအတြက္ အမွတ္တရျဖစ္လိုစိတ္နဲ႔ ေရးပါတယ္။
ေရးမယ္ ဆိုေတာ့လည္း မမအေၾကာင္းမွာ ဘာကို ဆြဲထုတ္ေရးရမယ္ ဆိုတာ မသိပါဘူး။ ခုေန ဂ်ဴး ရဲ႕ အမွတ္တရ အေၾကာင္း ရီဗ်ဴး ေရးပါဆိုရင္လည္း ဘာကို ဆြဲထုတ္ ေရးရမွန္း သိမွာ မဟုတ္ဘူး၊ အဲဒီလုိပဲ။ စိတ္ထဲ ေပၚလာတာေတြ ခ်ေရးလိုက္တာ အေတာ္ကို ႐ွည္လ်ားသြားလို႔ ေနာက္တပိုင္း ေနာက္မွပဲ ဆက္ေတာ့မယ္။ စိတ္တိုင္းလည္း မက် ဘာလိုေနမွန္းလည္း မသိဘူး။
to be continued
***
(ခ်စ္ေသာမမ သို႔)
pic from google
